"Kanona bihurtzeko askoz errazagoa nuke gizona banintz"

  • Idazlea, prentsa arduraduna... Seme-alabek uzten diotenean egiten du lo.

Karmele Jaio
Karmele JaioAlex Larretxi
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Zer moduz idazle zinematografikoen olinpoan?

Auzokoak ez du jakin idazlea naizenik pelikula egingo dutela irakurri duen arte. Argi dago glamour eta oihartzun kontuan literaturan gabiltzanok ez daukagula zinearen aurrean zereginik.

Orain, Urrezko Euskadi Saria edo Espainiako Sari Nazionalarekin egingo duzu amets... Edo ez... Auskalo. Hainbeste saltsarekin ez daukat argi.

Kontuz ibili behar da sariekin, ametsa amesgaizto bihurtu daiteke eta. Esan zuen Sarrionandiak: norbaitek baliogabetu nahi bazaitu elefante zuria oparitzen dizula.

Izan ere, puntako idazlea izateko aski da liburu onak idaztea, ezta?  

Puntako idazlea izatea asko saltzea eta komunikabideetan agertzea baldin bada, hor merkatuak eta marketinak eragin handia dute. Eta prestigioa lortzea baldin bada, kanona nork ezartzen duen baldintzatzen du. Guzti hori alde batera utzita, idazle ona izateko, liburu onak idatzi behar dira.

Tira, euskaraz idazten duen emakume gasteiztarra izanik, askotan esango zizuten kanona bihurtzeko txartel guztiak dauzkazula.   

Kanona? Barka, kanona bihurtzeko askoz errazago nuke lehenik eta behin gizona banintz. Ez zenuen kanon hitza kuota hitzarekin nahastuko, ezta?

Kuotak kuota, orijinaltasunaren saria merezi duzu. Liburu berria noizko eta Durangorako!    

Bai, ezta? Liburuetako gaietan ere ez omen naiz oso orijinala, baina norbaitek esan zuen bezala, idazleak beti gaude liburu bera idazten, behin eta berriz.

Bota titular batzuk zure liburua irakurri gabe orriak bete beharko dituzten kazetari gaixoentzat.

Liburuaren izenburua: Ez naiz ni. Ipuin liburua da. Aurrekoak baino luzeagoak atera zaizkit, eta umore eta sexu gehiago dago. Azken hori gehiago saltzeko esan dut, noski. Nahiko erraztu diet lana, ez?

Ez da literaturaz hitz egitea komeni?

Literaturaz baino gehiago literatur sisteman dauden beste hainbat osagairi buruz hitz egiten da. Eta uste dut azkenean horrek eragina izaten duela literatura egiteko moduan ere.

Eskerrak komunikazio arduradunak zaudeten kazetarion lana kontrolatzeko. Barka, “errazteko” esan nahi nuen.

Kazetari asko eroso bizi da komunikazio arduradunen kontrolpean. Gaurko kazetaritza erredakziotik irten gabe egiten da, eta kazetari gehienek komunikazio bulegoen dependentzia handiegia dute. Liburuak irakurri gabe idazleak elkarrizketatzen dituen kazetaria larri ibiliko litzateke prentsa laburpenik gabe.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal literatura
Unai Elorriagak, Karmele Mitxelenak eta Maite Rosendek irabazi dute literaturaren Euskadi Saria

Elorriagaren 'Francesco Pasqualeren bosgarren arima', Mitxelenaren 'Aitona Floren' eta Rosenderen 'Traba' saritu ditu aurten Eusko Jaurlaritzak. Sari banaketa azaroaren 26an egingo da.


