Dena erabaki nahi dugu

  • Azken hamarkadetan bizkortu eta erabatekotu den globalizazioak gure errealitatearen aspektu guztietan izan du eragin esanguratsua: politikoa, kulturala, soziala, ekologikoa… Gerra Hotzaren osteko mundu mailako indar harremanen oreka aldatzen ari da eta interes kapitalisten baitan talka berriak sortzen eta areagotzen ari dira. Neoliberalismo global horretan lurraldeei eta pertsonoi etekinaren prismatik soilik begiratzen digute botere ekonomikoek: lehengaiak, produkzio-baliabideak eta merkatuak gara eurentzat.

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Europar Batasuna kapitalismoaren erakunde globalen eta korporazio handien eskuetan dago. Beti ematen dio lehentasuna finantza-kapitalaren beharrei eta aberatsen eta pobreen arteko arrakala etengabe handitzen dihardu. Halaber, bere lurraldeko herriek burujabetza galtzen jarraitzen dute eta bere herritarren eskubideak ere murrizketa prozesu etengabe batean daude. Erabakiak gutxi batzuek hartzen dituzte, gutxi batzuen interesei erantzuteko.

Frantzia eta Espainiatik datozkigunak ez dira joera itxaropentsuagoak. Eskuina krisi ekonomikoak zein eskubide murrizketek babesgabe utzi dituzten herritarren amorruari eta noraezari etekina ateratzeko saiakeran dabil. Azken urteetan agertutako ezkerreko alternatibak ez dira gorpuztu gobernu alternatiba gisa. Kataluniako prozesuak agerian utzi du estatu mailako alderdien artean Espainiaren batasunaren inguruko kontsentsua ia erabatekoa dela. Horrez gain, ez zaizkigu falta seinaleak azken hilabeteetako gertakarietan estatu ustela, arrazista, patriarkala, errepresiboa eta antidemokratikoa dela ikusteko.

Euskal Herrian aro berri batean sartu gara. Independentzia eta sozialismoaren aldeko ekinbide armatuari amaiera eman eta bere burua desegitea erabaki du ETAk. Azken hamarkadetako gatazkaren ondorioek bizirik diraute, baina. Euskal preso politikoen aurkako salbuespeneko espetxe politikak, iheslari eta deportatuen itzuli ezina, indar polizial eta militarren presentzia masiboa gure lurraldean, giza eskubideen urraketa ororen aitortza eta justiziarik eza… Afera hauei konponbidea emanez herri honetan bake eszenatokia eraikitzea da aro berri honetako lehentasunezko eginbeharretako bat.

Bigarren eginbeharra, berriz, ezkerreko independentismoaren estrategia berritua gorpuztu eta Euskal Errepublikaren sorrerara eramango gaituen prozesu independentistari forma ematea da. Madril eta Parisen erabakitzen da euskal herritarren pentsioen banaketa; gure lurretatik urrun arautzen dute euskal langileria esplotatu eta prekarietatera kondenatzen dituzten lan-baldintzak; atzerriko epaitegietan zigortzen dira libreki mintzatzen edo borrokatzen duten euskaldunak eta inpunitatea bermatzen zaie herritarrak zapaltzen dituztenei. Baina aldi berean, gure erabakimenetik kanpo daude gure beste hainbat bizi-baldintza: zer jaten dugun, nola informatzen garen, non eta nola bizi garen, nolako harremanak ditugun edo nola zaintzen dugun gure osasuna. Merkantilizatu eta salerosi daitekeenaren eremuan daude gaur egun hauek guztiak. Gizartearen gehiengo zabala osatzen dugun emakume eta gizonak gara botere galeraren aurrean erantzun behar dugunak.

Gure bizitzako behar ahalik eta gehien Estatuen eta kapitalismoaren sareetatik kanpo auto-asetzeko gai izanez gure buruak askatzen joango gara, herritarrak eta herria askatzen

