Hiritik Harira taldeak euskal hiri batzuetako "bero uharteak" ikertu ditu
Hiritik Harira taldea da bi geografo euskaldun gaztek sortutako ikerketa eta iritzi taldea (ikus haiei buruzko artikulu bat hemen) eta beren azken ikergaia izan da hirietako beroarena: nola sortzen diren bero-uharteak hirietan, eta grafikoki euskal hiri batzuetan nola gertatzen den hori demostratu dute: Gasteiz, Bilbo, Baiona eta Donostiako grafikoak banatu dituzte, eta datorren asterako Iruñekoak iragarri dituzte. Bide batez, beren lanari bultzada emateko ekarpenak eskatzen dituzte Patreon bidez.
Twitterreko hari batean azaldu dutenez geografoek, bero-uhartea esaten zaio "eraikinek, industria jarduerek, hormigoizko molde erraldoiek eta gainerako bero-material xurgatzaileek beroa pilatzen dutenean gertatzen den prozesuari". Inguruko landa eremuarekin alderatuta, horrek hiriko tenperaturak igotzen ditu, Donostiako eta Gasteizko irudi hauek erakusten duten bezala (Donostian diferentzia termiko handiagoa):
Efektua are nabarmenagoa da gauez, non porlanak beroari eusten dioten hiriguneetan. Ikus Bilbo Handiari dagokion grafikoa.
Arazo hauek eta beste batzuk datuz eta grafikoz daude azalduak hemen baino zabalago delako hari horretan. Arazo honi aurre egiteko moduaz, bero-uharteen tenperaturak murrizteko hainbat neurri hartu daitezkeela diote:
- Zuhaitzak eta landareria gehiagotu
- Bero gutxiago xurgatzen duten materialekin eraiki
- Albedoa areagotu kolore iluneko gainazalak argiagoengatik ordezkatuz
- Ezinbestekoa da urbanizazio proiektu berriak aurretik artifizializatu diren eremuetan kokatzea. Eremu berdeak zaindu eta hauek sortzen dituzten onura klimatiko zein naturalak mantenduz, azken helburua azpiegitura berdeak sendotzea izan beharko litzateke.
Datorren astean gehiago informatuko dute Iruñeko egoeraz. Lagundu nahi badiezu Haritik Hirira-koei, hemen aukera.
Iruñeko Txantrea auzoko kale-izendegian frankismoan errepresaliatuak izan ziren hamar emakume gogoratuko dituzte. Ekitaldia egin zuten atzo eta auzoaren hegoaldean dagoen plaza bat oroimen gune ere izendatu zuten. "Garrantzitsua da historian gertatutakoa gogoratzea;... [+]
Hiriak nola elikatu? Horra Egonarria saioan Eli Pagolak Audrey Hoc laborariari luzatu dion galdera. Hoc-ek, bere lagun Aimar Rodriguezekin batera, fruitu arbolak ekoizten ditu, Etxalarren baso jangarria dauka eta Biriatuko udalarekin elikadura burujabetzaren estrategia martxan... [+]
Hiru urteko lanaren emaitza jaso du Iruñeko Udalak sinatutako dekretuak. Auzotik sortutako ekimenari esker, zazpi kale eta hiru plaza izendatuko dituzte.
Txina, 1417 urte inguruan. Zheng He almiranteak, Ming dinastiako enperadoreen soldatapeko esploratzaileak esan zuen posible zela “mundu osoa ibiltzea Txinatik irten gabe”. Ordurako Indiako Ozeanoan, Itsaso Gorrian eta Asiako hego-ekialdean zabaltzen hasia zen kolonia... [+]
Uliako auzo elkarteak eta SOS Manteo plataformak herri galdeketa egin dute asteburuan. 6.948 lagunek hartu dute parte, eta 6.486 parkeak babestearen alde agertu dira.