Eroskiri Caparrosoko makrobehitegiko esnea ez dezala saldu eskatu diote Iruñean
Nafarroako Elikagaien Soberaniaren aldeko Mugimenduak deituta, joan den larunbatean 300 bat lagun bildu dira Iruñeko Felix Huarte plazan, Iturrama auzoan. Makroetxaldeen aurkako aldarria egin dute eta Eroskiri eskatu diote ez dezala saldu Valle de Odietako makrobehitegiaren esnea jasangarria zigilupean, eta "animalien ongizatea" zigilua erabiliz.
Azken hamarkadatan, Nafarroako nekazaritza politikek eredua aldatu eta abeltzaintza industriala ekarri dutela salatu dute: “Abeltzaintza produktibista, ukuiluratua, lurrarekiko loturarik gabea, ustiategi bakoitzeko mugarik gabeko animalia kopuruekin”. Horren ondorioz, makroetxaldeak asko ugaritu direla diote, “asko, azkar eta merke ekoizteko, kontuan hartu gabe zer ondorio duten ingurumenean, gizartean, ekonomian eta osasunean”.
Azken asteetan bolo-bolo dabil Caparrosoko behitegi erraldoia, besteak beste Nafarroako Gobernuak baimendu diolako 3.450 behitik 7.200era bikoiztea. Elikadura burujabetzaren aldeko mugimenduak azaldu duenez, makroetxalde hauek ondorio larriak eragiten dituzte ikuspegi askotatik. Honako hauek azpimarratu ditu:
Bat, energia kopuru handiak kontsumitzen dituzte, eta hondakin kopuru handiak ere bai, biodibertsitateari kalte handia eraginez; bi, ekoizle handiek bakarrik egin ditzaketen inbertsio handiak behar dituzte, “baina guztion artean ordaintzen ditugu, asko laguntzen baitira diru publikoarekin”; hiru, oso automatizatuta daude, eta oso enplegu gutxi eta prekarioa sortzen dute, ekoiztetxe txikiak desagerraraziz eta herriak hustuz; lau, lurrak berenganatzen dituzte, monolaborantza zabaldu –batez ere soja transgenikoak– eta ukuiluko animaliak baldintza tamalgarritan elikatzeko.
Osasunean eragindakoak ere aipatu ditu mugimenduak: “Osasun publikorako arrisku larriak sortzen dituzte, esaterako gaixotasunak eta pandemiak areagotzea; batik bat animaliak pilatzearen ondorioz, bai eta medikamentuak eta antibiotikoak gehiegi erabiltzearen ondorioz ere”.
Deia gobernuari, kontsumitzaileei eta gizarteari
Horregatik guztiagatik, Nafarroako Gobernuari eskatu diote trantsizio agroekologikoa susta dezala, eta exijitzen diote “Nafarroako Gobernuari nekazaritza eta abeltzaintza industriala laguntzeari utz diezaiola, eta makrogranja berriak geldiaraz ditzala”.
Kontsumitzaileei eskatzen diete egiazko kontsumo arduratsua eta bidezkoa egin dezatela, horretarako auzoko dendetan, ekoizleen merkatuetan edota kontsumo-elkarteetan erosiz hurbileko elikagaiak, elikagai agroekologikoak eta ekoizle txikienak. Eta gizarteari ere mobilizatzeko eskatu diote, “nekazaritzako elikagaien sistema globalizatu eta kapitalista hori geldiarazteko, izan ere, aurrekaririk gabeko krisi planetario eta humanoa eragiten ari baita; deia egiten dugu elikadura subiranotasunaren alde lan egiteko, bizitza erdigunean jarriko duen etorkizuna ziurtatuko badugu”.
Ahotsa.info-ren bideo honetan dira mobiliazioaren irudiak eta Gotzone Sestorainek emandako azalpenak:
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Intxaurrondoak ekainean emango du bere fruitua. Lan bikaina egin du, esfortzuak merezi izan du. Lehen beroaldiekin zirkulazioak eta bihotzak zaintza bereziak behar dituzte. Garrantzitsua da hidratazioa mantentzeko neurriak hartzea –ura, infusioa eta saldak– eta fruta... [+]
Uda da sasoirik oparoena baratzean. bai, behintzat, udaberrian ereintza eta landaketa lanak egin badira. iazko uda ez dadila errepikatu desio dute elikagaiak lurrean eta zeruari begira lantzen dituzten laborariek. Izan ere, batez beste %45 uzta txikiagoa jaso zuten. Datu hori... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta erlauntzarik ere.
Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]
Martxoaren 10etik 26ra izango da udaberriko kanpaina. 'Beste modura, denona de onura' lelopean arituko dira gertuko ekoizpena, banaketa eta kontsumoa babestu eta sustatzeko, ager zonaldean euskara hauspotzen duten bitartean. Apirila amaieratik aurrera jasoko dira... [+]
Euskal Herriko bi muturretatik datoz Itziar (Bilbo, 1982) eta Ekaitz (Erriberri, 2002), sortzen ari den Burujabetzaren Aldeko Mugimenduaren berri ematera. Euskal Herrian diren burujabetza prozesu ugariak arloz arlo bultzatu eta indartu nahi ditu BAMek. Lan horretan hasteko,... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.