Horregatik, Euskal Errepublika euskal herritarrek burujabetza osoa lortzeko eraiki beharreko estatua da; gure bizitzako beharrak kolektiboki asetzea helburu hartuta behetik gora eraiki beharreko antolakuntza eredua da. Behetik gora eta kolektiboki eraiki behar horrek, gure egunerokotasunetik eraiki beharrekoa dela esan nahi du. Gure etxeetan, lantokietan, auzo eta herrietan, lagunarteetan edo ikastetxeetan egiten ditugun hautuak, hartzen ditugun erabakiak, burujabetzarantz zuzendu behar ditugu. Erosketak egitean, familiakoak zaintzean edo aisialdia antolatzean gure beharren autogestioa bilatu behar dugu. Dena saldu eta erostera bultza nahi gaituzten merkatu-indarretatik aske eta hainbeste mugatzen gaituzten espainiar eta frantziar egituretatik kanpo. Praktika burujabe zehatzak, txikiak hasieran, tokikoak, baina gizataldeen beharrei egokituak elkar konektatzea izango da estatu justuago baten oinarria. Gure bizitzako behar ahalik eta gehien Estatuen eta kapitalismoaren sareetatik kanpo auto-asetzeko gai izanez gure buruak askatzen joango gara, herritarrak eta herria askatzen.

Prozesu independentista Euskal Errepublikaren prozesu eratzailea izan behar da; eta, esan bezala, pertsonen bizi beharretatik abiatu behar da. Gure bizitzetan eragina duen guztia guk geuk erabaki nahi dugu. Erabaki horiek guztiak gauzatzeko aukera da estatu berri baten eraikuntza. Euskal Errepublikarantz bidea gizarte justuago bateranzkoa bihurtu behar dugu: aberastasun banaketarantz, feminismorantz, euskararen normalizaziorantz, iraunkortasunerantz, elkartasunerantz, demokraziarantz eta, azken finean, askatasunerantz.

Euskal gizartean badago ikuspegi kritikoa eta badago aktibismorako kultura zabala; herrigintzatik eta ekintza politikotik lanean dabiltzan herritarrak milaka dira. Hala erakusten dute mugimendu feministaren ekimenek, pentsio sistema propioaren aldeko dinamikek, sistema judizial injustuaren aurkako mobilizazioek edo tokian toki garatzen diren ehundaka ekimen eta proiektuek. Parte hartze sozialerako kultura hori oinarri sendoa da egin nahi dugun biderako.

Independentziaren hautua eguneroko erabakietatik elikatuko duen herritar eta talde konprometituen multzoak soilik egin diezaieke aurre lotuta eta isilik nahi gaituztenei

Helburu handiak dira eta bideko oztopoak ere ez dira txikiak izango. Parean izango ditugu, orain arte bezala, Espainiako eta Frantziako Estatuak beren tresneria guztiarekin eta Euskal Herria menpeko izatearekin negozio egiten duten guztiak. Hori dela eta, funtsezkoa da mugimendu independentista herritar zabala osatzea: independentziaren hautua eguneroko erabakietatik elikatuko duen herritar eta talde konprometituen multzoak soilik egin diezaieke aurre lotuta eta isilik nahi gaituztenei. Sektore herritar ahalik eta gehien egiteko honi erantzunez, eztabaida eta erabakitze prozesuak bata bestearen gainean jarriz eta dinamikoki emango zaio forma independentziari eta Euskal Errepublikari.

Eta hori da ezkerreko independentismoaren proiektu politikoaren ardatza. Hobeto bizi nahi dugu, bizitza onaren zentzurik soilenean; horregatik, dena erabaki nahi dugu. Gure ingurune hurbilenetik burujabetza ariketa etengabean, ingurukoekin partekatuz, independentziaren beharra agerian jarriz, antolatuz, ezberdinen artean eztabaidatuz, indarrak bilduz eta indar horiek kalera eramanez norberak bere ekarpena egiteko aukerak badaude. Donostiako Aste Nagusiaren hasieran ere kalera aterako gara behar hau eta desio hau ozen aldarrikatzera.

Urtzi Etxeberria, Lur Gallastegi, Haizea Isasa eta Aitor Alberdi, Donostiako Sortuko kideak dira

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Trekutz eguna

2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]


2025-09-10 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Euskal. Jai.

Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]


2025-09-10 | Nekane Txapartegi
Zenbat arantza Arantzak

Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]


Bizipenak

Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]


2025-09-10 | Iñaki Barcena
Parte izan, parte hartu eta parte eman

Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]


2025-09-10 | Tere Maldonado
Nire garuna ote naiz? (eta II)

Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]


Teknologia
Teknologia bizigarriak?

Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.

Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]


Desberdintasunen garrantzia nazioarteko politikan

Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]


2025-09-10 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Udako postalak

Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]


2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


2025-09-03 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Progre

Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]


‘Txoloak, sudakak, moroak, payoponiak’

Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]


2025-09-03 | Castillo Suárez
Maitasunaz

Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]


Eguneraketa berriak daude