Arborizidioak ezkutatzen duena
Duela bi urte sortu zen Baso Biziak plataforma baso bizien alde eta monolaborantzaren kontrako aldarriarekin, ikusita pinudietako banda marroia hankaz gora jartzen ari zela sektore hori, eta baso politika beste norabide jasangarriago baterantz jarri beharrean, zaharrak berri, eukaliptoaren gorakada ezarri dute sektoreko agintariek. Basora, mendira begiratzen dugu baina baita ere gune urbanoetan dauzkagun edo izan nahi ditugun denon berdeguneetara ere, izan ere herritarrok, orohar, mendian baino “kalean” ematen ditugu gure bizitzaren ordurik gehienak. Beraz, ezin dugu, ez dugu egin nahi binomio bereizgarririk kalearen eta mendiaren artean, gure osasuna bietan, eta bereziki gune urbanoetan, jokoan daukagulako gero eta gehiago.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Azken urteotako bero-boladek, lehorteak, suteek eta klima larrialdiak berarekin dakartzaten arazo horiei guztiei gehitu zaizkie hainbat udaletako arborizidioak asfalto basatiaren truke, beti ere interes pribatuen mesederako. Ikus Iruñean, Donostian, Deustun, Zarautzen, Astigarragan, Irunen eta penintsulako beste hainbat herritan egiten ari diren, edo egin nahi dituzten txikizioak.
Guk, beste askok bezala, argi daukagu gero eta beharrezkoak direla berdeguneak, izan zuhaitz, parke, lorategi edota eraztun berde, horiek bermatuko dizkigutelako kanpoko aterpe klimatikoak muturreko egoeren aurrean.
Berdegune hauek guztiek herritarron osasunerako mesedegarria den zerrenda luzea dakarte berarekin, hala nola: tenperaturaren kontrola, kutsadura akustikoa murriztea, arnasten dugun airea garbitzea, uraren erregulazioa, osasun psikologikoa eta fisikoa hobetzea, ekonomia hobetzea, bioaniztasuna ugaritzea.
Osasunerako Mundu Erakundearen (OME) arabera, bero-boladak muturreko fenomeno meteorologiko arriskutsuenetako bat dira, eta horrek morbilitatea eta hilkortasuna areagotzea eragiten du.
Ikerketa ugari daude honen guztiaren inguruan baina guk Hiritik Harira taldeak egindako azterketa bati erreparatu diogu; bertan gure hiriburuek dauzkaten gune artifizializatuak eta berdeguneak kontrajartzen dira tenperaturaren arabera eta guri dagozkigun ondorioen artean hauexek aukeratu ditugu: zuhaitzak eta landareria gehiagotu behar da, eremu berdeak zaindu eta hauek sortzen dituzten onura klimatiko zein naturalak mantendu, azpiegitura berdeak sendotuz.
Bestalde, The Lancet argitalpen zientifikoak publikatu du Europako 93 gune urbanoetan egindako ikerketa bat zera gomendatuz: %30 handituko bagenitu berdeguneak 0,4 ºC jaitsiko litzateke hirietako bataz besteko tenperatura, bero-boladek eragindako heriotzen %40 ekidituz. Hainbat gune urbanotan bide hori hartzen ari dira, hala nola Parisen, non 2026ra arte 170.000 zuhaitz landatuko dituzten; horrekin batera aparkalekuak kenduko dira berdegune bilakatzeko 2030rako eta asfaltoaren %40 eraitsiko da.
Hau guztia ikusita, ezer gutxi gehitu dezakegu Administrazioan daudenen erabakiak zentzudunak izan daitezen, politika pribatuek eta interes partikularrak ez daitezen denon osasunaren eta biziraupenaren gainetik jarri; kontrakoa egitea, hots, arborizidioak burutzea eta berdeguneak ez handitzea herritarron osasunaren, eta beraien ahalmen ekonomikoaren kontrako politikak bultzatzea litzateke.
Zentzudunak izan gaitezen, mesedez.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]