Pertsona ez binarioak aintzat hartu dituzte Argentinako nortasun agirietan, lehen aldiz Hego Amerikan

  • F (femeninoa) eta M (maskulinoa) gaztelaniazko ohiko siglen ondoan X agertuko da gaurtik aurrera Argentinako NAN eta pasaportean. Orain arte NANean genero-identitatea aldatzea bazegoen, baina betiere emakumea ala gizona hautatzeko.

Dekretuaren aurkezpenean parte hartu zutenak X bat osatzen. Argazkia: Argentinako Presidentetza

2021eko uztailaren 22an - 08:21
Azken eguneraketa: 10:24
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Asteazkenean onartutako dekretuaren bitartez, Argentinako Gobernuak hirugarren aukera bat ezarri du nortasun agiri nazionalaren genero aukeraren barruan: X, pertsona ez binarioak legezko dokumentuetan aintzat hartzeko asmoz. Argentina da Hego Amerikan aukera hori txertatu duen lehen herrialdea. Nortasun agirietan gizon/emakume binomioaz gain beste aukera bat eskaintzen duten beste herrialde batzuk badira munduan: Alemania, Islandia, Kanada, AEB edo India, kasu.

Dekretuaren arabera, 'sexua' eremuan X hizkia gehitu dute ondorengo identitateak ordezkatzeko: "Ez-binarioa, zehaztugabea, adierazi gabea, mugagabea... edo maskulino/femenino bikotearen barruan ordezkatuta sentitzen ez den pertsona identifikatzeko bestelako adiera guztiak".

NANean X aukeratu nahi duenak lehenik femeninoa edo maskulinoa ez den beste genero-identitate bat jasota izan beharko du jaiotza-agirian. Jaiotza-agirian beste genero-aukera batzuk adierazteko aldaketa egitea legez baimenduta dago 2012tik. Aste honetako dekretuaren bidez, NANean ez ezik, pasaportean ere isla izango du aldaketak. Gobernuak ohartarazi duenez, X  aukeratzen dutenek oztoporen bat izan lezakete zenbait estatutara sartzeko, gizon edo emakumea aukerez aparte bestelako identitaterik onartzen ez duten horietan.

"Zer axola zaio estatuari herritarren sexu-orientazioa edo norberak beretzat aukeratutako generoa jakitea?", adierazi du Alberto Fernandez Argentinako presidenteak, eta gehitu du helburua beteko dela "cuando todos seamos todes", (denok hitzaren barruan herritak oro ordezkatuta sentitzen denean). Eta bien bitartean, asteazkenean onartutako aldaketari erreferentzia eginez, "ahal den neurrian" egin behar dela aurrera, dio.

Denak ez dira ados: "Ez gara X bat"

Dekretua aurkezteko ekitaldian, Argentinako presidentearekin batera, Elizabeth Gomez Alcorta Emakumeak, Generoak eta Aniztasun ministroak eta Eduardo de Pedro Barne ministroak banatu zieten NAN berritua hainbat pertsonari. Horietako bat Valentine Machado izan zen. Machadok, agiri berria jasotzean, kamisetan idatzitako mezu baten bidez aldarrikatu zuen ezinezkoa dela identitate guztiak letra batekin ordezkatzea. "Nire barne sentimendua ez da X bat", oihukatu zuen beste kide batek gonbidatuen artean.

 

#TodesConDNI taldekoek azaldu dutenez, "Argentinako Estatuak pertsona bakoitzaren genero-identitatearekin bat datozen dokumentuak eman behar ditu". X batek ez ditu ordezkatuko beste bi letrekin (F edo M) identifikatzen ez diren pertsonen askotariko nortasun guztiak, "letra bat gehiago besterik" ez baita.

Argentinako LGBT Federazioak "eskubideen aitortzan aurrerapen historikoa" dela adierazi du, mugimenduen "aktibismoari" esker lortutakoa. Federazioak onartu du, halaber, X-k ez duela gizartean dagoen identitate sorta zabala bermatzen, baina urrats garrantzitsutzat jo du "benetako berdintasuna lortzeko bidean".


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Generoa
Festetako egitarauaren argazkia matxista dela salatu du Cascanteko emakumeen elkarteak

Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Sexu-indarkeria Antartikako ikerketa-base estatubatuarretan

AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.


Zizur Nagusian emaztea hil zuen gizonak behin-behineko espetxealdia etxean beteko du

85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.


Hainbat pertsona atxilotu dituzte eraso sexistak leporatuta Bilboko Aste Nagusiko lehenengo bi egunetan

Bilboko Aste Nagusian hainbat pertsona atxilotu ditu Poliziak eraso sexistak leporatuta. Egoera horren aurrean, Juan Mari Aburto Bilboko alkateak esan du Polizia "eraginkorra" dela eta Bilbon "inoiz baino polizia gehiago dagoela".


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Bakioko jaietako gau bateko egitaraua bertan behera utzi dute, sexu erasoen eta borroken gorakadagatik

Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]


Indarkeria matxista gisa ikertzen ari dira 78 urteko emakumearen hilketa, Zizur Nagusian

Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute. 


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Algortan izandako taldeko sexu-eraso baten ustezko egileetako bat atxilotzeko agindua eman dute

Getxoko 3. Instrukzio Epaitegiak atxilotze-agindua eman du 2023ko urrian Algortan jazotako talde sexu-eraso batean ustez parte hartu zuen egileetako baten aurka. Kasua sexu-eraso larri gisa sailkatu du magistratuak eta poliziari eskatu dio, gaztea aurkitzen dutenean, epaitegira... [+]


Nagusikeria

Berriz gertatu da. Bartzelonako Unibertsitateko ikerlari batzuek (emakumeak) salatu dituzte beren nagusiarengandik (gizona) jasandako sexu erasoak eta nagusikeria edo botere-gehiegikeria. Eta berriz ere, ospe handiko gizonaren aldeko adierazpena bultzatu dute, baita... [+]


Laura Macaya
“Indarkerian esku hartzeko marko hegemonikoek ez diete onik egiten emakumeak suspertzeko prozesuei”

Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]


“Intentsitate handiko” bi sexu eraso erregistratu dituzte Iruñeko sanferminetan

Gutxienez hamahiru sexu eraso salatu dituzte hainbat emakumek, horietatik bi "intentsitate handikoak", eta besteak "arinagoak". Mugimendu Feministak gogorarazi du salatutakoez gain "sexu eraso gehiago" egon daitezkeela, eta lanean jarraituko duela... [+]


2025-07-14 | ARGIA
Sanferminak “nahi bezala gozatzeko eskubidea” aldarrikatu dute Iruñean, ostiraleko sexu erasoa eta gero

Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]


Eguneraketa berriak daude