Wikipedia (www.wikipedia.org) entziklopediak, itxura batean, ez dauka sarean aurki daitezkeen gainerako entziklopediekin desberdintasun handirik. Berehala konturatuko gara, ordea, bestelako filosofia batek agintzen duela: elkarlanak. Hitz edo termino bakoitzak bere azalpena dauka, baina azalpen hori nahi bezainbeste luza daiteke. Wikipedian eta gainerako wiki guztietan edonork egin dezake bere ekarpena, kasu batzuetan idatzitakoa publikatu ahal izateko baimen berezia behar den arren. Biltzen duten edukia lankidetzaren fruitu da eta oso erraza da bertan testuak idatzi, loturak jarri eta aldaketak egitea. Erabiltzaileek informazio berria sartu edo aurrez zegoenaren gainean aldaketak egin bezain laster publiko egiten dira, hasiera batean ez dituelako inork gainbegiratzen. Dena den, editoreek aldaketa horiek asmo txarrez egin direla edo gezurra diotela ikusten badute, berehala jarriko dute aurreko bertsioa. Wikietako edukia edonork aldatu eta suntsitu dezakeen arren, adituek diotenez uste baino bandalismo kasu gutxiago ematen da, izorratutakoa oso erraz konpon daitekeenez, internautek ez dutelako denborarik xahutzen astakeriak esan edo egiten.

Josu Aramberri EHUko irakasle eta i2BASK sare akademikoaren koordinatzaileak duela 2-3 urte deskubritu zuen Wikipedia eta segituan ohartu zen tresna horrek izan zitzakeen aplikazioez. Iragan martxoan, Miramon Enpresa Digitalak antolatuta, Erabiltzaileek sortutako edukia. Wiki lankidetza-guneak izeneko hitzaldi zikloa egin zen Donostiako Teknologia Elkartegian eta han eman zuen Aramberrik aplikazio horien berri. Berarekin batera Jose Antonio del Moral Euskadi buletinaren editore eta Alianzo enpresaren sortzailea eta Mentxu Ramilo EHUko irakasle eta Enredando blogaren sortzailea izan ziren hizlari.

Wikiak sarearen bigarren generazioaren -Web 2.0 delakoaren- fruitu dira. Inportanteena jada ez da nabigatzea (partehartze pasiboa), elkarlana (partehartze aktiboa) baizik. Josu Aramberrik dioenez, belaunaldi berri horrek erabiltzaileak eta erabiltzaile komunitateak ditu ardatz, «erabiltzaileek emandako datuak». Blogetan ez bezala, artikuluak irakurri eta euren iritzia azaltzeaz gain, wikien kasuan edukia aldatu eta aberasteko aukera dute internautek. Gainera, blogetan albisteak hilabetez hilabete pilatzen dira. Wikiek, ordea, egitura konplexuagoa dute; zaharkituta geratzen den informazioa bota eta garrantzitsuena gorde egiten da. Bestalde, wikietan funtsezkoa da komunitateko jokabide arauak errespetatzea, azken finean, elkarren arteko konfiantzak eta elkarlanak eusten baitiete web gune horiei, orrialdean informazio interesgarria txertatzea guztientzat mesedegarri delako. Hala, min egitea xede duten jokabideak arbuiatzeaz gain, norberaren ikuspuntua ez inposatzea eta gainerako erabiltzaileena ere azaltzea gomendatzen du Aramberrik.

Wikiak izan ditzakeen aplikazioez hitz egitean, lehendabizi enpresen barruko intranet sarea aipatu zuten Josu Aramberrik eta Jose Antonio del Moralek Miramongo hitzaldietan, «langileen arteko eta bezeroarekiko harremanak indartzeko tresna eraginkorrak direlako». Aramberrik herritarren partehartzea (e-demokrazia) eta irakaskuntza eredu berriak (e-learning) sustatzen lagun dezakeela ere adierazi zuen eta Del Moralek, besteak beste, hainbat ekitaldiren jarraipena egitean wikia sortzeak abantailarik baduela gaineratu zuen, informazioak sarean askoz ere gehiago iraun dezakeelako, ekitaldia baino lehen eta ondoren. Halaber, posta elektronikoak egun betetzen dituen hainbat funtziotarako wikiak erabiltzea hobe dela dio Del Moralek: «Posta elektronikoa eginbeharren agenda moduan erabiltzen ari gara eta ez dago horretarako egina, komunikatzeko baizik». Artxibo ugari bidaltzen ditugu atxikita eta hartzaileek, beharrezko aldaketak egin ostean, berriro bidaltzen dituzte. Horrek mezu uholde handia sortzen du.

Wikien abantailak nabarmentzean Aramberri, Del Moral eta Mentxu Ramilo bat etorri ziren: wikiak sortzea oso erraza da, pertsona orok modu errazean idatzi eta alda dezake zerbait, albisteak antolatzeko aukera eskaintzen dute, gardentasuna da nagusi (guztia publikoa da), Interneten audientzia sortzen eta Google bilatzailean hobe kokatzen laguntzen dute… Aitzitik, Mentxu Ramilok azpimarratu zuenez, erabiltzaileentzat desabantailarik ere badu: bere «logika» eta «hizkuntza» ikasi behar dira, sarri gainerakoek idatzi dutena irakurri gabe idazten dugu eta, gainera, litekeena da internauta ugari denbora berean aldaketak egiten aritzea eta wiki orria gehiegi kargatzea.