Etxean otso

Gotzon Barandiaran
Gotzon BarandiaranIñigo Azkona
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Etxean otso eta kanpoan uso denari gaitz iritzi dio euskal tradizioak, bai, baina ez kanpoan uso izateagatik etxean otso izateagatik baino. Etxekoak egurtzen dituenari, etxean lanik egiten ez duenari, etxekoekin orroka aritzen denari, etxekoen esanei entzungor izaten denari, etxekoei gogor egiten dienari egokitu izan zaio kanpoan uso, etxean otso. Etxekoartekoekin krudeltasun osoz jokatu ahala kanpokoekin eztia baino gozoagoa denari. Bestela interpretatu dute Aingeru Epaltzak eta Anjel Lertxundik. Aingeru Epaltzak berripaper honen irailaren 6ko alean, euskarazko prentsak euskarazko kultura ez duela behar beste kritikatzen kritikatu zuen, euskarazko prentsa osatzen duen komunikabide batean.

Anjel Lertxundik arrazoia eman zion euskarazko prentsa ere baden irailaren 9ko data zuen hartan. Epaltzak beste idazle baten errana hartu zuen argudioetarako makulutzat. Atxagak esan ei zuen gaurko bertsolariak musuka aritzen direla entzulearekin. Ez gara gu bertso-afari eta saio libre askotan elkarrekin egon orduan, gu egon garen askotan, entzulea lotsarazi zein haserrarazi egin izan baitituzte bertsolariek entzulea. Euskal prentsak ez dituela gure arteko aferen gaineko eztabaidarik pizten salatu du Epaltzak. Zer esan gura du, euskal prentsak zentsuratu egiten dituela iritziak euskarazko kulturarekiko kritikoak badira?

Kritikotasun ezaren bi adibide aukeratu zituen Epaltzak artikuluan. Bata Korrikan euskal preso politikoen argazkiak ateratzeak euskarazko prentsan kritika gehiago agertu ez izana eta bestea ikastolen mugimenduan dagoen barne krisiari buruz euskarazko prentsan kritika gehiago agertu ez izana. Dakigunarengatik, biak ere, afera erabat politikoak. Dakigunarengatik, bai batari buruz zein besteari buruz, dozena erditik gora artikulurentzako aitzakia izan zirenak. Esango nuke euskarazko kulturgintzan berdin euskalgintzan, urteak daroatzaten eragile askok autokritikan zutabetu direlako lortu dutela bizirautea.

Urteotan guztiotan agintean egon direnek euskarazko kultura jaso, gorde eta zabaltzeko lanean dabiltzan eragile askoren lana lagundu baino oztopatu egin dutenez, eragileok hormatzar hori gainditzeko pertikak eten barik berrasmatu beharrean egon dira eta berrasmatzeko ezinbestekoa izan da aurrekoaren akatsak, gabeziak eta okerrak zuzentzea. Eta gogoeta kolektibo horretan, euskarazko prentsa beti erabili izan da bozgorailutzat. Besterik da, berbarako EITBk, lehen EAJren eta orain PSEren ildoarekin bat ez datorrena isilaraztea. Horretaz ari badira, bat nator Epaltza eta Lertxundirekin. Zer diozue zuek, Egunkaria auziagatik torturatuak izan zinetenok? Kartzelaratuak izateko arriskuan zaudetenok?

Azkenak
“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Errusiak baieztatu du Putin eta Trump datozen egunetan bilduko direla

Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]


Boubacar Diouf: “‘Manteroa’ izatea ez da delitua; bakean bizi nahi dugu, diskriminaziorik gabe”

Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


ChatGPT psikologo bezala erabiltzearen arriskuez mintzatu da Mireia Centeno Gutierrez psikologo eta psikopedagogoa

Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


‘Stabat mater’ borobila

Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana. 

Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia. 

Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.

Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]


Eguneraketa berriak daude