"ARMAK UTZIKO DITUGUNEAN, IRLANDA BAT BAKARRA IZANGO DA"


1984ko maiatzaren 06an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
IRA-rekin Elkarrizketa
"ARMAK UTZIKO DITUGUNEAN, IRLANDA BAT BAKARRA IZANGO DA"
Urte honen hasieran An Phobacht Irlandako errepublikar astekariak elkarrizketa bat zekarren IRA-ko lagun batekin. ARGIA-rako interesgarrien iruditu zaizkigun parrafoetarik batzu itzuli dizkizugu.
AN PHOBACHT.–Zertan dago zuen oraingo borroka armatua?
TRA.–Nagusiki iparraldea okupaturik duten indarren kontra segitzen dugu. Horiek inoiz baino hobeto prestaturik daude, munduan kontra-insurjentzia lan hauetan hobekien paratutako armada izango du, baina oraindik bai soldatuak eta bai paisanozko RUC eta UDR ere bulnerableak dira, bideetan minak jarrita edota inguratu eta tiroa emanda ere akabatzen segituko dugu bai, oraingo urte honetan eta garaitu arte noski. Zerbait erakutsi genuen armada boteretsu horri kalte egin geniezaiokeela. 83.eko azken hilabetetako ekintzez, Derry-n, Newry-n, Carrickmore-n, Belfast-eko politeknikoan eta bestelan. Ekintza guzti horiek zenbait pertsonalitatek IRA-ren amaiaz hitz egin eta gero gertatu dira, uda lehenean Official Unionisten buruak, James Molyneaux-ek, 12 hilabetetarako bizitza genuela aldarrikatu zuen, abuztuan beste batek "pikotan" geundela zihurtatu zuen... Herri-armada bat izanik gurea. ez dugu horrela bukatzerik, zapalkuntza dagoen bitartean geu ere egon egingo gara. britainiarren indarrek aide egin arte.
A.P.–Britainiarren eta horien komentarioak zeragatik izan ziren, 83.ean barrena atxiloketa asko gertatu zelako, nonbait pagatutako salatarien lanaz (hemengo "damutu"ei han ematen zaien izena). Zertan minatu du horrek errepublikarren morala?
IRA.–Lehenik esan behar du, horrelako salataririk betidanik egon dela, eta oraingo estiloan egitea ere, ideia aski zaharra duzu. Britainiarrek nahi zutena, lekuko zenbaiten salaketarekin jendea kondenatzea zen, eta lekuko horiek beren bidearen okerra errekonozitzen bazuten, jakina, sekulako propaganda-ta montatzea horren inguruan.
Halabaina, gure ekintzen presioaz eta seguru aski Sinn Fein-en hauteskunde arrakastaz, RUC-ekoek (1) galdu dute pazientzia, hasi dira berriz masiboki detenitzen jendea, bai salatari izateko pagatuak edo mehatxatuak izan zirenetarikoak ere...
"Terrorista damutu"aren figuraren sinisgarritasuna gain-behera dator, batez ere McGurk, Skelly, Robert Lean eta bestek atzera RUC-ek haiei buruz botatakoak gezurrezkoak direla esan dutelarik. Hasierako nahasteak bai konfunditu zuen zerbait jendea, orain berriz herriak ikusi du brituiniarren ofentsiba berri bat besterik ez dela, eta halakotzat hartu beharrekoa: IRA-k beretik neurri batzu hartu ditu horrelakoekin gerta litezkeen infiltrazioak mozteko.
A.P.–Tidey-ren bahiketaren bukaeran (2), mugazain bat eta Errepublikako soldata bat hil zenituzten; ondorioz Dublingo gobernuak zuek borroka harmatua hegoaldeko hogei-ta-sei konterrietara zabaldu behar zenutela sujeritu zuen; ba al dago horrelakerik?
IRA.–Ez. Heriotz horiek ezin dira horrela interpretatu. Hor gertatu zen guretako talde bat inguratu zutela hegoaldeko soldatuek. su egin eta gureek erantzuterakoan hori gertatu zen, akzidente bat esate batera.
Gero, Dublinek nahi izan duena, ez bahiketa horren kontra ekin, ez IRA-ren kontra ere, zera baizik, Sinn Fein-i kolpe bat eman nahi izan dio; Sinn Fein gora dator iparraldean, eta Dublin ere horren beldurtzen hasi da...
Dublinek problemaren erroari ekin beharko lioke, britainiarren okupazio ilegala salatu beharko luke, sintomen aurka aritu beharrean.
A.P.–Zer diozue Harrods-en ezarritako bonbaz?(3)
IRA.–Oso inportante da guretzat britainiarren elkartasuna, eta inkesten arabera beretar soldatuak behin betikoz hemendik ateratzearen alde ditugu; orain, horiek ze elementuak dituzte gureaz pentsatzeko, gureaz kritiko izateko? Bat ere ez, eta gure ekintzez behintzat entzun egiten dituzte, eztabaida sortzen dute, eta berenean ezarriz gero ba gehiago. Bestela ez dugu inoiz jendeari min egiteko asmorik izan, hori nahi bagenu ehundaka hil genitzake, baina ez. Harrods-en bertan 40 minututako aurrerapenez abisatu genuen.
A.P.–Irlandar zenbaiten ustetan Londres-en eta Bretainian barrena abisatu-gabeko bonba kanpaina bat zuzen egon liteke...
IRA.–Bai, guk ez dugu hori nolanahi egingo, baina britainiar herriak ulertu behar duena zera da, guretzat hain frustrante gertatzen den odolketa eta guzti gertatzen ari dela, ba guretar butzuek, irlandar batzuek, gehiago ezinik astindu nahi lituzkete britainiarrak... Eta gero bestea, Harrods-eko zaurituei buruz, zenbat negar egin duten eta zelako hipokresiaz, gero hemen sufrimendu guztiaz ezer esaten ez dulela...
A.P.–Bonbarik gehiago jarriko duzue Bretainian?
IRA.–Bai. Zailtasun lojistikoak gora-behera, Irlandan britainiar terrorismoak segitzen duen artean, guk bonbak jartzen segituko dugu.
Gerra ez da bukatu, eta ez da treguarik egongo, zatiketa gertatu zenetik eta generazioz-generazio egon den bezalaxe. Armak utziko ditugunean, britainiarrak joanak izango dira eta Irlanda bat bakarra izango da. Eta herriak gobernatzen duenean. sozialismoa iristen denean, orduan izango dugu Irlandan justiziazko bakea.
12-13

