Feminismo antifaxistaren beharraz

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

1934an idatzitako testu batean Karl Polanyi hungariar antropologo eta ekonomialariak azaldu zuen moduan “demokraziaren eta kapitalismoaren bateraezintasunaren ondorioz sortzen da faxismoa”, hau da, kapitalismoa krisian sartzen denean eta demokrazia liberala eta langileok dauzkagun eskubidetxoak bere metaketa-prozesu asegabeari eusteko oztopo bihurtzen direnean, autoritarismoaren eta faxismoaren bidea hartzen du estatu kapitalistak. Prozesu horretantxe murgilduta gaude aspaldi honetan.

Krisi kapitalista horren ondorioetako bat dugu zerbitzu publikoen eraispen orokorra. Zerbitzu horiek eraistearekin batera, baina, zaintza-behar sozialak ez dira desagertzen: eremu publikotik pribatura eramaten dira eta, horrekin batera, emakumeak etxera bultzatzen dira, sozializatuta zeuden lanok doan egin ditzaten. Horri erantzuten dio azken garaiotako politika familisten revival-ak eta emakumeok etxerako diziplinatzea xedetzat daukan “emakumeen aurkako gerraren” gordintzea.

Testuinguru horretan ari dira loratzen alderdi ultraeskuindar eta faxistak mendebaldeko herrialdeetan: Tyahnybok Ukrainan, Trump AEBetan, Salvini Italian, Bolsonaro Brasilen… G

Vox-ek emakumeoi opa diguna: indarkeria matxistari buruzko legea indargabetzea, abortu-eskubidea ezabatzea, haurren zaintza partekatu automatikoa...

uztiek ere objektu soiltzat gaituzte emakumeok, faxismoak eta eskuin muturrak oso rol zehatzak baitauzka sexu bakoitzarentzat: pitzadurarik gabeko gizontasun bortitza gizonentzat eta “etxeko aingeru” espeziearen ugaltzailea emakumeontzat. Gure bazterrotako alderdi neofaxistaren programak ere eduki misogino nabarmena dauka. Hona Vox-ek emakumeoi opa diguna: indarkeria matxistari buruzko legea indargabetzea, abortatzeko eskubidea ezabatzea, haurren zaintza partekatu automatikoa, parekidetasun-kuotarik ez, borroka feministaren estigmatizazioa…

Joan den mendeko 30eko hamarkadan faxismoa Europa osora zabaldu zenean, emakume komunistek bultzatuta Parisen sortutako Gerraren eta Faxismoaren aurkako Emakumeen Nazioarteko Batzordeko kideek argi ikusi zuten faxismoak arrisku bizia zekarrela emakumeontzat eta ezinbestekoa zela borroka feminista eta borroka antifaxista uztartzea. Orain ere hil ala biziko kontua dugu bi borroka horiek uztartzea, eta Martxoaren 8ko emakumeen grebarako manifestuetan faltan botatzen dira feminismo antifaxistari buruzko erreferentziak, egungo egoera gero eta larriagoa ikusita. Ildo berean, gaitz bati aurre egiteko garaian beharrezkoa da diagnosi egokia egitea sintometara mugatu gabe eta, hasieran genion bezala, ezin ahaztu dezakegu kapitalismoak estu eta larri dabilenean darabilen tresna dela faxismoa. Beraz, egungo oldarraldi neoliberal misogino ultra-ri aurre egiteko nahitaezkoa izango da, manifestazio feministetan darabilgun leloari jarraiki, “kapitalismoaren eta patriarkatuaren aliantza kriminala”-ri aurre egitea eta borroka feminista eta borroka antifaxista uztartzea.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


ASTEKARIA
2018ko urriaren 28a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Maddi Ane Txoperena Iribarren  |  Pikara Magazine
#2
Eneko Atxa Landa
#4
#5
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Israelen zuritzea eta ezkutatzea Gasteizko txakur txapelketan

