Zarata arrakala
Pribilegiatuak horren barneratuta izan ohi ditu bere pribilegioak ezen gehienetan ez baita izan badituenik ere ohartzen. Pribilegiatuak opor idealei buruz hitz egin lezake kideekin, behar eta nahi beste elika litzake bere fantasia guztiak, baldin eta uneren batean biriketan arnasa falta zaiola sentitzen badu.
Eguzki bila abiatzen gara batzuk, kresalaren igurtzi bila; mendi aldeko aire garbienaren bila, bestela. Parentesiengatik ordaintzen dugu. Mugituko eta mugiaraziko gaituzten esperientziengatik, batzuetan; bizipen, kolore-gama, paisaia, usain, zapore... berriak geuretzeagatik, eta pilatzeagatik. Besteetan, berriz, bakea lehenesten dugu beste guztiaren gainetik. Geure baitara bil-bil eginda egoteko moduko txoko bat nahi izaten dugu; oihalezko hamaka bat zintzilik zuhaitzetik zuhaitzera, txorien kantua, eta liburu on batzuk. Lasaitasunagatik ordaintzen dugu horrelakoetan; isiltasunagatik.
"Kutsadura akustikoa hertsiki lotuta dago antsietatearekin, estresarekin, loezinarekin... eta, oro har, ongizate faltarekin. Kanpoko zaratak zarata sortzen du barruan ere"
Oraintsu arte ez naiz sekula azken bi horiek elkarlotzera iritsi. Ez dut kontzienteki pentsatu izan isiltasunaz, eta ordaintzeaz; isiltasuna ordaintzeaz, isiltasunagatik ordaintzeaz. Lagun batek egindako hausnarketak akuilatu ninduen duela gutxi eta, beste ezer baino lehen, telebista-iragarki bat etorri zitzaidan gogora. Zaratarik ateratzen ez zuen garbigailu bati buruzkoa zen iragarkia, badira urte batzuk ikusi nuela.
Hain zuzen ere, munduko zatitxo batean ordaindu egiten da garbigailu, xurgagailu, irabiagailu eta gainerako -gailu guztiek ahalik eta soinu gutxien izan dezaten. Munduko zatitxo batean, jendeak haserre bizian egiten du izarapetik leihora artekoa, jaiegunez eta goizean goiz etxe pareko lurra zulatzen hasi diren langileekiko edo bazkalosteko siesta-ordu sakratuan kanpoan lanean dabiltzan kale-garbitzaileekiko klase-elkartasunez.
Munduko zatitxo horretatik kanpo, ordea, kutsadura akustikoa hertsiki lotuta dago antsietatearekin, estresarekin, loezinarekin... eta, oro har, ongizate faltarekin. Kanpoko zaratak zarata sortzen du barruan ere eta, behin zarata barrenduz gero, akabo isiltasuna.
[Gera zaitez isilik tarte batez. Zer entzuten duzu?]
Pribilegiatuak horren barneratuta izan ohi ditu bere pribilegioak ezen gehienetan ez baita izan badituenik ere ohartzen. Pribilegiatuok horren barneratuta izan ohi ditugu gure pribilegioak ezen gehienetan ez baikara izan baditugunik ere ohartzen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
Nahiz eta, entzun dudanez, hala deitzen dioten gertuko herri batekoek. Mugako biztanleok izaera jakin bat omen dugu; nabaritzen omen zaigu inguru horretakoak garela, esaterako, irundarroi. Ba omen dugu zera berezi bat. Ez dut gehiegi sinesten kontu horietan, ondoren zera hori ez... [+]
The Searchers filma ari ginen ikusten. Western bat, klasiko bat. Indioek Texaseko familia bati eraso egin eta bahituta eramango dute alaba. John Waynek urteak emango ditu indio gaiztoen atzetik alaba hura erreskatatu nahian. Filmak, bistan da, ez du kontatzen nolakoa zen Amerika... [+]
Ordenagailua piztear nintzela, eta udako azken eskaera bailitzan, “amatxo, kontatu artikuluan gaurko karreran ze ondo ibili naizen” eskatu dit txikiak. Kontatu diot trenei buruz hitz egin behar nuela gaurkoan, ez etapen amaierei buruz edota Palestinako banderek izan... [+]
Badirudi larrazkena agorrila erditsutan hasten dela aldaketa klimatikoaren ondorioz. Euri eskasez hostoak firurikan erortzen dira eta Otso Errekako iraztorrak denbora baino lehen gorritzen dabiltza: ikusgarria da! Historiako udarik beroena ukan dugu aurten eta tenperaturek... [+]
Moderno izateak, hiztegiaren arabera, “gaurkoa, egungoa; garai berekoa” esan nahi du, eta baita ere, “jakintzak edo teknikak berrikitan eginiko aurrerapenez baliatzen dena”. Baina aro modernoa eta modernitatea aro historiko bat ere izan daitezke; hain... [+]
Bai azalak emonbe! Esaten dute Ondarroan, norbait nabarmen gizenduta ikustean. Ezagun bati alderantzizkoa entzun nion azalari buruz: “Azala hain daukat gorputzaren neurri justukoa, ezen norbaiti keinu egiteko begi bat ixten dudanean uzkerrak ihes egiten... [+]
Thomas Piketty eta Michael J. Sandel egileek berdintasunaren kontzeptua jorratzen duen liburua argitaratu dute aurten: Equality. What it means and why it matters (Berdintasuna. Zer esan nahi du eta zergatik du garrantzia, Polity argitaletxea). Pentsamendu garaikidean ospe handia... [+]
Radical futures diseinu espekulatibora zuzentzen den estudioak aurkezpen interesgarri bat partekatu du: A quick guide to the mythologies driving tech power (gida azkarra teknologien boterean daudenak gidatzen dituzten mitologien inguruan). Bertan diote Silicom Valleyko eliteak... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]