150 urte igaro dira 1871 Parisko Komuna eratu zenetik. Bi hilabeteren buruan komuneroak jazartu eta eraikin ugarik su hartu zuten. Agintariek pétroleuse deitzen zieten emakumeen egotzi zieten suteak pizta petrolioa erabilita. Ehunka atxilotu zituzten, eta asko epaiketarik gabe hil. Baina zein ziren? Egitan beraiek eman zioten su argien hiriari? Ze lortu nahi zuten Versaillesko kontserbadoreek emakume haien kontra eginez?

Martxoaren 18tik maiatzaren 28ra hainbat ekimen antolatu ditu elkarte berri honek. 1871ko martxoaren 18tik maiatzaren 28ra iraun zuen lehen gobernu iraultzaile eta sozialista erradikala izan zen Parisko Komuna.

Paris, 1667. Luis XIV.aren erregeldian, Colbertek hiriburuko polizia lotinantaren postua sortzeko agindua eman zuen.

Hankaz gora jarri zaigu mundu borobil hau eta erantzun bila gabiltza edonon, larrialdi sanitarioari, egoera ekologiko jasanezinari eta ekonomia globalaren kolapsoari ezin neurria hartu. Nola iritsi gara honaino? Atzera begira, jabetu gara egungo sistemaren errak engainu historiografiko sakona duela jatorri: kapitalismoa bateraezina da demokraziarekin. Desberdintasunean eta indarkerian oinarritzen da, esklabotzan, azken batean.

Suge baten tankeran denboran zehar azala mudatu duen fenomeno... [+]

Londres, 1692. Edmund Halley (1656-1742) astronomo, matematikari eta fisikariak, bere abizena daraman kometaren orbita kalkulatzeagatik ezaguna, Lur barnehutsaren kontzeptua proposatu zuen lehenengoz.

1812an Franz Leppich ingeniari alemaniarrak proiektu militar sekretu eta berritzailea proposatu zion Errusiako Gobernuari: bale itxurako globo aerostatikoen flota bat eraikitzea.

Ez, ez da egunotan Katalunian bizitzen ari direnaren lehen lerroko kronika baten izenburua. Madrilen 1854an publikaturiko egunkari batena baizik: El Eco de las Barricadas. Hoja democrática. Aurreneko sozialista eta errepublikar espainiarren topaleku izan zen kazeta hura, monarkiaren eta orduko agintarien kontrako herritar matxinadatik sortua.

Versailles (Frantzia), 1789ko uztailaren 14a. Luis XVI.a (1754-1793) Frantziako eta Nafarroako erregeak hitz bakarra idatzi zuen bere egunkarian: Rien (ezer ere ez).

Berako Udaleko artxiboan gorderik dagoen 1822ko dokumentu batek agerian uzten du aginduzko agiri ofizialek ezkutatzen zuten errealitatea: euskaraz aritzea ezinbertzekoa zen herri mailako erakundeetan, “elkar hobeki aditzeko”. Lerroz lerro, gerra jasan berri zuten herritarren problematika sozial eta linguistikoak aletu daitezke, euskara eder batean.

XIX. mende hasierako gatazka inperialistan frantziar tropek Ipar Euskal Herriko herri ugaritan egindako sarraskiak gogoan izango dituzte apirilaren 22an, Sarako Suharriaga parkean.