Asteburu honetan jakin dugu, Palestinarekin Elkartasuna plataformako kideen bitartez, Israelek 33. FCI/IGP Munduko Txapelketan parte hartu duela, Gasteizen ospatu den nazioarteko txakur lehiaketa batean. Duela egun batzuk izan genuen txapelketaren berri, baina Israel ez zegoen... [+]


2025-09-20 | Iraitz Amor Pla
Dutxa hotz bat denontzat

Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]


2025-09-19 | Haritz Arabaolaza
Kritikoak edo kritikariak

Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]


Sindikalgintza hezkuntza publikoan: borrokatzen jarraitzeko beharra

Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]


2025-09-18 | Josu Iraeta
Noren zerbitzura dago Ertzaintza?

Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.

Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]


Irun ez da Iran

Nahiz eta, entzun dudanez, hala deitzen dioten gertuko herri batekoek. Mugako biztanleok izaera jakin bat omen dugu; nabaritzen omen zaigu inguru horretakoak garela, esaterako, irundarroi. Ba omen dugu zera berezi bat. Ez dut gehiegi sinesten kontu horietan, ondoren zera hori ez... [+]


2025-09-17 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Beste western bat

The Searchers filma ari ginen ikusten. Western bat, klasiko bat. Indioek Texaseko familia bati eraso egin eta bahituta eramango dute alaba. John Waynek urteak emango ditu indio gaiztoen atzetik alaba hura erreskatatu nahian. Filmak, bistan da, ez du kontatzen nolakoa zen Amerika... [+]


Analisia
Trenez, posible bada

Ordenagailua piztear nintzela, eta udako azken eskaera bailitzan, “amatxo, kontatu artikuluan gaurko karreran ze ondo ibili naizen” eskatu dit txikiak. Kontatu diot trenei buruz hitz egin behar nuela gaurkoan, ez etapen amaierei buruz edota Palestinako banderek izan... [+]


2025-09-17 | Itxaro Borda
Larrazkena

Badirudi larrazkena agorrila erditsutan hasten dela aldaketa klimatikoaren ondorioz. Euri eskasez hostoak firurikan erortzen dira eta Otso Errekako iraztorrak denbora baino lehen gorritzen dabiltza: ikusgarria da! Historiako udarik beroena ukan dugu aurten eta tenperaturek... [+]


2025-09-17 | Iñaki Murua
'Azalapain'

Bai azalak emonbe! Esaten dute Ondarroan, norbait nabarmen gizenduta ikustean. Ezagun bati alderantzizkoa entzun nion azalari buruz: “Azala hain daukat gorputzaren neurri justukoa, ezen norbaiti keinu egiteko begi bat ixten dudanean uzkerrak ihes egiten... [+]


2025-09-17 | Mikel Zurbano
Berdintasuna

Thomas Piketty eta Michael J. Sandel egileek berdintasunaren kontzeptua jorratzen duen liburua argitaratu dute aurten: Equality. What it means and why it matters (Berdintasuna. Zer esan nahi du eta zergatik du garrantzia, Polity argitaletxea). Pentsamendu garaikidean ospe handia... [+]


2025-09-17 | Cira Crespo
Modernoak gara?

Moderno izateak, hiztegiaren arabera, “gaurkoa, egungoa; garai berekoa” esan nahi du, eta baita ere, “jakintzak edo teknikak berrikitan eginiko aurrerapenez baliatzen dena”. Baina aro modernoa eta modernitatea aro historiko bat ere izan daitezke; hain... [+]


Teknologia
Tescreal

Radical futures diseinu espekulatibora zuzentzen den estudioak aurkezpen interesgarri bat partekatu du: A quick guide to the mythologies driving tech power (gida azkarra teknologien boterean daudenak gidatzen dituzten mitologien inguruan). Bertan diote Silicom Valleyko eliteak... [+]


Suteak, noren mesederako?

Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?


Eguneraketa berriak daude