OZTOPOZ BETETAKO ERREPIDEA

  • Gidabaimena euskaraz ateratzeko arazo ugari izaten da, bai eskaera soziala bai materialak eta ahalmenak oso urriak baitira. Izan ere, autoeskolen eskumena Espainiako Gobernuak du. EAEko Trafiko Zuzendaritzak 10 milioi bideratu ditu hainbat material euskaratzeko.

2021eko uztailaren 15ean
Egun gidabaimena euskaraz ateratzeko aukera egon badagoen arren, traba ugari gainditu behar izaten da gidatzeko karneta euskaraz lortzeko. Alde batetik, azterketara joan aurretik egiten diren testen liburu ofizial bakarra gaztelaniaz dago. Ondorioz, testa euskaraz egiteko aukera eskaini nahi duen autoeskolak bere kabuz lortu behar izaten ditu testuak. Hain justu ere hauxe da Arratia Autoeskolaren kasua. Bertan, ikasleei liburuak, testak eta klaseak euskaraz eskaintzen baitzaizkie. Arratia Autoeskolako arduraduna den Unai Zuloagak azaldurikoaren arabera, hau guztia eurek buruturiko lanari esker izan da: "Gure esfortzuz eta gure diruaz liburua fotokopiatu genuen eta orain ikasleari kolorezko fotokopietan ematen dizkiogu testak".
Hala ere, ikasleak behar adinako testak egiten dituenean, azterketari egin behar izaten die aurre eta alor honetan ere arazoak izaten dira nagusi. Arratiako Autoeskolako arduradunak azaldu duenez, "ikaslearen borondatez, guk azterketan zer topatuko duten esaten diegu, gutxi gorabehera kontzientziatuta joateko esfortzu handi batez eurak ulertu beharko dituztela galderak eta berbak". Izan ere, azterketako testetako terminoak eta autoeskoletakoak oso ezberdinak izaten dira. Arazo honi buruz EAEko Trafiko Zuzendaritzako kide den Mañu Galarragari galdetzean, arazoa azterketak egiteko eskumena Espainiako Gobernuarena dela adierazi digu. Era berean, nahiko test gutxi daudela azaldu du eta daudenak nahiko era traketsean daude euskaratuak. Zergatia ere azaldu du. Mañu Galarragaren arabera, testak itzultzen dituztenak ez dira itzultzaileak baizik eta bertan lanean dauden funtzionarioak eta orduan nahiko trakets itzultzen dituzte. Mañu Galarragak azpimarratu duenez, Herrizaingo Sailetik testu horiek Eusko Jaurlaritzako itzultzaileek itzultzeko aukera eskaini zitzaien Madrilgo trafiko arduradunei, baina Madrilgo Gobernuak azterketako testuak bere eremutik kanporatzerik ez omen du nahi.


AZTERKETA PRAKTIKOA.

Hurrengo pausoa, azterketa praktikoa burutzearena izaten da eta bertan ere trabak izaten dira nagusi. Azterketa praktikorako itzultzaile bat eskatu daitekeen arren, ikaslearentzako traba besterik ez omen da izaten. Alde batetik, hamabost eguneko epean egin behar izaten da eskaera. Eta bestetik, ikasle eta zuzentzaileen arteko ulermen arazoak izaten omen dira, ikasleak argibideak bi hizkuntzetan entzuten baititu. Hala ere, eurak ikasleari azalpenak euskaraz ematen dizkiela gaineratu du.
Arazo honi buruz Artez, euskararen normalizaziorako plangintzak, aholkularitzak eta euskarriak eskaintzen dituen enpresako partaide Patxi Alaiñak badu bere iritzia:" Arazo asko daude. Alde batetik, autoeskolen segmentua nahiko berezia da, beti trafikoarekin lotua egon baita. Bestetik, eskaeren arazoa dago, jende gehienak azterketa erdaraz egitea eskatzen du eta ondorioz ez dago eskaera sozialik. Gero materialaren arazoa dago". Ondorioz, irakasle euskaldunak, IVAP/HAEEk kaleratutako trafiko hiztegia osatzeko gogoa eta materiala behar direla gaineratu du.
Orain arte burutu diren aurrerapenen artean 12 irakasle AEK-ren euskaltegietan euskalduntzen egon izana, hainbat autoeskola hiztegiak, inprimakiak... euskaraz ipintzen hasi izana eta zenbait irakasleri emaniko terminologia ikastaroak aipatu ditu.
Patxi Alaiñaren esanetan, lehenengo lana koordinazio lana antolatzea izan beharko litzateke eta bertan corpusak lantzeko IVAPekoak egon beharko liratekeela uste du. Halaber, azterketak Espainiako Trafiko arduradunek burutzen dituztenez, koordinazioko lan taldean egon beharko liratekeela uste du. Era berean, Eusko Jaurlaritzako eta Nafarroako Gobernuko arduradunak, autoeskolen federazioak eta ikasketetarako materiala euskaraz ateratzeko prest dauden enpresak ere egon beharko liratekeela uste du. Izan ere, koordinazioa oso garrantzitsua da Patxi Alaiñarentzat: Batez ere terminologia bera erabiltzeko. "Zeren eta IVAP/HAEEk modu bat erabiltzen du eta gero Espainiako Trafiko Zuzendaritzak beste bat".
Behin koordinaketa lanak ongi antolatu ostean, Katalunian aurrera eraman zuten kanpainaren antzekoa burutu beharko litzateke Patxi Alaiñaren ustez. Alde batetik, sustapenerako kartelekin... jendea gidabaimena euskaraz ateratzera animatuaz. Jarraian, instituzioek dirua alor honetan dagoen material guztia euskaratzeko erabili beharko luketela dio. Bere ustetan, ikasteko programa informatiko bat erabiltzen bada, hori ere euskaldundu egin beharko litzateke.
Patxi Alaiñak aurreratu duenez, EAEko Trafiko Zuzendaritzak 10 milioitako diru laguntza atera du ikaslearen gidaliburua eta auto testak kaleratzeko. Hala ere, 10 milioi pezetako (400.000 libera) diru laguntza gutxiegi da Patxi Alaiñeren arabera, "liburua eta 80 test ateratzeko ez baitu emango". Ondorioz, diru gehiago beharko litzateke material guztia osatzeko. Alaiñaren esanetan, diru honekin behar denaren %25 edo erdia aterako baita.


