Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako eraginik izan. Mikel Otero EH Bilduko parlamentariak honakoa bota zuen X sare sozialean: “Porcentaje de renovables en la generación eléctrica: Euskadi: 17% Reino Unido: 42% España: 56% Alemania: 60% Dinamarca: 81% Austria: 87% Suecia: 87% Noruega: 100% ¿Hace falta un croquis?”.
Lehenik eta behin datuen aurkezpen interesatua aztertuko dugu. Alde batetik, sorkuntza hidroelektrikorako eta itsas eolikarako potentzial oso handia duten herrialdeak aipatzen ditu, eta bestalde maila berdinean jarriz, Euskal Herria zatituta ageri da EAEko datuak bakarrik aurkeztuz. Arraroa benetan bere burua independentistatzat duen alderdi bateko kide izanik “berriztagarrien” afera banatuta aurkeztea. Hego Euskal Herria bere osotasunean kontuan hartuz gero portzentaia %44,57koa da (REE datuak dira; ez dugu Iparraldeko daturik), Europako batez bestekotik oso gertu (Eurostat-en arabera, 2023an %44,7koa izan zen).
Bestalde, elektrizitatea makro “berriztagarrien” bitartez ekoiztearen beharra nondik datorren aztertuko dugu. Energia iturri “berriztagarrien” instalazio masiboa emateko beharra aztertzerako orduan hiru faktore bereizten ditugu: Europaren pobrezia energetikoa, industria militarraren gorakada eta digitalizazioa. Ezin dugu ahaztu Europan mundu mailako herrialde kapitalista indartsuenetarikoak daudela eta beste herrialdeekiko lehia geopolitikoaren testuinguruan ulertu behar ditugu hiru faktore hauek.
Pobrezia energetikoa bizi dugun krisi ekonomikoaren baldintza garrantzitsu moduan ulertu behar dugu, Europako herrialdeek ez dutelako modu autonomoan energia sortzeko ahalmen handirik eta horrek blokearen ahalmen autonomoa mugatu egiten du. Errekurtso energetikoen gaineko kontrol zuzena berreskuratu nahi du Europak, ez larrialdi klimatikoak kezkatzen duelako, gerra eta herrialdeen arteko tentsio gorakadarako prest egon nahi duelako baizik. Beraz, industria militarraren gorakada eta makroproiektu elektrikoen hedapena gaur gaurkoz, eskutik emanda doazen bi fenomeno dira. Industria militar garatu batek errekurtso eta merkatuen gaineko kontrola izatea ahalbidetzen du, gaur egungo potentzia nagusien lehentasunetako bat dudarik gabe. Digitalizazioa berriz, gaur egungo lehia kapitalistaren elementu zentrala bilakatu da, adimen artifizialaren (AA) garapenarekin ikusten ari garen moduan.
Digitalizazioaren fenomenoak elektrizitate eskariaren gorakada nabarmen bat dakar bere baitan eta makroproiektu elektrikoek neurri handi batean industria honen energia eskaerari erantzuteko asmoa dute.
Testuinguru honetan oso argi izan behar dugu ez dela posible industria militarraren eta AAren garapena ahalik eta gehien indartzea eta aldi berean deskarbonizazioa aurrera eramatea. Diskurtso hutsa besterik ez da. Beraz, testuinguru honetan makro mailako “berriztagarrien” defentsa aurrera eramaten ari direnek argi izan behar dute Europako hazkunde ekonomikoa eta bertako elite ekonomiko eta politikoen interesak defendatzen ari direla, bidean herritarron ongi izatea zalantzan jarri eta lurraren suntsiketa areagotzeko baldintzak ezartzen saiatuz.
Honen ondorioz, lurraren suntsiketa zilegiztatzen duten alderdiekiko oposizio gero eta argiago bat dago. Hori da joan den martxoaren 22an Gasteizko kaleetan ikusi genuena. 150 eragiletik gorak babestutako manifestazioa izan zen eta milaka eta milaka lagun atera ginen kalera, mezu argi batekin: "Euskal Herria ez dago salgai!".
EH Bilduk instituzioetan indarra hartzearekin, instituzio eta herri mugimenduen arteko diaologoak sarriago emango zirela ematen zuen, gai konplexuen erresoluzioetarako prozesu parte hartzaileen prozedura erabili ahal izango genuela. Oteroren jarrerak ordea argiki erakusten du eztabaidarako markoak ireki baino, itxi egiten dituztela, beraien bulegoetan adostutako posizio politikoak modu dogmatiko eta hierarkiko batean defendatuz eta herritarron ahotsei entzungor eginez. Bide beretik doa EH Bilduk Arabako bi udalerritan harturiko jarrera, Labrazan eta Arratzua-Ubarrundian makroproiektu eolikoak inposatzeko erabakia hartu baitu.
Argi dago krisi ekologikoari (ez soilik klimatikoari) aterabide bat eman beharra daukagula eta horretarako sakoneko transformazio politiko, ekonomiko eta kulturalak aurrera eraman behar ditugula. Bizi dugun prozesu suntsitzaileak ez du transformazio horren norabidea erakusten, horregatik Euskal Herria Biziriketik makroproiektu elektrikoen eta bestelako azpiegitura kapitalisten fartsa salatzen jarraituko dugu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.