Soberaniak
FAOk eta OMEk, azaroan bildu duten elikadurari buruzko konferentzian, azken urte hauetan etengabe errepikatzen dutena aitortu dute berriz ere: mundu desorekatu honetako elikadura sistemak ez duela gosetea ezabatu eta bai, aldiz, gizentasuna areagotu, bizi esperantza murriztuz bide batez. Haien kezka da nola egin industriak ez ditzan jangai kaltegarriak ekoitz. Pilota, beraz, erabakitzaileen teilatuan dago, estatu buru eta agintarien jauretxeen gainean.
Eguberrik ez duela arazo hori konponduko, pentsatuko dugu; alderantziz, soberan izango dira aurten ere erosketak, jan-edanak eta xahutzeak. Eta, beharbada, oroi-minez gogoratuko ditugu antzinako denbora xuhurragoak.
Alta, tradizioan dituzte erroak urte bukaera-hasieretako gehiegikeriek, horretarako propio baita aroa, opariak egiteko eta hartzeko. Halaxe egiten zuten, eskean ibili ondoan (“Patakon, daukanak ez daukanari emon!”), bilduagaz ase bat egiten zutenek. Bakarrik diferentzia bat, eta ez txikia: asetzeko parada gutxi garai haietako herri xeheak. Oraingo mundu aberatseko gizentasuna ez da Gabon gauean jaten den bisiguak ekarria. Arazoa da, batzuek abere proteina egunero bi aldiz jan dezaten, nola arpilatzen diren herrialde txiroak, nola suntsitzen ari den nekazaritza txikia.
Pierre Rabhi nekazari poetak aspalditik predikatzen du zorionezko xuhurtasuna. Epikuroren ildoan, jakina; nahiz ez den filosofo izan behar ohartzeko egunero jaia duenak ez dituela gero igandeak berdin gozatuko. Haratago joaten dira beganoak, eta denon onurako: GIECen arabera, animalietatik datozen jakien ekoizpenak garraioek baino gas kaltegarri gehiago sortzen baitu. Bizidun guztien arteko adiskidantzara hurbiltzen gaituzte ez-espezistek, urrezko garaira iritsi guraz, agian. Munduak ez du tamainako iraultza ikusiko... Baina nork daki nora itzulikatuko den, ez ote duen ankerkeria alde bat utz eta zibilizazioranzko bira hartuko.
Bitartean, gibel gizen errezeta bat. Ahate bat har eta erreserba. Hura galkatzeko arto eta indaba gorri haina har, tomate eta tipula. Osagai horietaz bi parte egin eta bat erreserba. Besteaz taloak egin eta indaba purez, tomate saltsaz eta tipula frijituz bete. Bero-beroa zerbitza. Parte erreserbatua ahateari eman. Orduan, asealdiak bion gibela leundurik eta Eguberriko mirakuluz, ahatea eskerrak bihurtzen hasten bada eta talo jaleren oinak palmadun bilakatzen badira, bingo: bi kimera utopia baterako!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Talentu faltaren mamua da azkenaldian ekonomiaren ikuspegi kapitalista hegemonikotik ezarri nahi diguten eta denek ontzat eman behar dugun ideia nagusietako bat. Arazo artifiziala da, eta ikuspegi oso elitistatik, gure egunerokoan ez dagoen denon arazo bihurtu nahi... [+]
Urteak ziren elkar ikusten ez zutela. Kalean elkarrekin topo egiten ez zutela. Egoera kanpotik ikusita, bi ezagun besterik ez ziruditen. Atzean daude, oso atzean, gaztaro hasierako urte bizi haiek, non kuadrilla bereko lagunak ziren. Non eguna eta batez ere gaua konplizitatez... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Momentu honetan, eta buruileraino, Adimen Artifizialari buruzko erakusketa erraldoi bat ikusgai da Parisko Galerie nationale du Jeu de Paume museoan, izenburu honekin: Mundua, Adimen Artifizialaren arabera. Erakusketa horretan, hainbat arte obra garaikide agertzen dira,... [+]
Zurea ez da ekologia, zurea ideologia da!”. Espainiako oposizio buruaren hitzak dituzue, oraingoan itzalaldia aitzakia hartuta. Zer den ideologia hitza desitxuratzea; trantsizio energetikoa edota energia politika, hitzak dioen moduan, politika hutsa delako. Kapitalismoaren... [+]
Herriko liburutegian, teknologiaren inguruko espazio ireki batean hartzen dut parte. Aurrekoan, haurrentzako robotika proiektu bat sortzeko Arduino plaka erabiltzen ikasi nahi zuten bi emakume gerturatu ziren, bata programatzailea, bestea ni bezalako kuxkuxeroa. Hirurak jarri... [+]
Ertzain talde bat bi gazte jipoitzen ileapaindegi batean. Lokal barrura sartu dituzte, San Frantzisko kaleko segurtasun kamerek polizia gehiegikeriak filmatu ez ditzaten, baina seguruenik ez zuten espero negozio horrek ere segurtasun kamera zuenik. Bilboko Kontseilu... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]