Azkenak
2024-10-04 | ARGIA
Hego Euskal Herriko umeen %8,3ak ikusmena zaintzeko zailtasunak ditu

EAEko haurren %6,4ak eta Nafarroakoen %10,2ak ikusmen pobrezia du. Visión y Vida elkarte espaniarrak egin du estatuko azterketa. Txostenaren arabera, ikusteko arazoak dituzten haurren eragozpen larriena da ez duela minik egiten, eta familiek, baliabide ekonomikorik ez... [+]


Gazako genozidioak urtebete: gertaera nagusiak

Urtea bete da Hamasen urriaren 7ko erasoak gertatu zirenetik. Ordutik, Israelek Gaza suntsitu du eta guda inguruko herrialdeetara zabaltzen ari da pixkana. Urtebete honetako gertaera nagusiei errepasoa emango diegu kronologia honetan.


2024-10-04 | ARGIA
Guardia Zibila omenduta, biktima batzuk berriz biktimizatzen direla salatu du Memoria Osoak

Memoria osoa ekimenak salatu du biolentziaren biktima izan direnen arteko desberdintasunak bultzatzen ari direla hainbat instituzio, eta norabide hori zuzentzeko deia egin du. Ekimenak estatuen biolentziaren hamabost biktima elkarte biltzen ditu. Urriaren 12an Guardia Zibilak... [+]


2024-10-04 | Gedar
Gasteizko udaltzainek ere taser pistolak izango dituzte

Bi T10 pistola elektriko erosiko ditu udalak, baina beste sei erostea eskatu dute poliziek. Arma zurien erabileraren ustezko gorakada hartu dute aitzakiatzat, erabilera justifikatzeko. Gero eta udaltzaingo gehiagotan ari dira taser pistolak eskuratzen; Ertzaintzaren BIZKOR... [+]


Bizitza luzea Entzia Bonelli arrano gazteari

Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]


2024-10-04 | Irutxuloko Hitza
Donostiako Udalak gaikako bilketa betetzen ez duela salatu du Eguzkik

Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]


Garbitzaile batek gurpil-aulkian ekin behar izan dio lanari Iruñeko Mendigoiti ikastetxean

Maria Elena Escudero 56 urteko emakumea azkenean Mendigoiti ikastetxeko bere garbitzaile lanera itzuli behar izan da ostegun honetan, Iruñeko Mendillorri auzoan. Asteazkenean ez joateko esan zioten Zaintzen enpresakoek eta ostegunean berriro baietz, aurkezteko lantokian.


Haurrekin alzheimerraz mintzatzeko gakoak

Alzheimerraren inguruan haurrekin naturaltasunez hitz egitea du helburu ‘Arrain bat bezala’ antzezlanak. “Zenbat eta lehenago landu orduan eta gutxiago estigmatizatzen da”, nabarmendu du Ana Maestrojuán zuzendariak.


Wikipediaren hizkuntza gutxituen biltzar batean bizitakoak

Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]


Lapurdi zeharkatzekoa duen AHT proiektuaren aurka mobilizatzeko deia luzatu dute

Lapurdi zeharkatuko lukeen AHT egitasmoa aitzina doala salatu du ingurumenaren alde dabiltzan elkarteen artean osaturiko CADE kolektiboak. Urriaren 12 eta 13rako jarri du hitzordua, Gironda eskualdean Lurraren Altxamenduak sareak antolaturiko protestari sostengua erakutsiz.


Uri Tzafon mugimendua: Jainkoaren izenean, Libano kolonizatzera

Uri Tzafon 2023ko martxoan sortu zen, ehunka batzuk kide dira, baina milaka jarraitzaile ditu jada eta tinko jarraitzen du bere ideia nagusia saltzen: Libanoko Litani ibaitik hegoalderako lurraldea Galilearen iparraldea da, beraz, "koloniza dezagun".


2024-10-03 | Leire Ibar
UGTk Euskotreneko hizkuntza eskakizunen aurka jarritako eskaera atzera bota du EAEko Justizia Auzitegiak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak atzera bota du UGT sindikatuak Euskotreneko egonkortze prozesuko euskara eskakizunen aurka egindako eskaera. UGT sindikatuak horren aurka eskaria egin zuen eta epaileak azpimarratu du eskakizunak UGTk berak sinatutako lan-hitzarmenean onetsita... [+]


Nafarroako Gobernuak etxebizitza publikoen eskariaren %3 baino ez du asetzen

Alfaro kontseilariak “aurreko hamarkadetako politika espekulatiboak” kritikatu ditu eta kolaborazio publiko-pribatuaren aldeko apustua egin du Foru Legebiltzarrean. Helburu gisa jarri du Europa erdialde eta iparraldeko datuetara heltzea. Etxebizitzaren esparruan lan... [+]


Eguneraketa berriak daude