GaiezPolitikaNazioarteaGerra/IraulIpar Irland
GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaIRLANDA


Azkenak
Dopina

Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]


Gorpu bat aurkitu dute Nagoreko urtegian, Nafarroan

Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.


Ukrainako Indendentzia Egunean, Kievek eta Moskuk 146na preso trukatu dituzte

Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez hemeretzi pertsona hil ditu, tartean lau kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean lau kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


Imanol (edo futbola gizartearen isla, beste behin)

Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.

Ez zait... [+]


2025-08-25 | Thomas Barlow
Hizkuntzaren ertzetik erdialdera

Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]


2025-08-25 | Haritz Arabaolaza
Irakasleon figura

Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]


2025-08-25 | ARGIA
Euskaltzale independentistak Behorlegiko kanpaldian bildu dira, Nafarroa Behereko EHEk gonbidatuta

Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.


Israelek eta Hamasek su-etenerako negoziazioekin jarraitzen dute, Gazan gosetea “larritzen” ari den bitartean

AEBetako Estatu idazkari Marco Rubio astelehenean biltzekoa da Israelgo atzerri ministro Israel Katzekin, su-etenerako akordioez mintzatzeko. IPC Jakien Segurtasunaren Faseen Sailkapen Integratuak agentziak ostiralean kaleratutako txosten batek ohartarazi du Gazan gosete... [+]


Gaskoia irakatsiko dute lehenengo aldiz Samatzeko eta Bidaxuneko eskoletan

Martxan daude okzitanieran jatorria duen hizkuntza berpizteko hainbat ekimen. Ipar Euskal Herrian galzorian dagoen hizkuntza da gaskoia; aurreko mende hasieran galdu zen Hego Euskal Herrian.


Itsas salbamenduak 236 pertsona erreskatatu ditu Kanaria Handitik 429 kilometrora zegoen txalupa batetik

Sahara hegoaldeko gizonak, emakumeak eta adin txikikoak zeuden txalupan. Merkataritza ontzi batek jitoan zebilen txalupa ikusi, soka bat lotu, eta laguntza eskatu zuen.


2025-08-25 | ARGIA
Dani Larrea euskaltzalea hil da, Emun kooperatibaren sortzailea

Gaixoaldi baten ondorioz, 65 urterekin hil da Daniel Larrea Mendizabal. 


Gazte boluntarioak frankismoko memoria berreskuratzen

Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.


2025-08-25 | Euskal Irratiak
Zigor Akixo
“Euskal Herriari, Miarritzeko herriari eta itsasoari atxikia zitzaion Maite Maniort”

95 urte bete zituela zendu zen Maite Maniort Hennebutte, 2025eko uztailaren 10ean.


Jose Manuel Gorospe zendu da, Euskadiko Filmategiko sortzaileetako bat

Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]


Eguneraketa berriak daude