Seaskak euskarazko hezkuntza aldarrikatzeko manifestazioa egingo du Donapaleun uztailaren 1ean
Kolegioko ikasleek brebeta euskaraz egiteko eskubidea aldarrikatuko dute ostegunean. Ekainaren 29tik manifestazio egunera arte, Amikuzeko ikastola okupatu dute.
Seaska Ipar Euskal Herriko ikastolen federazioak manifestazioa egingo du uztailaren 1ean Donapaleun. EH Bai alderdiak eta LAB sindikatuak babestuko dute martxa. Bertan, 14 eta 15 urteko ikasleek kolegioko eskolaratzea gainditzeko behar duten azterketa, brebeta, euskaraz egin ahal izatea aldarrikatuko dute. Zientzietako ikasgaien etsaminak euskaraz ez dakiten zuzentzaileek ebaluatzen dituzte Frantziako Estatuan, eta horrek euskal kolegioetako ikasleen eskubideak urratzen ditu.
Brebetako azterketak ekainaren 28 eta 29 bitartean egin dituzte Frantziako ikasleek. Paue edo Bordelen zuzentzen dira etsaminak, eta frantsesez baino ez dakiten irakasleek ebaluatzen dituzte. Errektoretzak Seaskari komunikatu dion bezala, “soilik Historia eta Geografia eta Matematikari dagozkio euskal eskualdeko hizkuntzan osatuak izateko aukera”; zientzietako azterketa ezin da euskaraz egin. Baina Seaskako lau zentroetan euskaraz egiteko erabakia hartu dute. Hori defendatzeko eskaria zabalduko dute Seaskatik ostegunerako deitu duten manifestazioan.
Mediabask hedabideak bildu duen bezala, aurreko ostegunean Seaskak egindako prentsa komunikatuan adierazi du Frantziako Lehen Ministroak diputatuei utzi diela konponbidea aurkitzeko ardura. Ikastolen federazioa haiekin bildu da, eta Errektoretzari zuzentzaile elebidunak hartzeko eskatu dio, baina gobernuak ez die oraindik soluziorik eskaini.
Lege aldaketa
1995etik euskarazko ikasleen azterketak frantsesez ikasten zutenen desberdinak ziren, baina 2016an, zientziak ikasgai gehigarri bezala ezarri zirenean, legea aldatu egin zen. 2017an egin ziren azterketak zuzentzaile elebidunek ebaluatu zituzten arren, 2018tik aurrera, euskaraz ez dakitenek zuzendu zituzten. Horrek, Seaskako ikasleen hizkuntza eskubideen aurka egiteaz gain, arazoak sortu dizkiete ebaluazioa jasotzeko orduan, eskolaratzea gainditzeko beharrezko dituzten notak jaitsi egiten baitizkie.
Ikastola okupatu dute
Ikasleek brebeta egin baino hilabete lehenago, maiatzaren 29an, 10.000 pertsona inguru bildu ziren Baionan euskarazko hezkuntzaren alde egiteko. Orain, brebeta egin ondorengo egunetan, beste hainbat ekintza antolatu dituzte uztailaren 1eko manifestazioa baino lehen. Donapaleuko Amikuze kolegioko hainbat irakasle, ikasle eta gurasok ikastola okupatu dute hiru egunez, ostegunera arte, 14-15 urtekoen zientzietako azterketak zuzentzaile elebidunek ebaluatzeko eskatuz.
Eñaut Elosegi Xalbador kolegioko zuzendariak agerraldia egin du Amikuzen, eta azaldu du azterketen kopiak kolegioan bertan gorde dituztela hezkunde nazionaleko langile batek “bahitu” eta Pauera edo Bordelera eramatea ekiditeko. Bertan zuzendu nahi dituzte, euskaraz, eta bertaratuak hor geldituko dira “helburua lortu arte”. Euskal Irratiak jaso duen moduan, Elosegik jendearen laguntza eskatu du, eta kolegiora hurbiltzeko deia egin du okupazioak iraun artean.
"Euskaraz bizi nahi dugu" mezua tindatu zuten larunbatean, eta 48 oren inguru eman dituzte atxiloaldian ekintzaileek. Gorka Torre kontrol judizialpean askatu du prokuradoreak, epaiketaren zain; bertze hirurak komisariara deituak izanen dira.
Buruilaren 27an ebiakoitz huntan Euskal Herrian Euskaraz-ek Baionan salatu du Euskara bigarren mailako hizkuntza bezala kontsideratua dela. "Euskaraz bizi nahi dugu" mezua margotu dute departamenduaren egoitzaren gainean.
Ttitto Betbeder Euskararen Erakunde Publikoko zuzendari berriaren ustez kontzertazioa sustatu behar da euskalgintzarekin eta aholku batzordea biziarazi berriro.
Eztabaida gutirekin baina herriaren indarrarekin egin du bere administrazio kontseilua Euskal Kultur Erakundeak irailaren 13 honetan. 70 eta 80 elkarteen ordezkaritza hurbildu zen mobilizaziora, baina suprefeta eta DRACa gabe egin behar izan dute.
Euskal Kultur Erakundeak (EKE), Ipar Euskal Herriko euskarazko kulturaren eragile garrantzitsuenak, arriskuan dauka bere burua, eta elkarretaratze deitu du larunbaterako Uztaritzen. Frantziako Estatuaren laguntzetan 30.000 euroko murrizketa jasan dute 2025ean (udan jakinarazia),... [+]
Orain Baionako merkatuko saltzaileek afitxa bidez jakinarazten dute euskaraz eta gaskoiz aritzeko prest direla. Baionako Herriko Etxeak duela bi urte abiatutako euskara plangintzaren ildotik ekintza abiatu du.
IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.
Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.
Euskal Herrian euskara "hainbatetan ukatua edo bigarren hizkuntza bezala tratatua" dela salatu du EHEk, eta egoera hobetzeko hizkuntza politiketan jauziak egitea ezinbestekoa dela adierazi du. Hori dela eta, elkarretaratzeak egingo ditu Maulen, Donapaleun eta Baionan,... [+]
Egoerak bere horretan segituz gero, Euskal Hirigune Elkargoak ez du izenpetuko EEP Euskararen Erakunde Publikoa osatzeko hitzarmen berria. Orain artekoa urte hondarrean bukatuko denez, baliteke 2026an ofizialtasunik gabe izateaz gain, hizkuntza politika bideratzeko egitura... [+]
Euskalgintzako hainbat eragile Baionako karriketara atera dira EEPren finantzaketaren inguruko kezkak agertzeko. 2017tik izozturik den aurrekontuaren aurrean, Frantziako Estatuak iragarritako 100.000 euroko igoera "trufa" gisa salatu dute.
Dozenaka lagunek agerraldia egin dute astelehen arratsaldean Baionan, Pirinio Atlantikoetako Departamenduaren egoitzaren aurrean. Frantziak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko dituela iragarrita, euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politikak "ausardia eta... [+]
"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]