Hiria ziri
Ohituta gauzkate irria ezpainetan loratzen: pailazoak ikuste hutsarekin, gure barruko haurra ari da bereak eta bi egiten! Baina, hain maiteak ditugun lagun horiek ere, azken boladan, uxatu dizkigute inguruotatik; ez omen zaigu komeni harremanak aise, samur, ugari izatea… murriztea, isolatzea eta bakartzea, geure osasunarekiko zein besteekiko errespetuz. Duela gutxi arte intsumisioa honi eta hari aldarrikatzen ari zirenek ere hala diote, ezkerreko zein… ezkerrekoek.
Noski, beldurrak ez du barkatzen. Bakartu ere egiten du. Corona Dirusaz egin zen lehenengo prentsaurrekoan, traje kakiak eta beste koloretako izardunak ikustean pentsatu nuen, nolaz? Osasunaz ere ba al dakite? Gai al dira adinekoak zaintzeko,
"Murriztea, isolatzea eta bakartzea, geure osasunarekiko zein besteekiko errespetuz. Duela gutxi arte intsumisioa honi eta hari aldarrikatzen ari zirenek ere hala diote, ezkerreko zein… ezkerrekoek"
adibidez? Aibala, eta geroxeago traje beltzak eta gorriak orrialde ia osoko iragarkian, gure etxeko egunkarian ere, lehen prentsaurreko hartako argazkiaren pareko kopia izan nahirik edo… bakoitzak bere indarra azalduz; arrazoiak baino indarrak gehiago balio? Beldurra da botereak autoritaterik ez daukanean duen irtenbidea eta, konfinatu hitza, militarren ahotan entzunda ikasi dut ez Osakidetzan.
Bestalde, hiriak ziri dira bizidunontzat eta zaila du erremedioa. Zergatik du, Hego Euskal Herrian, Gipuzkoak biztanleen proportzioan kutsatu gutxien? Eta zergatik jarri dute EAEn hainbeste isun? Akaso lehen aipatu bi datuok lotu behar al dira? Gipuzkoa herri txikiz, auzoz, baserriz… jantzia dago, horrek ba ote du zerikusirik? Gipuzkoarrak ote harremanetan antigoalekoenak, uzkurrenak? Hirietako bizilekuak, balkoi, lorategi, baratze gabeak jasangarriak /jasanezinak ote? Jasan hitza bera bizitzari buruz, ezin dut jasan.
Azkenik, eliza ere aldatu da! Hileta batera eta herritar Valentin Larrearen obrekin osaturiko kontzertura joan naiz herriko elizara: hidrogel alkoholikoa eskuak garbitzeko. Ur bedeinkatu ontziak hutsik, “inor ez kutsatzeko asmoz eta fedez”. Hara Pilatos! Etzeok garai bateko apaiza begira! Bataioko urak gure arima bekatutik garbitzen zuela eta hori gabe infernuko garretara kondenaturik geundela… hezurretarainoko izua sartu zigun! Orain zer eta ur bedeinkatuaren lekuan hidrogel alkoholikoa?!
Dena ez da aldatu, ordea. Diru kontuak, ziri kontuak eta beste, lehengo errege hanka handiak inor ohartzeke ospa egin du; ezta argazkiko kakiak ere ez omen dakite ezer. Eta eskerrak ez den errepublika batera joan, monarka dontsua, golfo inguruan omen dabil, justizia denontzat da berdina, esanaz...
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]