Trans Legea eta balizko ezabaketa
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hilabeteak daramatzagu Diputatuen Kongresuan trans pertsonen eskubideak jaso eta babestuko dituen lege bat onartzearen inguruan sortu den zalaparta ikusten, eta harridura da nagusi.
Agerian geratu da eztabaida horren atzean interes alderdikoiek eta protagonismo nahiak bat egin dutela bidean, eta horrek mesede txikia egiten diola defendatzen dutenari. Horren argibide garbia PSOEren jarrera dugu: Nafarroatik ikusita, ez dugu ulertzen erakutsi duen jarrera, Nafarroako LGTBI+ legearen izapidetzean eta onarpenean PSNk proposatu eta defendatu zuena gogora ekartzen badugu. Nafarroako LGTBI+ legeak trans pertsonen eskubideei buruzko atal luzea du eta garrantzitsuena jasotzen du: pertsona ororen genero-autodeterminazio eskubidea.
Erakutsitako zalantzazko jarrera horren aitzinean (edo jarrera estrategikoaren aitzinean) bat egin dute lege horrek emakumeen ezabaketa ekarriko duen ustea defendatzen duten taldeekin. Aitzitik, ez da honelakorik gertatu genero-autodeterminazio eskubidea jasotzen duten legeak dauden herrialdeetan. Autodeterminazio eskubideak esan nahi du inork ez diola emakume bati esan behar hala den ala ez. Ezta gizon bati ere.
"Zinez aurrera egin genuen lege-mailako trantsitua egiteko genitalen esku-hartzerik derrigorrezkoa ez zela jasotzen zuen legea onetsi zenean. Orain despatologizazio errealaren unea da"
Aliantza bitxiak ikusi ditugu; era berean, ikusi dugu deus gutxi esaten dutela emakumeek historian zehar patriarkatuaren uztarpean izan duten benetako ezabatze sistematikoaz: zientzietan ezabatutako emakumeak, emakume bakar bat ere ez dagoen Filosofiaren Historiako hezkuntza-curriculumean ezabatuak, erabaki-organoetan ezabatuak, oinarrizko eskubideetan ezabatuak, hizkuntzan ezabatuak...
EHGAM-Nafarroak genero-autodeterminazioa jasotzen duen trans lege baten aldarrikapenarekin bat egiten du, eta estatu-mailakoa izatea defendatzen du, Nafarroako legea –oso ona izanik ere– eskubide jakin eta garrantzitsu batzuetan motz geratzen baita.
Nafarroako legea onartu zenean, Estatuak helegite-mehatxua egin zuen, baldin eta argi geratzen ez bazen honako hau: "Interesdunaren nortasun juridikoa ezin izango da aldatu martxoaren 15eko 3/2007 Legean araututako erregistro-inskripzioaren zuzenketa egiten ez den bitartean". Ezein autonomiak ezin du aldatu erregistroan pertsonaren generoari buruzko informazioa. Eskubide hori Madrilen legeztatzen da.
Joan den martxoaren 17an gogorarazi genuen duela 3 urte soilik ezabatu zela transexualitatea gaixotasun mentalen zerrendatik, non genero-disforiaren gaitzat hartzen baitzen. Erregistro-zuzenketa arautzen duen 3/2007 Legean jasotakoa atzean ez uztea trans pertsonen aurkako indarkeria instituzionaleko ekintza bat da; izan ere, lege horretan jasota dago genero-disforia diagnostikatu zaion sexuaren aipamena erregistroan zuzentzea erabakitzeko betekizunen artean, eta, horretarako, medikuaren edo psikologo klinikoaren txostenaren bidez egiaztatu behar da, baina, horrez gain, bi urteko medikatzea eskatzen zaio aldarrikatzen duen genero-adierazpen sozialera hurbiltzeko. Beste era batera esanda: nahasmendu-mentala duten eta medikatzea behar duten pertsona gisa tratatzen dira.
Zinez aurrera egin genuen lege-mailako trantsitua egiteko genitalen esku-hartzerik derrigorrezkoa ez zela jasotzen zuen legea onetsi zenean. Orain despatologizazio errealaren unea da, pertsona ororen eskubide besterenezintzat hartzea. Inork ez digu erraten nor garen.
PSOEri eskatzen diogu, exijitzen diogu, koherentzia: defenda dezala Madrilen hainbat Erkidegotan babestu duen eskubidea.
Guk, benetako berdintasuna erdiestearren, trans pertsonen taldeekin elkarlanean segituko dugu karriketan zein instituzioetan. Eta bide hau transfeminismoaren ondoan eginen dugu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]