EUSEBIO ALBERDI, ELAko EKINTZA SINDIKALEKO ARDURADUNA: "JENDE GEHIAGOK LAN EGITEKO POSIBILITATE BAKARRA ORDU MURRIZKETA DA"
ELAk kongresu honetan gizarte eredu alternatibo bat proposatzea du helburu. Zeintzuk izango lirateke eredu alternatibo horren ardatzak?Guk pentsatzen dugu eredu soziala herri honetan oso gutxi garatuta dagoela eta hori aldatu behar dela. Guk ponentzian horri kontrabotere sindikalgintza deitzen diogu. Hemen dagoen gizarte instituzionalizatu horretatik kanpo badago gizarte orokor bat bere bizitza baldintza txarretan egiten ari dena eta guk hori aldatu nahi dugu. Langabeziarik gabeko eta lan baldintza onak dituen Euskal Herria nahi dugu. Hori lortzearren, babes sozialaren alde eta bazterketa sozialaren kontra egingo dugu lan.
Gizarte eredu alternatibo horretarako, zein sindikatu antolamendu proposatuko du ELAk kongresu honetan? Langileria eta gizarteko baztertuekin konprometituta egin behar dugu lan, sindikalgintza herrikoia egin behar dugu eta ez instituzionalizatua.
Eredu alternatibo hori gauzatzeko, zein aliantza mota bilatuko ditu ELAk ekintza sindikalerako? Gaur egun lau sindikaturen artean osatzen dugu gehiengo sindikala, LAB, ESK eta EILASekin. Gure ahalegina beti izaten da ahal den sindikatu gehienekin lan egitea. Gertatzen dena da arazoak daudela beste sindikatu estatalekin gure nortasuna ez dutelako onartzen eta beste proiektu batean daudelako. Halaber, beste gizarte mota bat erdiesteko, ELA gero eta gehiago ari da gizarte mailako beste organizazioekin harremana sendotzen, gazte elkarteekin, gobernuz kanpoko erakundeekin eta emakume taldeekin, besteak beste. Adibidez, orain dela gutxi izan den Emakumeen Mundu Martxan zuzen-zuzenean parte hartu dugu. Halaber, Oporton Europako Batasuneko Ministroen Kontseilua bildu zenean, haren aurka egin zen manifestazioan egon ginen .
X. Biltzarreko txostenean, ELAk autonomia sindikala azpimarratu du eta dio horixe dela LABetik banandu eta urruntzen duen gakoa. Bestalde, iritzi publikoaren zati batek ELA EAJrekin lotu du historikoki, hala ere, azkenaldian alderdi horrekiko eta Eusko Jaurlaritzarekiko kritikoago eta aldenduago ageri da. Zertan datza autonomia sindikal hori? Gu 1976-77an klandestinitatetik irten ginenetik autonomia osoa izan dugu partidu guztietatik. Beste gauza bat da jendeak estereotipo batzuk izatea. ELAko organo konfederaletan, konpromisozko kargu batean edo kargu publiko batean ez dago partidu batean afiliatuta dagoen inor. Guk hori azkeneko muturreraino eramaten dugu. Guk uste dugu hori ez dela horrela gertatzen LABen eta horrek kontraesan handiak sortzen dizkiola, azken bi urte hauetan bai parlamentuko aurrekontuak onartzerakoan, bai oraintsu soldata sozialaren aferan ikusi den bezala. Eta hori LAB eta ELAren arteko harremanak hobetzeko oztopoa da.
Egungo egoera politikoan, ETAk su-etena amaituta, ELAk LABekin elkarlanean aritzeko apustuari eusten al dio? Bai, eusten diogu baina oso kontziente izanda arazo asko daudela. Guk beti esan dugu argi eta garbi ETAk gaur egun abertzaleen arteko harremanak eta politika egiteko bidea oztopatu besterik ez duela egiten. Behar-beharrezkoa da ETArekiko distantzia jartzea gure partetik, eta, gure iritziz, LABek ezker abertzaleko mundu horrekin duen loturagatik ezin du hori egin, eta horrek ez du bidea batere errazten.
ELA, beste sindikatuak bezala, afiliatu eta jardunean dauden langileentzako soilik lan egiteagatik salatua izan da, eta ez langabetu eta lehen lana lortu ez dutenengatik. Zer da egia salaketa horretan? Horiek estereotipoak dira. 35 orduko greba orokorra egin genuenean, lanik ez zeukan jendearentzat zen bereziki. Gazteek diskriminaziorik ez edukitzeko, ez soldata mailan ez lan baldintzetan, lan egiten dugunean gazteei begira ari gara. Gure indarra lanik ez daukan jendeak lan egin dezan erabiltzen dugu. Bestalde, langabezian dagoen batek nahi duena lanean hastea da. Baina hori ez dago sindikatuaren eskuetan, egin dezakeguna zera da: enpresetan lan baldintza hobeagoak ipin ditzaten eta jende gehiagok lan egiteko lan ordu gutxiago egin dezaten gogor egitea. Azken finean, erakundeei, Eusko Jaurlaritzatik hasita eta Foru Aldundietatik jarraituta, beste politika makroekonomiko bat egin dezaten eskatzea.
Txostenean negoziazio kolektiboan sakondu behar dela adierazten da. Nola garatu nahi du hori ELAk? Aurten lortu dugu jada sektore publikoan 35 orduak ezartzea. Azken hilabete hauetan Bizkaiko Foru Aldundian eta zenbait udaletan gauzatu da, eta ordu murrizketa horrek enplegu berrien sorrera ekarri du. Datorren urtean, urtarriletik aurrera herrialdekako zenbait konbenio oso garrantzitsu egitekoak dira, Gipuzkoako herrialdean batez ere. Guk gogor egingo dugu berriro ere 35 orduko lan astearekin, baita aparteko orduen gaiarekin, gure iritziz jende gehiagok lan egiteko posibilitate bakarra ordu murrizketa baita.
Zer espero du ELAk eta afiliatuek kongresu honetatik? Azken lau urte hauetako kudeaketa eta datozen lau urteetarako planteatzen duguna konpromiso irmo batekin onartzea espero dugu, daramagun bide honekin aurrera jarraitzeko.