Errepikatu nirekin: Sara Millerey. Ez dezagun ahaztu bere izena. Transfeminizidioaren biktima da Millerey: gorrototzaile transmisogino batek torturatu zuen, besoak moztu zizkion eta bizirik bota zuen ibaiertz batera. Bi orduko agoniaren ondoren hil zen.
Errazagoa da J.K. Rowlingen izena gogoratzea. Apirilaren 16an bere sare sozialetan ospatu zuen Harry Potter sagarekin irabazitako dirutzarekin babestutako kanpainaren garaipena: Erresuma Batuko feminista transgorrotatzaileen helegite baten ondorioz, Auzitegi Gorenak ebatsi du emakume transak genero berdintasun legeetatik baztertzea. Rowlingek purua eta whiskia eskuan, yate batean posatzen ospatu zuen bere garaipena sare sozialetan.
Bi hilabete lehenago zabaldu zuen Donald Trumpen argazki bat: emakume eta neskatila normatiboez inguratuta ospatu zuen emakume transak kirol profesionaletik baztertzeko egitasmoa. Pasa den udan, Melonik eta Mileik hedatu zuten Imane Khelif boxeolaria transexuala denaren buloa.
Ez da botere ultraeskuindarrek feminismoaren korronte erreakzionario batekin bat egiten duten lehen aldia. Ronald Reaganen garaian ere, Estatu Batuetako feminista abolizionistek gobernu eskuindarrarekin aliatu ziren prostituzioaren eta pornografiaren kontra egiteko. Bidean, isilarazi zituzten sexu langileen aldeko feministak. Biziki gomendatzen dizuet Gayle Rubin irakurtzea, bera izan zen hain zuzen ere erasoaldi horretan “kantzelatua” izan zen pentsalari feministetariko bat, LGTBIQA+ eta BDSM komunitateetakoa, portzierto.
Ez da fenomeno berria, ez, ultraeskuinak eta eraldatzailea izan nahi duen mugimendu sozial baten barruko elite baten artean mamu bera elikatzea. Egun, konbentzitu nahi gaituzte Millerey bezalako lagunak direla gure eskubideen etsaiak, eta ez Trump bera bezalako gizon erasotzaile zigorgabeak edo Rowling bezalako emakume pribilegiatu ankerrak.
Ez diezaiogun euskal oasiaren iruzurrari eutsi. Zenbait euskal hedabidetan espazioak dituzte euskal feminista transgorrotatzaileek, hedabide digital euskaldunetan eta irrati libreetan barne, eztabaida konplexua delakoan.
Ez da hain konplexua. Argi daukagu sionismoa dela gaur egungo nazismoa. Bada, ez ahaztu naziek, judu, komunista eta ijitoez gain, LGTBIQA+ komunitatea zutela jomugan. Rowling eta Millereyren artean erraza izan behar luke argi izatea nor den zapaltzailea eta nor zapaldua.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Aurten, berriz ere, Euskaraldia izan dugu. Bi astez, gure hizkuntza-ohiturei erreparatu diegu, geure buruari galdetuta zenbat eta nola egiten dugun euskaraz. Baina ariketa horretatik harago, galdera handiago bat ere pizten da: zeren araberakoa da hizkuntza baten biziraupena?... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]
Oraindik joan den astea asimilatzen nabil. Boterean daudenen eta botere ereduetan eragin nahi dutenen aldarriak ozen entzun ditugu nonahi. Sareetan zein kalean.
Izan diren manifestazio ezberdinetan, herrietako giza eskubideen garapen maila agerian geratu da. Amerikako Estatu... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
Diskrezioa edo zuhurtzia hitzak entzuten dizkiedanean buruzagi politikoei kezka sortzen zait. “Hobe izango da zuhurtziaz jokatzea”, esaten digute. Horixe izaten da estalkia jakiteko, era publikoan egin izan balitz, onargarria ez zatekeen operazioa era sekretuan... [+]