1977-80ko kritiken bilduma
Sarrionandia: "Gauza asko behar genituen garai hartan, eta zineak eman zigun leiho hori"

Zeruko Argian eta Anaitasuna-n idatzi zituen zinema kritikak Joseba Sarrionandiak 1977 eta 1980 urteen artean, 20 urte inguru zituela. Horien bilduma eginda, Pamiela argitaletxeak argitaratu du liburua, Joseba Sarrionandiaren zinema paperak (1977-1980). Josu Martinezek egin ditu... [+]


Ezberdinak eta antzekoak

Umea hemen, Umea han
Chuck Groenink. Itzulpena: Nagore Perez
Ibaizabal, 2025

---------------------------------------------------------------------

Historiaurreko istant bat du azpi izenburu liburu honek, eta horixe da, hain zuzen, egileak kontatu nahi diguna, istant... [+]


Saioa Alkaizak uko egin dio Igartza literatur bekari, CAF diru-emaile delako

"Israelen kontrako boikot kanpainak martxan dauden honetan, kulturgileoi lerratzea dagokigu", adierazi du Saioa Alkaizak komunikabideetara igorritako oharrean. BDZk txalotu egin du Alkaizaren erabakia, eta Elkar argitaletxeari gonbita luzatu dio, "erabaki ausartak... [+]


2025-09-03 | June Fernández
Aixa de la cruz
"Jainkorik gabeko belaunaldia gara, eta bi aukera eman dizkigute: kontsumoa eta lana"

2020ko Euskadi Literatura Saria irabazi zuen Cambiar de idea (Ideiaz aldatu) autofikzio feministarekin. Emakume idazleek literatura kanon patriarkalera egokitu beharra kritikatu zuen liburu horretan. Todo empieza por la sangre (Dena odoletik hasten da) bere seigarren... [+]


Gabriel Aresti omentzen arteak bateratuz

LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.


Agustin Kardaberaz
'Euskararen berri onak': dagoenean dale, ez dagoenean bale

Parranda dezente egindakoa naiz Kardaberazen –Hernanin izen hori zeukan kalean, alegia–, baina ez nuen asko espero festa egin ahalko nuenik inoiz Kardaberazekin: a ze dibertimendua 1761ean argitaratu zuen Euskararen berri onak. Idatzi zituen beste lan gehienak ez... [+]


2025-07-05 | Ikusgela
Joxe Azurmendi ulertzeko gakoak
MULTIMEDIA - erreportajea

Joxe Azurmendi Otaegi euskal idazlea, filosofoa, saiakera egilea eta poeta da. Etikaren, politikaren, hizkuntzaren filosofiaren, teknikaren, euskal literaturaren eta, orokorrean, filosofiaren gaineko liburu eta artikulu asko plazaratu ditu.

  • Eduki arduraduna: Haritz... [+]

Joxe Azurmendi idazle eta pentsalaria hil da

Joxe Azurmendi (Zegama, Gipuzkoa, 1941-2025) idazle, filosofo eta saiakeragilea zendu da. Literatura eta pentsamenduaren arloan lan itzela egindakoa, intelektual gisa ez ezik, euskararen eta kulturgintzaren aldeko mugimenduetan engaiaturik eman zuen bizitza osoa. Besteak... [+]


Debako liburutegian haurrek jasaten duten diskriminazioa ezabatuko dute

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]


Joxe Austin Arrieta. Irabazlearen errelatoaren aurka
"Memoria-ariketa da 'Palinpsestoa', ahal izan dudan zorrotzena eta zintzoena"

Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]


111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak

Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.


Ostiralean hasi eta urte bukaera arte iraungo du Arestiren ekarria ezagutarazteko Bilboko egitarau oparoak

Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez,  Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]


2025-06-04 | Lander Arretxea
"Galdera da lan batek noiz balio digun, ez geuk distira egiteko, baizik eta kolektibo gisa"

Diziplina askotan ibilia da Amaiur Epher (Izpura, 1994). Aktore lanak egiten ezagutu nuen orain urte batzuk. Diabolo Kiwi edo Frigo taldeekin erritmo dantzagarriak joz ikusi eta entzun du, ziur, batek baino gehiagok. Eta idazlea ere bada. Bigarren liburua argitaratu berri du:... [+]


Trapu gorria, Arestiren omenez

Ekainaren 5ean 50 urte beteko dira Gabriel Aresti zendu zela, jaio zen hirian bertan, Bilbon. Ziutatearen tristeziak bestelako kolore bat duen garaiotan, belaunaldi berri batzuek Arestiren hitzak goratzeaz aparte, haren esanak gaurko egunetik aztertu dituzte hiri horretan... [+]


Eguneraketa berriak daude