Aitona hil egin da?

Aitona Floren / Karmele Mitxelena / Irudiak: Jokin Mitxelena / Elkar, 2024.
Aitona Floren / Karmele Mitxelena / Irudiak: Jokin Mitxelena / Elkar, 2024.
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Karmele Mitxelenak Marrubizko uda ipuina argitaratu zuen Xaguxar bilduma honetan 2022an. Liburu hartan, neska-mutiko batzuen udako abenturak kontatzen ziren. Orain, aldiz, Aitona Floren liburua istorio askoz barnekoiagoa dugu, Danel mutiko protagonistaren ikuspuntutik kontaturiko istorio hunkigarria.

Danel aitonaren zain dago eskolako atarian. Beti etortzen da bila, baina oraingoan asko atzeratzen ari da, eta hotz handia egiten du. Danelek presente ez dagoen aitonari hitz egiten dio: “Jo, aitona, Ipar Poloan ere ez du horrelako hotzik egiten. Ehun mila milioi aldiz esan dizuet etxera bakarrik itzul naitekeela”. Horrela hasten da hizketan; horrela hasten da liburua. Eta, ondoren, Danelek aitonaz, honen txakurraz, eta aitonarekin duen harremanaz ari zaigu, harik eta etxera bakarrik abiatzea erabakitzen duen arte. Bidean fruta-dendako Eduk esango dio aitona anbulantzia batean eraman dutela ospitalera.

Aitonaren heriotzaz eta doluaz ari zaigu egilea liburuko hurrengo kapituluetan, nola ikusten duen Danelek aitonaren heriotza, tanatorioa, errautsak, aitonaren etxera eginiko bisita… Oso modu goxoan, haurren ikuspegitik, kariñotik eta egunerokotasunetik. Horretan lagungarria da liburuaren egitura, hamabi kapitulu laburretan, bakoitzean gertakari bat, kontakizun bat, gogoeta bat azalduta.
Baina horretaz guztiaz gain, liburuan badira beste kontu batzuk zeharka agertzen direnak: familia monoparentala, aitona-amonen laguntza haurrak zaintzen, guraso eta seme-alaben arteko harremana… Hots, gure eguneroko gizarteaz gogoeta egiteko aukera eskaintzen diguten kontuak.

Jokinek bere estilo ezaguneko ilustrazioen bidez, eta Karmele Mitxelenak narratiba zaindu eta zehatzaren bidez, liburu gomendagarria eskaintzeaz gain, arazorik gabe irakurtzen eta istorioan berehala barneratzen zaituen obra egin dute. Kontu askori buruz ari dena, baina, batez ere, irakurlea hasieratik amaierara iritsi arte istorioarekin jarraitzera animatzen duen obra. Pena, irribarrea, malkoak, eta une hunkigarriak bizi ditu irakurleak liburuko 60 orrietan zehar, baina sentimendu horien guztien gainetik bat gailentzen da: maitasuna. Danelek aitonari dion maitasuna.

Argazkia: Txalaparta.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Txiki eta Otaegi Valentzian

Ahanzturaren leizea

Paco Roca eta Rodrigo Terrasa

Itzultzailea: Bego Montorio

Astiberri, 2024

------------------------------------

Zer gertatzen da Ahanzturaren leizea Txiki eta Otaegiri buruzko polemika betean irakurtzen denean? Guri iruditu zaigu ez dagoela momentu... [+]


Gorputzak dio

Kontra

Ane Zubeldia Mangriñá

Susa, 2025

----------------------------------------------------------------------------------

Hatz-mamiekin jarraituta irakurtzeko azalerak bildu ditu Ane Zubeldia Magriñák bere lehen poema bilduman: ur gainak, zuhaitz... [+]


Kaixo berriro, karis

Beste zerbait

Danele Sarriugarte

Consonni, 2025

------------------------------------------------------------------------------------------

Zazpi urte pasatu dira bigarren eleberria argitaratu zuenetik eta hamaika lehenengo liburutik. Bitarte honetan, baina, letrei... [+]


Aberria eta hil

Eresia. Hil-kanta aitari
Goiatz Labandibar
Elkar, 2025

------------------------------------------------------------------

Goiatz Labandibarrek azken urteotan Amez (2022), Bekatua (2023) eta Zoo (2024) idatzi ondoren, Eresia. Hil-kanta aitari (2025) argitaratu berri du... [+]


Liburu ktitikak
Bizitzaz eta beste

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025

------------------------------------------------------------------

Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Gu, jende berria, jende zaharra

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022

-----------------------------------------------------

Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]


Negu gorrirako ipuina

Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025

------------------------------------------------------------------------

Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]


Bizitzaz eta beste

Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------
 
Zaila da nobela hau definitzea, abenturazkoa da, iniziatikoa, filosofikoa, ekologista; baina horiek baino gehiago, edo horien guztien ondorioz, nobela... [+]

Hitzak mailu

SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025

---------------------------------------------------------------------

Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]


Igeri ala ito

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024

------------------------------------------------------------------

Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]


Arlote alprojak edo langabe arruntak?

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025

------------------------------------------------------------

George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]


Oraindik gara mitiko

Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022

-----------------------------------------------------------------

This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.

Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]


Eguneraketa berriak daude