“Como a Administración non o fai, nós impulsamos o proxecto de matadoiro”
- Desde setembro de 2024 púxose en marcha o matadoiro Belardi en Orduña e o espazo para a transformación de carne. O proxecto é froito do proceso que durante moitos anos levouse a cabo no pobo ao redor da soberanía alimentaria, impulsado pola asociación de gandeiros Bedarbide. “Dos estudos realizados no sector, faciamos unha reflexión clara: ou creamos ferramentas para que os caseríos sexan rendibles e para pechar os ciclos, ou desapareceremos”, explicou Mikel Kormenzana, membro da asociación Okeranza e impulsor do proxecto. Subliñou que desde a asociación está a facerse o que a administración pública debería de impulsar.
A iniciativa púxose en marcha hai case vinte anos e contratouse a un veterinario para realizar unha análise técnica-económico de caserío en caserío por caserío. “Daquel estudo saíron conclusións moi lóxicas: a necesidade de reducir os custos de produción e aumentar os beneficios achegando valor engadido aos produtos”, explicou. Os impulsores tiñan claro desde o principio que ían apostar por un modelo agrícola e gandeiro pequeno e sostible. “A clave era como iamos da produción á alimentación, é dicir, como conseguiriamos completar o ciclo da cría dunha vaca á a dun filete”, di. Nunha época na que o Concello estaba inmerso na estratexia alimentaria de Orduña, o traballo de Bedarbide incluíuse dentro da estratexia.
Durante estes anos, os impulsores do proxecto coñeceron diversos modelos en Europa. “Realizamos formacións e tivemos contactos con pequenos matadoiros, salas de despezamento e obreiros cárnicos. Estivemos aprendendo de experiencias en Italia, Austria e outros lugares”. Todo iso para ir deseñando aos poucos o modelo propio para Orduña. No camiño, con todo, había un problema fundamental no ámbito legal: A nivel europeo existía unha directiva sobre saúde para a transformación da carne que daba flexibilidade a pequenos proxectos, pero no Estado español e en Hungría non se aplicaba esa flexibilización. “Creamos unha plataforma a nivel estatal a favor deste decreto que finalmente foi aprobado en decembro de 2020”, di. Para entón, o proxecto xa estaba bastante traballado e definido en Orduña.
Matadoiro, sala de despezamento e ejecutante de transformación
Ademais do matadoiro, en Belardi tamén están en marcha a sala de despezamento e o obrador pequeno, e o seguinte paso será pór en marcha a cociña para poder elaborar alimentos preparados. “As instalacións son abertas en si mesmas, poden ser utilizadas por calquera, pero os socios teñen prioridade e vantaxes”, explicou. 32 producións de Orduña son socias da asociación, pero asegura que veñen moitos gandeiros de fóra: Desde a costa de Bizkaia, desde a montaña alavesa…
Ademais, Belardi ten outras peculiaridades, xa que non ten un cortello, polo que os gandeiros teñen que levalos no momento de sacrificar aos animais. Na actualidade hai tres traballadores traballando no proxecto.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
