Subiranotasun teknologikoa eta emakumeak zientzian

Garai arraroak bizi dirugu eta inoiz baino informatuago gaude. Badakigu zein den Ukrainan ematen ari den gerraren eragina hornikuntza energetikoan. Eta horrek munduan duen eragina. Baita Taiwaneko txipak direla-eta Txina eta AEBen artean duten gatazka ere, munduko eraldaketa digitalaren norabidearen boterea eskuratzeko. Azpiegitura errizoma konplexu bat sortzen dabiltza, bakoitza bere aldetik, bazterrean geratzen denari arreta handirik jarri gabe.

Europak bere indarra mantendu nahi du erraldoi hauen erdian, eta badirudi subiranotasun teknologikoaren bidea hartu duela. Berau sustatzeko ekintza batek txipak fabrikatzeko neurriekin du lotura, txipak gizakiak eta gizarteak bideratzeko baliabide bilakatu diren heinean.

Errealitate honetan, ARM txipen inguruan berba ugari irakurtzen eta entzuten ari gara, zelan hardware garatzaile askok teknologia horrekin euren txip propioak diseinatzeko bidean dauden. Badirudi txip hauek abantaila asko dituztela, baina software librearekin gertatu zen bezala, eraldaketa horretan hardware libreak zeresan handia duela susmatzen dut. Azken batean, ezagutza partekatzen denean pertsona gehiagok sortu dezaketelako, ezagutza horretatik abiatuta.

ARM txipen atzean jende asko dago (inork ez du ezer bakarrik sortzen), baina txip horren arkitekturaren bihotza sortu zuena Shophie Mari Wilson da, RISK arkitekturan oinarrituta (Reduced Instruction Set Computer=Agindu Talde Gutxiko Ordenagailua). Hau da, Sohphiek, agindu gutxirekin, sinpleagoa den txip eraginkor bat sortu zuen. 2012. urtean mugikorren %95ean ezarri zen txipa.

Egun, subiranotasun teknologikoaren bidean, ARM ereduan inspiratuta sortu diren V-RISK hardware libreko txipak eragile garrantzitsuak izan daitezkeela dirudi. Subiranotasuna eta ezagutza irekia dira adibidea, ulertzeko herrien arteko harremanak zapalkuntzan baino elkarlanean sustatu daitezkeela.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Lokutorio greba Zaballan

Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]


Teknologia
Botere guztia

Badira zenbait pertsona aztertzekoak direnak, euren artean Elon Musk. Duten askatasunaren ideiak dena kontrolatzeko beharretik datorrela dirudi, botere guztia izatetik, botere guztia izanda negozioak sortzea errazagoa delako, eztabaidarik ez baitago; eredu hegemonikoak indartsu... [+]


2024-09-11 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Europa

Europar sentimendua duen lagun gutxi ditut, ez dakit europartasuna identitate bat izatera iristen ote den. Baina Europara bidaia egiten dugunean, adiskidetasun bat atera daiteke, ze gurean eta bertan gertatzen den lurraldetasun norabide nagusiak elkarbanatuak dira; bertan... [+]


Materialismo histerikoa
Psikiatra bat

Osatu dira, horretarako bitartekoak jarri, eta nahiko azkar. Ze lasaitua, dena isildu denean. Baina balantza handia izan da, eta begien atzean izu bat gehiago pilatu zaie, uneren batean pentsatu dutelako, gainera, agian, ez zirela inoiz itzuliko, edo ez guztiz. "Pasa... [+]


Baserritarren oporrak

Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera.

Pertsonaren osasun... [+]


2024-09-11 | Edu Zelaieta Anta
Eskua altxatzeko artea

Ikasle asiriar eta babiloniarrek ez zuten ezagutzen eskua altxatzeko artea. Mendeak igaro behar izan ziren, bai eta beharbada milurtekoren bat ere, Egiptoko eskola bateko ikasle batek, zerbait galdetu nahi baitzuen, eskua altxatzeko artean saiatzeko: azalpen bat ematen ari zen... [+]


2024-09-11 | Maialen Arteaga
Erantzun konplexuen alde

Garai hiper azeleratu eta likido hauetan erantzun sendoek heldulekuak eskaintzen dizkigute. Erraza da krisi garaietan halako premisa bati heldu eta zure egitea, bandera altxatzeraino. Inguruan gertatzen ari den guztia ulertzeko erantzunak behar dituzu, erantzun azkarrak; eta... [+]


2024-09-11 | Tere Maldonado
Hezkuntza sailburuari gutun irekia (eta II)

Andere agurgarria:

Zer moduz uda? Ondo espero dut. Oraingo honetan, harira joango naiz, zure baimenarekin.

Dakizunez, merkatu ultra-liberalenen berezko lehia-logikan sartuta, ikastetxeek era guztietako "proiektuak" abiarazi behar dituzte. Jakin behar duzu... [+]


2024-09-11 | Karmelo Landa
Udako uzta

Esan ohi da uda sasoia parentesia dela politikan. Agian politikaren ikuspegi instituzional hutsa duenak pentsatuko du horrela, baina oraindik ere amaitzear den aurtengo udak eman digu zer aztertu.

Uda sasoia hasteko zela osatu zen Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako autonomia... [+]


Eguneraketa berriak daude