Bakarrik dagoena, bakartuago

  • Arabako Landa Inguruneko Emakumeen Sareak herrialdean bakarrik bizi diren pertsonen mapeoa egin du, emakumeei arreta berezia eskainiz. Konfinamenduak eragin latza izan du hainbat kasutan.

Herri txikietan, pandemiarekin batera paseatzea da bakarrik bizi diren pertsonei geratu zaien aukera ia bakarra. PHOT.OK Herri txikietan, pandemiarekin batera paseatzea da bakarrik bizi diren pertsonei geratu zaien aukera ia bakarra. PHOT.OK
Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2021eko urtarrilaren 26an - 09:47

Araban %106 igo da azken 18 urteetan bakarrik bizi den populazioa, 42.908 lagun guztira; eta emakumeak dira bakarrik bizi direnen %53 baino gehiago, 23.042 guztira. 84 urtetik gorako bakartien taldean emakumeen nagusitasuna nabarmena da: adin horietan bakarrik bizi diren pertsona guztien %78,2 emakumeak baitira, ia 3.000 emakume.

Bestalde, Euskal Autonomia Erkidegoan Arabako bi udalerri nabarmentzen dira bakarrik bizi diren biztanle zaharrenak dituz- telako: Ekora, bakarrik bizi diren pertsonen %62k 65 urte edo gehia- go dituzte, eta %24k 84 urte baino gehiago; eta Moredan, berriz, %59,3 65 urte edo gehiago eta %22k 84 urtetik gorakoak dira.

Arabako Landa Inguruneko Emakumeen Sareak Arabako Foru Aldundiarekin egindako hitzarmen batean, landa inguruneko «bakardadeen mapeo bat» egin du 2020an, bakarrik sentitu daitezkeen pertsonei laguntzeko abian diren baliabideak eta ekimenak aztertzeko, eta bakardadearen errealitatea hobeto ezagutzeko. Emaitza lurraldean gertatzen denaren lagin txiki bat da, "eta balio izan du, modu subjektiboan, kontzeju batzuetan bakardadeen errealitate desberdinak identifikatzeko, eta bakarrik bizi diren pertsona batzuen kezkak ezagutzeko". Halaber, nahi gabe bakarrik dauden pertsonei laguntzeko jardunbide informal egokiak identifikatu dituzte, eta esku hartzeko proposamenak definitu dituzte, maila instituzionalean eta sozio-komu- nitarioan dauden baliabideak kontuan hartuta.

Emakumeak nagusi

Mapeoa osatzeko, Arabako 22 kontzejutan bakarrik bizi diren hamalau lagunekin elkarrizketatu dira, gutxienez bat kuadrilla bakoitzeko: hamaika elkarrizketa telefonoz egin dira eta hiru aurrez aurre. Horietan hamaika emakume eta hiru gizon elkarrizketatu dituzte. Halaber, iazko azaroa eta abendua bitartean hiru taldetan bildu ziren, Zuian, Gasteizen eta Arespalditzan, jasotako erantzunen inguruan hausnartzeko. Arlo horretan lan egiten duten Caritasekin, Gurutze Gorriarekin eta Itxaropenaren Telefonoarekin ere hitz egin dute haien esperientziak eta datuak jasotzeko.

Halere, argi utzi dute estatistika baino harago doala ikerketa: "Proiektu honetan, alderdi kuantitatiboa baino garrantzitsuagoa izan da alderdi kualitatiboa aztertzea, alegia pertsona horiek zergatik sentitzen dira bakarrik: bakarrik daudelako edo (are gogorragoa dena) oso "agunduta" egonik (zaintza-karga handiarekin) bizitza-proiekturik gabe daudeako".

Kontzeju guztietan gehiago dira bakarrik bizi diren emakumeak gizonak baino, ehunekoetan gehiago direlako eta autonomoagoak direlako. «Ezkongabeak, dibortziatuak eta alargunak oso gai dira autonomoak izateko eta bere burua zaintzeko; gizonen kasuan, aldiz, bakarrik geratzen diren gizon gehienak senideekin edo zahar etxeetan bizi dira, nahiz eta beren burua zaintzeko gai izan».

