Galdu dugun mundua
Ama eta biok, gazte nintzelarik, astero, Bidarteko Kontresta deitzen den iturrira joaten ginen. Handik, aste batendako Iparraldeko kostaldeko ur onenetarikoa hartzen genuen. Egun batean, duela bizpahiru urte, nire seme eta biok berriz ber iturrira joan ginen. Han, ailegatzean, pankarta besterik ez genuen aurkitu. Pankartak zioenez, debekatua zen kostaldeko ur onenetarikoa izan dena edatea, kutsatua zelako. Ez dugu inoiz jakin errudunak nor izan ziren eta utzi genion Bidarteko ura edateari. Orain Ziburuko ur publikoarengandik konfiantzarik ez dugulako, astero, supermerkatura joaten gara ura erostera, pentsatuz bizitzeko borroka honetan beti ber irabazleak direla.
Otto eta biok, gazte nintzelarik, urtero, itsasoko armiarmak, lanpernak eta otarrainak jaten genituen. Behin, udazken goiz batez, Ottok ahapeka familiaren sekretuak erakutsi zizkidan. Han ziren geure altxorrak. Han ziren geure egiteko erak. Han ziren geure jaki apartekoak. Egun batean lanpernak hartzera joan nintzelarik boz madarikatu batek esan zidan aspaldidanik egiten genuena debekatu zutela. Geure familiaren transmisioa bertan behera gelditu zen eta semeari ez nion familiak belaunaldiz belaunaldi metatu zuen ondarea pasarazi. Ez dut inoiz jakin erredunak nortzuk izan ziren eta Miarritzeko lanpernak jateari utzi nion.
Aita eta biok, gazte nintzelarik, urtean zehar, Getariara surfa egitera joaten ginen. Han, hondakin gabeko ur kristalinoan, xantza genuelarik, marrazo urdinak ikusten genituen. Surf egin eta gero, itsas barraskiloak biltzen genituen eta harrotasun handiz familian partekatzera etxeraino eramaten genituen. Orain marrazo urdinak ez dira gehiago Getariatik pasatzen eta itsas barraskiloak biltzea beste hainbat gauzak bezala debekatu ziguten. Udaberri batean, itsasoaren kutsaduragatik bost aldiz segidan anginak izan nituen. Bata, azkena, angina-steptokoka diagnostikatua izan dena, gaizki zaindua izan zelako, alimaleko flemoia bilakatu zen. Oraindik gogoratzen naiz otorrinolaringologistaren eskalpeloaren ebakiduraz. Ez dut inoiz jakin bizi izan dudan minaren errudunak nortzuk izan ziren eta utzi nituen Getariako surfaldi zoragarriak.
Gaur egun ez dut gehiago lanpernarik jaten. Surfa baztertu dut. Itsas barraskiloen bilketak oroipenak bilakatu dira. Baina gauza berri bat hasi naiz egiten. Mundu garaikidea ikertzen. Mundua betiko desagerrarazi ziguten errudunen kontra borrokatzen.
Ezagutu genuen mundua betiko joan zaigu. Gero eta berdinagoa den munduaren aitzinean gaude. Klima aldaketaren emaitzen zain. Mundua betiko suntsituko duen azken neurrigabeko urakanaren zain. Apokalipsiaren zain.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.
Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]
Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]
Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]
Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!
Prozesu heterokronikoa
Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]