Tentsioa berotzen Omango golkoan: Iranek AEBen drone bat bota du

  • Irango agintariek diote AEBetako armadaren MQ-4C Triton eskifairik gabeko hegazkina espioitza lanetan ari zela bere lurraldearen aire eremuan. Gertakizun honekin gradu batez gora egin du maiatzaz geroztik Omango golkoan berotzen doan tentsioak. AEBek Barack Obamaren agintealdian baretze bidean zihoan Iranekiko harremanak azken hilabeteotan okerrera egin du, iraniarrekin sinatutako itun nuklearra Donald Trumpek eten eta Iranen kontrako enbargo ekonomikoa estutu duenetik.


2019ko ekainaren 20an - 11:14
MQ-4C Triton eskifairik gabeko gerra hegazkina. (Argazkia: BBC)

Maiatzaren 19an hasitako liskar eskaladak ez du etenik mundu osoko ekonomiaren odola den petrolioaren pasabide ezin saihestua den Omango Golkoan. Egun hartan Maiatzaren 19an lau petrolio-ontzi leherkariz matxuratu zituzten Fujairah hiriko portuan, Emirerri Arabiar Batuetan. Ekainaren 13an beste bi eraso eta sutu zituzten itsasoan. Ezein herrialdek ez mugimendu armatuk ez ditu bere gain hartu sabotajeok, nahiz eta AEBek egileak Irango militarrak edo paramilitarrak direla argudiatu, beste herrialde askok zalantzan jarri duten arren. Ekainaren 13an bertan AEBek salatu zuten berak erasoen lekura igorritako drone bati misil batekin egin ziotela tiro iraniarrek.

Gaurko gertakizunak ez du horien iluntasunik: AEBetako armadaren MQ-4C Triton droneari –urrundik gidatuta eskifairik gabe funtzionatzen duen hegazkinari– Irango Guardia Iraultzaileak tira dio lurretik airerako misila, hegazkina lurrera botaz. Amerikarrek diote nazioarteko uren gainean zebilela eta legez kontra suntsitu dutela iraniarrek, Iranek alderantzizkoarekin egiten dute arrapostu. Kasualitatea ala ez, ia ordu berean Saudi Arabia kolpatu du Yemendik huthi matxinoek igorritako misil batek; huthiak Iranek laguntzen ditu, materialez bada ere.

Global Hawk izenez ere ezaguna den MQ-4C Triton dronearen galera ez da nolanahikoa: bere hegalek Boeing 737 batenaren zabalera dute, puntako teknologiako sentsore eta tresneriak daramatzate eta ale bakoitza 120 milioitik gora kostatzen dela uste da.

Hormuzeko itsasartea eta Omango golkoa: munduko ekonomiaren odola den petrolioaren parte handi bat txoko horetatik pasatzen da. (Mapa: BBC)

Iran eta AEBen arteko gatazkaren irakinaldiaren oinarrian itun nuklearraren etena dago –Donald Trumpek modu unilateralean egin zuen, Europar Batasuna bera ere ez dago ados erabakiarekin– eta egun erabakiorrak bizi ditu gai honek: Iranek ekainaren 27a markatu du azken epetzat orain arteko ituna errespetatzen jarraitzeko, adostasun berri bat ez lortzekotan iraniarrek hautsi egingo dute gehienez ere pilatu dezaketen uranio kopuruaren muga. Europar Batasuneko herrialdeak, batik bat Frantzia, Alemania eta Britainia Handia ari dira negoziaketei arnas berria eman nahian.

Itun nuklearraren etenarekin batera Trumpek Iranen kontrako zigor ekonomikoa handitu zuen, funtsean Iranen petrolio esportazioak arras eteteko. Honek lehertzeko zorian jarri du Irango ekonomia eta kinka larrian, berriz, iraniarren petrolioa behar duten edo haiekin harreman ekonomiko handiak dituzten betse batzuk, hala nola Txina eta Errusia. Hauek AEBetako agintariekin ekainaren 28an bildu behar dute Vienan.

 


Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
Gazara bihar abiatuko dela iragarri du Askatasunaren Ontzidiak, Israel, Alemania, Erresuma Batua eta AEBen “presioen” gainetik

“Azken egunetan” hainbat herrialderen ordezkariak Turkian izan direla salatu du nazioarteko ekimenak, Erdoganen gobernua presionatzeko ontzidia ez dadin itsasoratu. Askatasunaren Ontzidiak adierazi du ez duela “onartuko” debekurik, eta apirilaren 24an,... [+]


Uztailean hasi nahi du Erresuma Batuak migratzaileak Ruandara deportatzen

Rishi Sunak lehen ministroak jakinarazi du deportaziorako "baliabideak" prest dituela "legez kanpoko migratzaileak" kanporatzeko. Auzia etenda dago Auzitegi Gorenaren erabaki baten eraginez, baina parlamentuak Sunaken lege bat onartu berri du horren gainetik... [+]


2024-04-22 | ARGIA
Europak armetan %16 gehiago gastatu zuen iaz, 2022arekin alderatuta

Ukrainako gerraren eta Ekialde Hurbileko egoeraren ondorioz, Europak aurrekaririk gabeko mailan igo du gastu militarra. Europan gora egin du gastu militarrak, baina baita mundu osoan ere. Stockholmeko Bakeari buruzko Ikerketarako Nazioarteko Institutuak egindako 2023ko txostenak... [+]


Eguneraketa berriak daude