Elikadura
Laster izango dira udal hauteskundeak eta hautagaiak herrietarako programak idazten ariko dira. Gehienak eraikuntza eta hirigintza proiektuetaz ariko dira, era tradizionalean.
Gutxiago izango dira inguruko baliabideak erabiltzeaz eta bere kudeaketarako sare komunitarioak egituratzeaz ariko direnak, horiek izango dira, ordea, interesgarrienak.
Pandemiak, klimak eta azken urteotako gertakizunek ikusarazi digute gure helburu eta bizimoldea aldatzeko beharra. Pentsamendu aldaketa hori praktikan jartzeko herriek aukera ugari dute. Hortaz, elikadura mahaigaineratu beharreko gai bat da.
Gure eskualdeko elikadura politikaren azkena izan da Barakaldo eta Sestaoren artean janaria pakete handietan saltzen duen Costco multinazionala irekitzea. Horrela, aurretik genituen makrosupermerkatuekin batera, gure ingurua izango da Euskal Herrian janari prozesatu gehien kontsumitzen duen eskualdea. Hala ere, hemengo udal bakarrak ere ez du elikadurari buruz aritzeko arlorik.
Badaude, ordea, bazterrean dirauten hainbat errealitate:
–Industria-trenbide artean edo erreka zuloan, hamarkadak daramatzate, plastikozko bidoi eta txapazko txabolekin, kanpotik gurera bizitzera etorritakoek sortu zituzten baratzeek. Elikaduraren garrantzia transmititzeko beharrezkoa da jasotzea kanpoko nekazari herrietatik etorri ziren pertsonen lurrarekiko lotura eta aurretik hemen bizi zirenena.
Beharrezkoa da herritarrei ereite teknika biologikoak erakustea, baratzegintza balioan jartzea eta beharrei eskualdetik kolektiboki erantzuteko tresnak sortzea
–Azken urteotan berriz baratzeen transmisioa izan da, lurrarekin loturarik ez duen jende gazteagoari. Beharrezkoa da herritarrei ereite teknika biologikoak erakustea, baratzegintza balioan jartzea eta beharrei (hazi, landare, tresna, jakituria) kolektiboki eskualdetik erantzun ahal izateko tresnak sortzea.
–Eskola batzuetan baratzeak jarri dira. Beharrezkoa da haien behar pedagogikoak asetzea, baratze proiektua eskolan osoki garatzea eta baratzeak dituzten eskolak saretzea.
–Eskola jantokietan, gurasoen artean gero eta zabalagoa da kimikarik gabeko hurbileko janari osasuntsua eskaintzeko nahia. Beharrezkoa da hori gauzatzeko bideak aztertu eta baliabideak jartzea.
2020ko ikerketa batek dio elikadura osasuntsuak osasungintzako gastuaren %20 aurreztuko lukeela. Europako hirietan elikagaiak bertan nola sortu aztertzen ari dira etorkizuneko kolapsoei aurre egiteko. Hemen oraindik bada lurrik, eta udalek badute aipaturiko ildoetan ekinbideak sortzeko gaitasuna. Bada garaia, beraz, elikaduraren gaiari heltzeko eta bide berriak zabaltzeko. Edo gaiari ezikusiarena egin eta beste lau urtez multinazionalen eskuetan utziko dugu gure elikadura?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gauza garrantzitsu asko gertatzen ari dira Palestinan, Euskal Herrian eta munduan. Espantu israeldarraren aurrean Euskal Herrian inteligentzia kolektiboa martxan dago, inoiz baino indartsuago. Jende ezberdin asko, toki ezberdin askotan, gauza ezberdin asko egiten ari da... [+]
Palestinan gertatzen ari diren gizadiaren aurkako krimenak “berariaz gaitzesten ez dituzten” Israelgo erakundeekin harremanik ez izateko 2024ko apirilean EHUko Gobernu Kontseiluak hartu zuen konpromisoaz gain, beste urrats bat eman du euskal unibertsitate publikoak... [+]
Aurtengo uda garaian 46 gradutara iritsi da tenperatura Espainia eta Portugaleko leku batzuetan. Europako beste leku batzuetan ere 40tik gorako tenperaturak izan dituzte, baita Euskal Herrian ere. Iaz baino tenperatura altuagoak izan ditugu eta aspalditxo izan ditugun handienak... [+]
Nazio Batuen Batzorde batek bi urte behar izan ditu palestinar herriak hamarkadetan salatu duena berresteko: Israelgo estatu sionista genozidioa gauzatzen ari dela. Herri presioa gero eta handiagoa da gure agintarien gainean, eta nazioarteko boikotak lehen arrakalak ireki ditu... [+]
TikTok-en parafernaliatik urrun bizi naizenez, aurreko egunera arte ez nuen jakin Maria Pombo horren berri. Sare sozialek orduero aurkitzen dute kalapitarako gairen bat eta, honakoan, kristorena sortu zuten influencerrak irakurtzearen gainean egindako adierazpenek. "Esango... [+]
Telesforo Monzon laborategiak antolatutako uda eskolak euskararen etorkizunaz gogoeta egiteko plaza beroa ekarri zuen Bergarara. Hasieran, Garikoitz Goikoetxeak eta Olatz Altunak euskararen egungo egoera eta etorkizuneko joerak marraztu zituzten, eta horren gainean aritu ziren... [+]
2018ko uztailean, CAF Beasaingo enpresa batzordeak lehen aldiz eskatu zion ofizialki CAFeko zuzendaritzari Jerusalemgo tranbiaren esleipen konkurtsoan ez parte hartzeko. Momentu horretan egoerak gaurkoarekin zerikusirik ez bazuen ere, ohiko trenbide batetik harago, proiektu hori... [+]
Mundua Israel Gazan egiten ari den genozidioaren hondamendira begira dagoen bitartean, kolonoen mugimenduak eta Israelgo armadak triskantzak egin dituzte Zisjordanian eta Ekialdeko Jerusalemen. Ondorioz, palestinar gisa han bizitzea eguneroko borroka bihurtu da, biziraupenekoa:... [+]
Dena aldatu da urriaren 7an Al-Aqsa Uholde Operazioa hasi zenetik. Palestinarrok utzi diogu biktima perfektuen eta terroristen arteko nahasketa izateari, batzuek konturatu nahi ez dutela dirudien arren. Irudi lazgarrien gaindosiak, azkenik, masa handien enpatia erreala eragin du... [+]
Asteburu honetan jakin dugu, Palestinarekin Elkartasuna plataformako kideen bitartez, Israelek 33. FCI/IGP Munduko Txapelketan parte hartu duela, Gasteizen ospatu den nazioarteko txakur lehiaketa batean. Duela egun batzuk izan genuen txapelketaren berri, baina Israel ez zegoen... [+]
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
