“Ekoizleei eta instalatzen diren gazteei salmenta sare berriak proposatzea da gure asmoa”
Duela hiru bat urte hasi zen Ipar Euskal Herriko Arrapitz Federazioa laborantza iraunkorraren inguruko beste hainbat elkarte eta talderekin lanean, errestaurazio kolektiboko profesionalei bertako eta kalitatezko produktuak saltzeko bide berriak aztertzen. Bilatze horretatik sortu da Iparlab proiektua. “Laborarion aldetik, ikusten genuen salmenta sare batzuk ez direla sakonki landuak izan, kantina eta jatetxeena, esaterako. Haiengana iristeko plataforma eta logistika sortzea izan da ideia”, azaldu du Argitxu Iturria barazki ekoizleak eta proiektuko kideak.
Honezkero lanean ari diren laborariei ez ezik, instalatu nahi duten belaunaldi gazteagoei ere bultzada ematea da proiektuaren asmoa, eta baita Iparraldean kalitatezko laborantza bultzatzea eta honezkero martxan diren sareak indartzea ere. “Iparlaben parte izateko hainbat baldintza jarri ditugu kalitate aldetik: fruitu eta barazkien kasuan, biologikoan ari behar dute, edo Idoki edo bertako kalitatezko labelak errespetatu”, dio Iturriak. Proiektuaren parte diren 40 bat ekoizle bost sailetan banatuta daude: barazkiak, esnekiak, haragia, hegaztia eta epizeria. Sail horietako bakoitzak bere lantaldea du, prezioak adosteko.
“Bestetik, trazabilitateari ere garrantzia handia ematen diogu. Gure bezero profesionalak, badaki produktua nondik heldu den, alegia, Iparlab-en etiketaz gain, laborariarena ere badarama”, gehitu du ekoizleak. Errestaurazio kolektiboari begirako eskaintza eta banaketa egiten du Iparlab-ek: jatetxeak, kantinak, zahar-etxeak, haurtzaindegiak… “Ekoizleok lehenagotik lan egiten genuen profesional horiekin, baina jatetxe batek bertako produktuak nahi bazituen deitu beharra zuen baratzezaina alde batetik, gasnagilea bestetik… orain, gune berean denak atzematen ditu. Komanda bat, librantza bat”, adierazi du. Webgunean egiten dute erosketa bateratua profesionalek, eta erosketa guztia jasotzen dute Iparlabi esker.
“Borondate politikoa badago, gauzak posible dira”
Proiektua definitzeko eta antolatzeko hiru urteko lanketa egin dute bultzatzaileek, eta horretarako lanpostu bat sortu zuen Arrapitz federazioak. Postu hori, dena den, Euskal Hirigune Elkargoari esker finantzatu dute. “Hor argi ikusten dugu nahikari politikoa badelarik gauzak aitzinaratzen ahal direla”, dio Iturriak. Joan den urtetik, ordea, Iparlabeko langilea plataformak berak finantzatzen du, egiten dituen salmentetatik zati bat proiektura bideratuz.
Momentuz 40 laborari inguru batu dira proiektura, eta banaketak Ipar Euskal Herri osoan barna egiten dituzte. Etorkizunera begira, dena den, proiektuko ateak laborari berrientzat zabalik daudela azpimarratu du kideak. Ekoizle eta laborarien lankarga elkarlanaren bidez arintzeko aukerak badirenaren eredu da Iparlab, Euskal Herriko antzeko beste zenbait proiekturekin batera.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]