Udaberriko gaixotasunak
Udaberriarekin batera hainbat gaixotasun dator. Alde batetik, polena agertzeak zenbait gaixotasun alergiko okertzea dakar. Bestetik, eguraldi onak animoa hobetzen badu ere, zenbaitetan depresioak oker litezke. Eta azkenik, etxetik kanpoko jarduerek zenbait gaixotasun izateko aukera handitzen dute. Goazen horiek aletzera.
Aurtengo udaberria umel eta ilun xamarra bada ere, eta polen mailak ohikoak baino baxuagoak izan arren, zenbait gaixotasun alergiko okertzen ditu. Begietan konjuntibitisa, malko eta begi gorriekin. Sudurrean errinitisa, sudur handitu eta muki ugarirekin. Eta biriketan, asma. Gaixotasun horietakoren bat duenak kontu berezia izan behar du ingurune irekietan, bat-bateko asma agerraldia izan lezakeelako. Gure defentsen erantzun desegokia dagoenez horien guztien atzetik, berau ahultzen duten tratamendua ematen zaie gaixoei: kortikoideak eta antihistaminikoak. Dena den, defentsen erantzuna edo erantzun immunologikoa eraldatu eta moteldu genezake, polen kantitate txikiak gorputzari aurrez emanez. Modu horretan, polen kantitate handiak iristean, erantzuna askoz arinagoa izatea lor genezake. Tratamendu horri “txertaketa” izena ematen zaio, nahiz eta benetan ez den txertaketa prozesua. Aurten berandutxo den arren, datorren udaberrirako aukera egokia izan liteke gaitz horiek dituenarentzat.
Eguraldi onak eta eguzki orduak luzatzeak gaixotasun psikiatriko askoren hobetzea dakar. Dena den, badira udaberrian okertzen diren depresioak ere. Zenbaitek diotenez, ingurukoak animoz gainezka ikusteak, norbera gaizki dagoenean, depresioa okertzen du. Beste batzuek berriz, azalpen kimikoa ematen diote: eguzkiaren argiak melatonina izeneko gai kimikoa sortzen du, depresioa hobetzen duena, baina gaixo horiek ez lukete behar beste melatonina sortuko. Arrazoia bata ala bestea izan, udaberrian indarrik eta ezertarako gogorik gabe eta lorik egin ezinda bagabiltza, ahalik eta azkarren eskatu beharko genuke medikuaren laguntza, gaitz guztietan bezala erremedioa atzeratzeak pronostikoa okertzen duelako.
Eta udaberrian, eguraldia lagun, etxetik kanpo denbora gehiago ematen dugunez, zenbait infekzio izateko arriskua handitzen da. Gastroenteritisak dira gehien ematen direnak, ondo garbitu eta maneatu gabeko jakiengatik. Gastroenteritis gehienak bere kasa sendatzen dira, bitartean galdutako ura edari isotonikoen bitartez hartuz. Hala ere, garrantzitsuena jakiak ondo garbitzea da, barazkiak bereziki, eta egoki prestatzea.
Goza ezazue udaberriaz!
2023tik 2024ra erregistratutako kasuak aztertu ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Arreta berezia jartzen dute haurtzaroan, zenbat eta gazteagoa izan, orduan eta errazagoa delako hepatitisa kronifikatzea.
GIB / HIESA kasuak mantendu dira, baina klamidia, gonorrea eta sifilis kasuak bikoiztu dira. "Osasun publikoko arazo" direla ohartarazi du Jaurlaritzako Osasun sailburuak, "gorakada nabarmena" izan baitute.
Sindikatuaren arabera Gasteizko garraio publikoko konpainiak bazekien langileak osasun arazoak zituela, eta "presioaren ondorioz" ekainaren 23an istripu larria izan zuen.
2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.
Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.
Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan.
Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.
Gazte batek etxetik atera eta psikologoarenera joateko bizi dituen beldurrak eta barne gatazkak lantzen ditu ‘Barruko dardara’ film laburrak. Maider Arrutik (Errenteria, Gipuzkoa, 2003) sortu du, eta agorafobia nola bizi duen ikusaraztea du helburu. Bere bizipenetan... [+]
“Ea hurrengorako ikasten duzun…”. Horrela agurtzen zuen amak onkologoa, kariñoz eta lotsarik gabe, kontsultatik ateratzen ginen bakoitzean. Hamar bat kontsulta egingo genituen bospasei urteren bueltan, eta agurra beti bera izaten zen. Emakume atsegina... [+]
Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]
Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
Langileak kexu agertu ziren ekainaren hasieran. Fernando Domínguez Nafarroako Osasun kontseilariak erantzun zien "euren eskuetan" zegoen guztia egiten ari zirela, baina baliabideak "mugatuak" zirela.
Gasteizko Lan arloko bigarren auzitegiak ebatzi du SIS Electricidad enpresarentzat lan egiten zuen eta 2019an hil zen behargina amiantoak eragindako minbizi batengatik hil zela. Udal galdarak konpontzeaz arduratzen zen elektrikaria, eta 1999tik 2017ra lan egin zuen enpresa... [+]