Europar bizimodua
Posible da, nonbait, zoriontasuna neurtzea. Are, bada horretan tematzen denik. NBEk ez du arrakasta handirik munduko bakeari eusten, baina halako tasuna planetan zehar nola dagoen banatua erakusten du urtero, txosten batean. Funtsean zerrenda bat da, herrialdez herrialde, zein buru eta zein buztan, dohatsuenetik dohakabeenera mailakatua. Berrikitan aurkeztu da azkena, 2024. urteari dagokiona. Ondorioetan denetarik dago, eta txundigarri guti. Ni, bederen, ez naiz harritu hogei herrialde zoriontsuenetatik hamalau europarrak direla jakinda.
Aspaldi dabilkigu kontinente zaharra bizitzeko munduko bazterrik hoberena delakoa. Ezin uka: gainerako herrialdeen aldean, lekutan gaude ongizate mailan, babes sozialean, berdintasunaren aldeko urratsetan edo eskubide eta askatasunen aitortza formal orokorrean.
Xehetasunetan sartuz gero, ordea, ez gabiltza hain eder. Hemen ere, galga ezarri zaie hobekuntza sozialei, desberdinkeria ekonomikoa goraka doa aspalditik, eta estatu eta korporazioak gailentzen zaizkie ia beti askatasun publikoei, osasunari eta justiziari. Etorkinekin kriminalki zeken eta haien sorterriekin harrapari gupidagabe; ekonomiaren eta geoestrategiaren izenean ulerbera eta moldakor, bertze nonbaiteko despota eta hiltzaileen aitzinean. Putin putakumea baita, baina putakume guztiak ez baitira Putin.
Ametsak amets, ez zait hainbertzeko astakeria iruditzen armada europar sendo bat, Estatu Batuen mendekotasun militarretik libratzeko tresna baldin bada
Hori guztia ere bada europar bizimoduaren osagai. Horrek guztiak ere badu ikustekoa gure ongizate eredugarriarekin. Gure zoriontasunarekin. Estatu Batuetako misilek, petrolio errusiarrak eta Asiako manufaktura eta deslokalizazioek egin dute gainerakoa.
Orain, eraikina zutik atxikitzen laguntzen zuten zutabeak arrailtzen hasi zaizkigularik, alarma hotsak nonahi. Aizu, proiektu europarra defendatu behar dugula, baita armak eskuan hartuta ere.
Nik ez dut astekari honetako bertze luma batzuek bezain garbi ea Kremlingo jabeak aski izanen ote duen Ukraina mendean hartuta. Bertzalde, ametsak amets, ez zait hainbertzeko astakeria iruditzen armada europar sendo bat, Estatu Batuen mendekotasun militarretik libratzeko tresna baldin bada. Hala izanagatik ere, hartz errusiarraren arriskuaren mamua inarrosteaz gain, zerbait gehiago eskaini beharko dute gure estatuburuek konbentzitu nahi bagaituzte merezi duela gure bizimoduaren gailentasunaren defentsan halako dirua eta halako kemena inbertitzea.
Baina nork jakin. Datu bat ahantzi zait arestian: hasieran aipatu NBEren txostenaren arabera, Israel da, Luxenburgoren, Kanadaren edo Suitzaren aitzinetik, zortzigarrena munduko herrialde zoriontsuenetan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]