Sahara eta Marokoren arteko gerla berriz abiatu da. Pasa den astean, Saharako Fronte Polisarioak gerla deia egin zuen Marokoren kontra, duela 29 urte sinatu su-eten hitzarmena urratu duelako Marokoko gobernuak.

Fronte Polisarioarekin eginiko agerraldian, Marokori leporatu diote “gerra berri bat” hasi izana, eta sahararrak “bidezko defentsan” erantzun dutela ziurtatu dute. EAEko herri eta hirietan mobilizazioak antolatu dituzte larunbat eguerdirako.

“Hil behar zuten egunean, Santiago Nasar goizeko 05:30etan jaiki zen gotzaina heldu zen ontziari itxoitera. Esperoan zegoen bitartean, ezkerreko poltsikoan zeraman transistorea atera eta notiziak entzuten jarri zen: 1998an Mendebaldeko Saharan ospatu behar zen erreferenduma ez zen egingo. Santiago Nasarrek bazekien ordurako ez zela egingo, hori basamortuan arbolekin amestea bezala zela”.

Ekintzaile sahararrek salatu dutenez, azken orduotan dozenaka saharar atxilotu dituzte Mendebaldeko Saharan Marokoko segurtasun indarren operazioetan, Guerguerateko protesta zibilen aurka Marokok egindako esku-hartze militarraren ondorioz tentsioa areagotu den honetan. Fronte Polisarioak jakinarazi du Marokoren zazpi base eraso dituztela.

1970eko ekainaren 17an, duela 50 urte, Espainiako militarrek Bassiri atxilotu zuten, Sahara Askatzeko Erakunde Aurreratuko buruzagia. Talde sortu berria zen eta Aaiunen protesta deitua zuen Sahararen independentziarako eskubidea aldarrikatzeko. Protesta horretan atzeman zuten buruzagiaren berri gehiagorik ez da izan geroztik.

Fronte Polisarioko ordezkariak aitortu du sahararrak zuzendaritza politikoarekin ere atsekabetuta daudela, eta eskubidea dutela horretarako: «Pazientzia agortu zaigu»

Aglahum Larosik (Sahara, 1981) gatazka politikoagatik eta osasun arazoengatik egin zuen ihes Tinduffeko errefuxiatuen akanpalekutik. Lurralde okupatuetako egoeraz mintzatu da.

Marokoren menpeko Saharako lurralde okupatuetan ziren bi euskal herritar kanporatu ditu Marokoko Poliziak. Maku Florentino eta Dina Pardo dira Aaiunen atxilotu eta konporatutako ekintzaileak. Pasaporteak ere kendu dizkietela zabaldu du Equipe Mediak. 

Saharar errefuxiatuen kanpamenduetan jaio bazen ere, Fatimetu Zenan (1999) haurra zela iritsi zen Euskal Herrira; Bermeora, lehenik, eta Ikaztegietara, gero. Joan den martxoaren 8ko indar kolektiboa dario, oraindik, bere hitzei, eta feminismoa urte, herrialde, klase eta pertsona guztiengana iristeko modua aurkitu nahi du. Emakume sahararren nortasuna eta garrantzia plazaratzeko eguna antolatu dute bihar, herrian.