Erantzun konplexuen alde
Garai hiper azeleratu eta likido hauetan erantzun sendoek heldulekuak eskaintzen dizkigute. Erraza da krisi garaietan halako premisa bati heldu eta zure egitea, bandera altxatzeraino. Inguruan gertatzen ari den guztia ulertzeko erantzunak behar dituzu, erantzun azkarrak; eta horrek, sarritan, errudunak inguruan bilatzera garamatza. Gora begiratu beharrean analisia buruaren errotazioak baimentzen duen 180 graduetara mugatzen duzunean, bukatzen duzu eskuinak behin eta berriz errepikatu duena zure ahotsetik esaten (literalki esaten ez bada ere, iradokitzen). Ideia batzuk erraz sartzen dira gure buruetan eta oraindik errazago aurkitzen dute erroldatzeko leku bat gure baitan. Bat-batean, justizia, borroka, askatasuna, eskubideak, aldaketa, herria... eta ezkerreko mugimendu eraldatzailearen hiztegia osatzen duten hitz potoloek eskuinaren agenda betetzen dute. Nekez izango du, ordea, askatasunak, justiziak edo herriak esanahi bera kontrakoa nahi dutenen ezpainetan. Izenak ez dakar beti izana. Ustekabean, gehiengoaren defentsan ari garelakoan gutxi batzuen betaurrekoetatik ariko gara mundua (edo buru bueltaren 180 graduak) irakurtzen.
Zapalduen dominak pilatzea helburu duen lehiaketa gisa erabiltzen dute zenbaitzuek intersekzionalitatea. Niri ez dit feminismoak hori erakutsi
Zurrunbilo horretan, ez da berria euskaldunak pribilegiodunak garela dioen diskurtsoa. Ez da berria, baina haize harro batekin ari dira orain plaza digitaletan. Euskara burgesiaren hizkuntza dela ere irakurri behar izan dugu azken egunotan. Ustez, klase ikuspegiaren babespean egiten diren hainbat analisik beste hainbat ertz ahaztera eraman ditu batzuk. Begi batean partxe bat jarrita ikusten denari ezin zaio analisi edo kritika deitu, ikusiko dugun hori osoa ez delako, eta ikusten dugun horretatik interpretatzen dugun errealitatea kamutsa izango delako. Klase ikuspegitik baino gehiago, pribilegioen mehatxuen lurrikaratik eginda daudela esango nuke. Kritika horietan zu, zure herrian zure hizkuntzan bizitzea ezinezko zaizun hori, orain, zure hizkuntzan bizi nahi izate hutsagatik pribilegioduna omen zara. Kontuz! Zure euskaltzaletasunari burgeskeria omen dario. Zapalduen dominak pilatzea helburu duen lehiaketa gisa erabiltzen dute zenbaitzuek intersekzionalitatea. Niri ez dit feminismoak hori erakutsi. Erakutsi dit, batzuetan errealitate konplexuak galdera eta erantzun konplexuekin baizik ezin direla irakurri. Erantzun konplexuek ez dute lekua horren erraz aurkitzen gure baitan, baina 360 graduko ikuspegiaz gehiago fio naiz. Merezi du.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ordenagailua piztear nintzela, eta udako azken eskaera bailitzan, “amatxo, kontatu artikuluan gaurko karreran ze ondo ibili naizen” eskatu dit txikiak. Kontatu diot trenei buruz hitz egin behar nuela gaurkoan, ez etapen amaierei buruz edota Palestinako banderek izan... [+]
The Searchers filma ari ginen ikusten. Western bat, klasiko bat. Indioek Texaseko familia bati eraso egin eta bahituta eramango dute alaba. John Waynek urteak emango ditu indio gaiztoen atzetik alaba hura erreskatatu nahian. Filmak, bistan da, ez du kontatzen nolakoa zen Amerika... [+]
Radical futures diseinu espekulatibora zuzentzen den estudioak aurkezpen interesgarri bat partekatu du: A quick guide to the mythologies driving tech power (gida azkarra teknologien boterean daudenak gidatzen dituzten mitologien inguruan). Bertan diote Silicom Valleyko eliteak... [+]
Thomas Piketty eta Michael J. Sandel egileek berdintasunaren kontzeptua jorratzen duen liburua argitaratu dute aurten: Equality. What it means and why it matters (Berdintasuna. Zer esan nahi du eta zergatik du garrantzia, Polity argitaletxea). Pentsamendu garaikidean ospe handia... [+]
Moderno izateak, hiztegiaren arabera, “gaurkoa, egungoa; garai berekoa” esan nahi du, eta baita ere, “jakintzak edo teknikak berrikitan eginiko aurrerapenez baliatzen dena”. Baina aro modernoa eta modernitatea aro historiko bat ere izan daitezke; hain... [+]
Bai azalak emonbe! Esaten dute Ondarroan, norbait nabarmen gizenduta ikustean. Ezagun bati alderantzizkoa entzun nion azalari buruz: “Azala hain daukat gorputzaren neurri justukoa, ezen norbaiti keinu egiteko begi bat ixten dudanean uzkerrak ihes egiten... [+]
Badirudi larrazkena agorrila erditsutan hasten dela aldaketa klimatikoaren ondorioz. Euri eskasez hostoak firurikan erortzen dira eta Otso Errekako iraztorrak denbora baino lehen gorritzen dabiltza: ikusgarria da! Historiako udarik beroena ukan dugu aurten eta tenperaturek... [+]
Nahiz eta, entzun dudanez, hala deitzen dioten gertuko herri batekoek. Mugako biztanleok izaera jakin bat omen dugu; nabaritzen omen zaigu inguru horretakoak garela, esaterako, irundarroi. Ba omen dugu zera berezi bat. Ez dut gehiegi sinesten kontu horietan, ondoren zera hori ez... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]