Arabako Landa Inguruneko Emakumeen Sareak bakardadean eragiten duten alde asko aztertu ditu: zaintza-lanak, zerbitzu publikoen egoerak, herriko bizimoduak laguntzen duen edo ez, harremanak, parte-hartzea, eta abar. Gainera, ikerketa Covid- 19arekin batera egin denez, atal berezia eskaini diote birusaren ondorioei. "Osasun-larrialdiari aurre egiteko hartutako neurriek pertsona guztien bizitzan eragin dute. Itxuraz, landa ingurunean mugikortasuna murrizten duten neurri batzuk ez dira nabaritu, lorategira, baratzera, paseatzera... irten daitezkeelako. Hala ere, eraginak garrantzitsuak izan dira batik bat etxetik atera eta beste herrietako jendearekin harremanetan zirenentzat".

Konfinamenduaren kalteak

Afektuen falta sumatu dute elkarrizketatuek, besarkadak, musuak, pertsona maitatuekin egotea, beste pertsona batzuekin harremanak izatea... Hori oso latza izan da emakume batzuentzat: "Bakarrik sentitu naiz. Erostera irteten nintzen. Leihotik irakurtzen eta begiratzen nion jendeari. Alabak ezin ziren ni ikustera etorri. Faltan bota ditut alaben eta biloben besarkadak eta musuak. Beroaren eta kontaktuaren falta sumatu dut. Oso gogorra da etxean hiru hilabetez bakarrik egotea. Inoiz, leihotik behera botatzeko gogoa izan dut".

Lehen konfinamenduan hainbat jarduera bertan behera gelditzeak ere hutsune handia supo- satu dute hainbat emakumerentzat: "Erabat bakarrik egonez, antsietatearekin eta ezinegonarekin bizi izan dut. Lehen gehiago mugitzen nintzen, jarduera asko egiten nituen. Eta oraingoz ezin da ezer egin. Oso aktibo egotetik ezer ez egitera pasatu naiz. Nire alabak ere ezin ditut ikusi".

Besteak beste, koronabirusaren inguruan informazio argia izatea faltan bota dute elkarrizketatuek, eta uste dute komunikabideek «beldurra» eta "desinformazioa" sortu dutela. Hainbat lagunek telebista ikusteari edo irratia entzuteari uztea erabaki dute.

Bakardadean eragina duten faktoreez gainera, horri aurre egi- teko dauden baliabideak ere aztertu dituzte mapeoan, "pertsonalak eta publikoak"; eta lana borobiltzeko hainbat proposamen egin ditu Mentxu Ramilok zuzendu duen ikerketak. Egoera desberdinen arabera egokitu beharko litzatekeen eskariak direla nabarmendu du: "Bakardadearen atzean kasuistika desberdinak daude. Hortaz, erantzun desberdinak behar dira eskariaren arabera esku hartzeko, esparru komun, ireki eta malgu batean, errealitate eta behar bakoitzaren arabera, eta lurraldeko hainbat eragile artikulatuz".

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Koronabirusa
Hamar milioi euroko komisioak sortu zituzten Koldo García atxilotu duten maskaren operazioan

Guardia Zibilaren esanetan, Victor de Aldama enpresariak ordaindutako diru kopurua litzateke hamar milioi euroko hori, eta Espainiako Garraio Ministerioak pandemia garaian egindako salerosketei lotuta legoke. Ostegun honetan utzi dute aske García, epailearen aurrean... [+]


Ikasgela kalera ateratzetik lau horma artera itzuli al dira eskolak, pandemia ostean?

"Pandemiaren ondoren, jakinarazi ziguten eskolatik kanpoko jarduerak askoz gehiago sustatuko zirela, eskura dauden ingurunean eta baliabideak erabiliz, baina gure seme-alaben hezkuntzan hain garrantzitsua den konpromiso hori ez da betetzen ari". Guraso batek... [+]


2023-07-04 | Ilargi Manzanares
Asteazkenetik aurrera ez da derrigorrezkoa musukoa Hegoaldeko osasun zentroetan

Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratzen den egunean amaituko da musukoaren beharra, eta COVID-19 pandemiak eragindako murrizketak amaituko dira. Hainbat salbuespen izango ditu: zainketa intentsiboetako unitateetan, onkologikoen eremuetan, ebakuntza geletan edo larrialdietan,... [+]


90.000 milioi euro irabazi zituen industria farmazeutikoak, diru publikoz finantzatutako COVID-19 txertoekin

Enpresek diru publikoa jaso zuten ikerketarako, eta iparraldeko herrialdeek aldez aurretik erosi zizkieten txertoak. Bitartean, txertoen prezioak igo egin zituzten multinazionalek. Gaur egun, herrialde txiroenetan, %23k baino ez du dosi osoa, SOMOren ikerketaren arabera.


