Betharramgo indarkerien berri “komunikabideen bidez” hartu izana zehaztu du Baionako apezpikuak

  • Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die Betharramgo ikastetxean behin eta berriz bortxatua izandako Vincent Destaisek, bere haserrea adierazteko eta "biktimentzako justizia" galdatzeko. Ipar Euskal Herriko haur andana pasa izan zen ikastetxe horretatik, eta salaketa jarri dutenen artean ere badira batzuk.


2025eko martxoaren 14an - 07:00
Martxoaren 13ko prentsaurrekoa, Baionan. Elizaren baitan izandako indarkeria eta bortxaketei begira egondako "omerta" aitortu du Ailletek. Bixente Vrignon
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Lestelle-Betharramgo kasuaz gain, orokorrean ikastetxe katolikoetan bideraturiko indarkeriak eta bortxaketak "hamarkada luzeetan" isildu izana aitortu du Marc Aillet Baionako apezpikuak martxoaren 13ko prentsaurrekoan: "Gauza batzuk genekizkien eta gordetzen genituen, baina ez soilik Elizak, jendarteak ere". Indarkeria horiei begira egondako "omertà" aitortu du apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destais eta biktimen entzuteko egituraren parte den Laurent Bacho apaiza ondoan zituela.

Hala ere, Lestelle-Betharramgo kasuaren berri "komunikabideen bidez" ukan zuela zehaztu die kazetariei apezpikuak. Hori entzunda, bertan zeuden biktima batzuek beraien kexua bideratu diote: "Denek zekiten! Denek zekiten umeen martirizatzeko lekua zela Betharram. Ez erran gezurrik, nahikoa da!".

1960ko eta 1990eko hamarkaden artean pairaturiko indarkeriengatik edota bortxaketengatik, orotara 110 bat lekukotasun eta 70 bat salaketa aurkeztu dituzte –baina hitza hartu duten ikasle ohiek zehaztu dutenari segi, gehiago etorriko dira–. Orotara hamar bat apez, zaindari laiko edota ardurak zituzten ikasle zaharragoak dituzte jomugan –gehienak zenduak, baina guztiak ez–. Zuberoatik hurbil, Ipar Euskal Herriko haur andana pasa izan zen ikastetxe horretatik, eta salaketa jarri dutenen artean ere badira batzuk.

Prentsaurrekoa eskaini dute martxoaren 13an Baionan, "Elizak sentituriko lotsa" aitortzeko eta "biktimei begira elkartasuna" adierazteko. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die Betharramgo ikastetxean behin eta berriz bortxatua izandako Vincent Destaisek. Ikastetxe horretan behin eta berriz errepikaturiko indarkeria eta bortxaketa kasuei buruzko egia eta justizia eskatzeko antolaturiko Mouv’Enfants elkarteko presidentea da Destais. Zortzi eta hamaika urte artean behin eta berriz bortxaturiko umea izan zela oroitarazirik, dozenaka biktimek pairatu "krimenak" salatu ditu.

Betharramgo kongregazioaren "erantzukizuna" aitortu zuen martxoaren 4an Baxo apaizak, AFPri eskainitako elkarrizketan. Jakitera eman duenaz, kongregazioak diruztaturiko batzorde independente bat abiatu dute sexu erasoen eta bortizkerien "arrazoiak" identifikatzeko. Kongregazioko kideak eta ume zirela erasotuak izandakoak entzuteaz gain, artxibo bilaketa lan bat ere abiatuko dute. Baxok iragarri duenez, irakasle eta zaindari laikoen bortizkeriaren eta sexu erasoen biktimei kalte ordainak emanen dizkiete. Orain arte, Elizako erasotzaileen biktimei bakarrik zizkien kalte ordainak bideratzen CRR Aitortza eta Erreparazio Batzordeak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Sexu Erasoak
Sexu-indarkeria Antartikako ikerketa-base estatubatuarretan

AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Bakioko jaietako gau bateko egitaraua bertan behera utzi dute, sexu erasoen eta borroken gorakadagatik

Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Algortan izandako taldeko sexu-eraso baten ustezko egileetako bat atxilotzeko agindua eman dute

Getxoko 3. Instrukzio Epaitegiak atxilotze-agindua eman du 2023ko urrian Algortan jazotako talde sexu-eraso batean ustez parte hartu zuen egileetako baten aurka. Kasua sexu-eraso larri gisa sailkatu du magistratuak eta poliziari eskatu dio, gaztea aurkitzen dutenean, epaitegira... [+]


Laura Macaya
“Indarkerian esku hartzeko marko hegemonikoek ez diete onik egiten emakumeak suspertzeko prozesuei”

Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]


“Intentsitate handiko” bi sexu eraso erregistratu dituzte Iruñeko sanferminetan

Gutxienez hamahiru sexu eraso salatu dituzte hainbat emakumek, horietatik bi "intentsitate handikoak", eta besteak "arinagoak". Mugimendu Feministak gogorarazi du salatutakoez gain "sexu eraso gehiago" egon daitezkeela, eta lanean jarraituko duela... [+]


2025-07-14 | ARGIA
Sanferminak “nahi bezala gozatzeko eskubidea” aldarrikatu dute Iruñean, ostiraleko sexu erasoa eta gero

Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]


Gizon bat atxilotu dute Iruñean bi adin txikikori sexu erasoak egitea eta hirugarren bat bahitzen saiatzea leporatuta

Uztailaren 5ean egin zituen sexu erasoak Iruñeko barraka gune batean. Leporatutako delituen larritasuna dela eta epaileak fidantza ordaintzeko aukera kendu dio.


2025-07-08 | Gedar
Tolosaldean, adin txikiko neska bat modu jarraituan bortxatu du 71 urteko gizon batek

2024aren bukaeratik behartu du gaztea berekin sexu-harremanak izatera, diru truke.


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Elkarretaratzea egingo dute Muxikan, jaietan gizon batek hainbat adin txikiko neskari eginiko sexu erasoak salatzeko

San Roman auzoko jaietan bost neska adingaberi ukituak egiteagatik 18 urteko mutil bat atxilotu zuen Ertzaintzak Muxikan (Bizkaia). Udalak eta herriko Mugimendu Feministak elkarretaratzea deitu dute asteartean 20:30erako.


92 urteko gizon bati kartzela zigorra ezarri diote, zaintzaileari sexu erasoak egiteagatik

Akusazioa onartu, eta eragindako kalteengatik, kalte ordainak ordaindu dizkio: zigorra jaitsi diote, eta, beraz, ez du kartzelara sartu beharko. Beste gizon batek aitortu du bost urtez bikotekideari sexu abusuak egin zizkiola: zigorra jaitsi diote hamahiru urtetik laura, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude