Otero jaunari
Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait iritzi kontrajarri ditugulako, inondik inora. Egonezina eta haserrea piztu dizkidate testuan zehar usaintzen diren gutxiespen tonuek eta espresioek.
Lehen sorpresa dator lehen paragrafoaren azken esaldian: “Futbolean gertatu ohi den moduan, guztiok dugu entrenatzaile bat gure baitan, zer arraio!”. Horrekin zer azaldu nahi zenuen ez dakit; baina “futbol-entrenatzaile” senari darion gutxiespen tonua argi jaso dut, nire motzean.
Eta harritu egin nau, Otero jauna; hainbatetan azaldu duzun jarrera ulerkor eta gertuko horretatik oso urrun gelditu delako. Uste nuen ezkerreko ikuspegi batetik pozgarria beharko lukeela izan herritarrak elkartzeak eta euren burua antolatzeak informazioa jasotzeko. Adi: informazioa, ez marketina edota txerpolarien diskurtsoa. Eta zientziak ematen duen objektibotasunaren bila jotzen dute ezagutza dutenengana, izan zientzialariak, abokatuak, pentsalariak... baita energiaren alorrean interes profesionalak dituzten pertsonengana ere, Otero jauna.
Poetaren galdera emango du hurrengoak –baina maiz galdera sinpleen atzean ezkutatzen da ernamuina–: zergatik antolatzen dira han eta hemen horrelako hitzaldi, mahai-inguru eta abarrak?
Artzainaren erantzuna ere soila da, xinplea, agian: informazio eta formazio beharra dutelako. Gehiengo batek bere burua galduta ikusiko duelako, babesgabe, haizeak nondik jotzen dion arrastorik gabe. Beste batzuk engainatuta sentitzen direlako. Beharbada, batzuek eta besteek argi ikusten dute makroproiektuen uholdeak zuzenean talka egiten duela naturaren eta bizitzaren kontserbazioaren kontra; eta inor eta ezer gehiago puskatzen hasi baino lehen –han, urrunean, eta hemen, herri bueltan– jakin nahi dutelako nork, norentzat, zertarako, zergatik.
Ez al da burujabetza informazio osatuena izatetik hasten, Otero jauna, erabaki ahalik eta zentzudunenak hartu ahal izateko? Ez al da informazioa herritar ororen oinarrizko eskubidea? Ez al zara zu zeu ere ibili herriz herri zuen koalizioaren Energia Estrategia azaltzen, hasieran publiko orokorrarentzat eta gerora koalizioko kideentzat soilik?
Bigarren paragrafoari eman diozun bukaerak zapore are garratzagoa utzi dit: “Brotxa lodi asko azterketa finak behar diren lekuan”.
Zergatik gutxietsi herritarren informazio eskaerari baiezkoa ematen dioten adituen azalpenak? Bost urte pasa dira pandemiatik, eta jada ahaztu al zaigu zer garrantzitsua den datu zehatzen testuinguruaren kokapena izatea eta jasotzen dugun informazioari buruzko ikuspegi kritikoa osatzea?
"Otero jauna, zuk nik bezain ongi dakizu datu zehatzetara joateak ez duela ziurtatzen paradigmaren objektibotasuna"
Otero jauna, zuk nik bezain ongi dakizu datu zehatzetara joateak ez duela ziurtatzen paradigmaren objektibotasuna. Zuk, nik bezala, jakin badakizu datuen inguruan egiten diren interpretazioek eta irakurketek guztiz baldintza dezaketela datuen baliozkotasuna. Datuek, berez, ez dute ezer esaten markoetatik kanpo eta markoek ezartzen dituzten ñabardurarik gabe. Zuk brotxa lodia deitzen duzun horrek berebiziko garrantzia du, gainean dugun tsunamia ulertzen laguntzen duelako, besteak beste.
Azken paragrafoaren bukaerak dena erre du: “ `Agian, giza garapen indizea neurtu ordez, hipokrisia indizea neurtzen hasi beharko genuke´ .To!”.
Otero jauna, zure baimenarekin, utziko dut zure azken hori erantzun gabe. Neure buruari eta etxe honi diedan errespetuagatik.
Eta bai, Otero jauna, herritarrok jarraituko dugu informazioa bilatzen, adituak gonbidatzen eta entzuten. Ez soilik horren beharra dugulako, baita gure eskubidea ere badelako.
Eta gogoa ematen digulako.
Josebe Blanco
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]