Gaurtik aurrera maskara ez da beharrezkoa garraio publikoan Hegoaldean

Espainiako Ministroen Kontseiluak onartu du maskara hautazkoa izatea garraio publikoan. Baina gomendagarria da gaixotasunen sintomak dituztenentzat eta pertsona zaurgarrientzat. Derrigorrezkoa izaten jarraituko du osasun zentroetan.


COVID iraunkorra duen langile bati ezintasun iraunkor absolutua aitortu dio Bilboko Lan Arloko Epaitegiak

Bilboko Lan Arloko Epaitegiak arrazoia eman dio ELA sindikatuari eta ezintasun iraunkor absolutua onartu dio COVID19 iraunkorra duen osasun zentro bateko zeladore bati.

 


2023-01-26 | ARGIA
Otsailaren 7an amaituko da garraioan musukoa eramateko derrigorra Hego Euskal Herrian

Espainiako Gobernuko Osasun ministro Carolina Dariasek jakinarazi duenez, Ministroen Kontseiluak otsailaren 7an sinatuko du garraio publikoan musukoa derrigorrezkoa ez izatearen dekretua.


Txina: Covid-19aren aurkako neurriak murriztearen opakutasuna

Txinan derrigorrezko isolamendu neurriak kendu dituzte nazioarteko bidaiarientzat, eta eguneroko kutsatzeen datuak emateari utzi. Politika aldaketa baten ondorioz dira neurriok, baina egoeraren kontrolik ezak nazioartean izan dezakeen eraginaz ohartarazi dute zenbait adituk.


2022-12-20 | ARGIA
COVIDen aurkako 14 milioi txerto iraungi zaizkiola onartu du Espainiako Gobernuak

Iraungi diren gehienak Pfizer markakoak dira, Europar Batasuneko hornitzailerik handiena.


2022-11-29 | Leire Artola Arin
Zero COVID politikaren aurkako protestak areagotu dira Txinan

Milaka herritar kalera atera dira hiriburu nagusietan, Txinako Gobernuaren zero COVID estrategiak eragiten dituen kalte ekonomikoak eta psikologikoak salatzera. Aspaldi ikusi gabeko mobilizazioetan orri zuria erakusten dute manifestariek, zentsura irudikatzeko. Pandemia hasi... [+]


2022-10-14 | Mikel Aramendi
Zero-covid, zero eskrupulu

Sumindura pikor batekin hartu dute batzuek zero-covid estrategiaren inguruan Renmin Ribao egunkari txit ofizialak aste honetan bertan argitaratu duen artikulu-segida. Ondorioztatu baitute –zuzen, behingoz– Beijingeko agintariek, Partiduaren XX. Kongresua amaitu... [+]


Hondatu da mendia, jausi zaigu bizia

Heriotza, drama, lana, luizia, mina, angustia. Mugak, neurriak, grinak, maitasuna eta sendia. Inauteria. Zaldibar eta pandemia; bizitza zabortegian. Estreinatzear da Axut eta Artedrama antzerki konpainiek elkarlanean sortu duten azken lana: Hondamendia. Urriaren 14an egingo dute... [+]


2022-09-15 | ARGIA
“Pandemiaren bukaera begi bistan dago”, Munduko Osasun Erakundearen arabera

 "Azken txanpan" sarturik, arrisku taldeak txertatu, aldagai berriak kontrolatu eta osasun sistemak hobetu behar direla dio MOE erakundeak.


2022-09-01 | Leire Artola Arin
Aldaketekin hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herriko ikasleek

Irailaren 1ean ekin diote 2022-2023 ikasturteari Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin, COVID-19aren aurkako neurririk gabe. Berrikuntza gehiago ere izan dituzte: Seaskako ikastola eta kolegioetan ehun ikasle gehiago dituzte, eta Irisarrin, Larrainen eta Barkoxen murgiltze... [+]


Koronabirusaren aurkako txertoak hilekoan aldaketak eragiten dituela berretsi du ikerketa batek

Ikerketan ia 40.000 hilekodun pertsonek parte hartu dute eta haietatik ziklo erregularra dutenen %42k txertoaren ondoren odoluste handiagoa izan dutela ondorioztatu dute ikerketan.


Eguneraketa berriak daude