Jokoz kanpo
Lagun batek, nire irakurle izateagatik eskerrak eman nizkionean, zera esan zidan, ea zergatik ez nuen idazten “lurreko” gauzei buruz, eta ez ideia abstraktuen inguruan. Beti uste izan dut lurrari loturik hausnartu izan dudala, baina, tira, errealitatera jaisten saiatuko nintzela baieztatu nion. Errealitatea. Auskalo!
Esaterako, aitortu behar dut gaur egungo Ameriketako Estatu Batuei buruz (AEB) ez dakidala asko, eta dakidana komunikabide handietatik jasotzen dudala. Horien indarra jendartean hain da handia, ezen errealitatea ere euren erara eraikitzen dugula. Munduan ematen diren milaka eta milaka gertaeretatik batzuk bakarrik aukeratzen dituzte, ustez inportanteak, eta horien inguruan eraikitzen digute egunerokoan, inguruari buruzko ikuskera.
Azpimarratu nahi digutena gelditzen da agerian, eta horri buruz eztabaidatzen dugu, iritziak eman, baina beste hainbat eta hainbat kontu, lapurtzen dizkigutenak, ez ditugu ezagutzen, ez dira existitzen, komeni zaienean ateratzen dizkiguten arte. Horretan ere menpean hartzen gaituzte komunikabideen jabe diren elite boteretsuek.
AEBetako hauteskunde kanpainan, komunikabide horiek, bai liberalek bai sozialdemokratek, komeni zitzaien errealitatea azaldu digute, Clinton eta Trumpen arteko ustezko borroka, alegia. Trump arrazista, matxista, errefuxiatuen aurkakoa, erdi-faxista eta lotsagabe eroa omen; Clinton, ordea, arrazoizko emakumea, USAko lehen emakume lehendakaria izan zitekeena, feminismoaren ohorerako.
Trumpek irabazten badu, esan digute temati, hegoamerikar guztiak botako ditu, Mexikon horma jasoko du, musulmanek ezingo dute USAn sartu, ekonomia hondoratuko da, eta abar. Eta egunero hautagaiaren ergelkeriaren bat erakutsi digute, esaldi nazkanteren bat, edo aspaldi egindako pasadizo lotsagarriren bat.
Europa osoa, esan digute behin eta berriz, Clintonen alde dago. Zein eroak estatubatuarrak, zein zentzudunak europarrak! Eta egia da ezkerreko sentitzen diren asko ere, Hillaryren alde egon direla: “Biak eskasak izanik, Clinton ateratzen bada, gaitzerdi!”, zioten, hark egindako guztia ahaztuz.
Horregatik, Trumpek irabazi duela jakin dugunean, aho zabalik denok: nola daiteke milioika langilek, eroari bozka ematea? Zer errealitate eraiki digute hilabeteetan, eta zer ezkutatu digute komunikabide horiek?
Eta orain Europara datoz, hasi dira jada esaten hobe izango dugula eskuineko hauteslea ultraeskuinekoa baino, bai Frantzian bai Alemanian, baita beste toki guztietan ere. Krisia garaitzeko modu egokiena, krisia eragin dutenei boza ematea dela sinestarazi nahi digute. Bitartean, non dago ezkerra? Errealitatetik kanpo. Jokoz kanpo. Offside. OFF.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
Nahiz eta, entzun dudanez, hala deitzen dioten gertuko herri batekoek. Mugako biztanleok izaera jakin bat omen dugu; nabaritzen omen zaigu inguru horretakoak garela, esaterako, irundarroi. Ba omen dugu zera berezi bat. Ez dut gehiegi sinesten kontu horietan, ondoren zera hori ez... [+]
The Searchers filma ari ginen ikusten. Western bat, klasiko bat. Indioek Texaseko familia bati eraso egin eta bahituta eramango dute alaba. John Waynek urteak emango ditu indio gaiztoen atzetik alaba hura erreskatatu nahian. Filmak, bistan da, ez du kontatzen nolakoa zen Amerika... [+]
Ordenagailua piztear nintzela, eta udako azken eskaera bailitzan, “amatxo, kontatu artikuluan gaurko karreran ze ondo ibili naizen” eskatu dit txikiak. Kontatu diot trenei buruz hitz egin behar nuela gaurkoan, ez etapen amaierei buruz edota Palestinako banderek izan... [+]
Badirudi larrazkena agorrila erditsutan hasten dela aldaketa klimatikoaren ondorioz. Euri eskasez hostoak firurikan erortzen dira eta Otso Errekako iraztorrak denbora baino lehen gorritzen dabiltza: ikusgarria da! Historiako udarik beroena ukan dugu aurten eta tenperaturek... [+]
Moderno izateak, hiztegiaren arabera, “gaurkoa, egungoa; garai berekoa” esan nahi du, eta baita ere, “jakintzak edo teknikak berrikitan eginiko aurrerapenez baliatzen dena”. Baina aro modernoa eta modernitatea aro historiko bat ere izan daitezke; hain... [+]
Bai azalak emonbe! Esaten dute Ondarroan, norbait nabarmen gizenduta ikustean. Ezagun bati alderantzizkoa entzun nion azalari buruz: “Azala hain daukat gorputzaren neurri justukoa, ezen norbaiti keinu egiteko begi bat ixten dudanean uzkerrak ihes egiten... [+]
Thomas Piketty eta Michael J. Sandel egileek berdintasunaren kontzeptua jorratzen duen liburua argitaratu dute aurten: Equality. What it means and why it matters (Berdintasuna. Zer esan nahi du eta zergatik du garrantzia, Polity argitaletxea). Pentsamendu garaikidean ospe handia... [+]
Radical futures diseinu espekulatibora zuzentzen den estudioak aurkezpen interesgarri bat partekatu du: A quick guide to the mythologies driving tech power (gida azkarra teknologien boterean daudenak gidatzen dituzten mitologien inguruan). Bertan diote Silicom Valleyko eliteak... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]