Duela 120 urtetik Oñatik energia produzitu, kudeatu eta zabaltzen du. 2000. urtetik Oñargi S.L. erakunde publikoak du Olate, Lamiategi, Tokillo, Arantzazu, Saratxo eta Zapatako ur-jauziek ekoizten duten energia banatzeko eskumena eta Goienerrek Oñatiko Ur Jauziak enpresaren akzioen %10a erosi zuen pasa den uztailean.

I-ENER, 450 akziodun kondatzen dituen energia ekoizle sozietateak %100 berriztagarria den argindarra eta SCIC (Société coopérative d’Intérêt Collectif) (*) forma ukanen duen egitura baten bidez bere aktibitatea bultzatuko duen ENARGIA (www.enargia.eus) izeneko tokiko argindar hornitzaile bat sortuko du.

Klima aldaketari aurre egin nahian, energia lortzeko egurra erretzearen alde egiten du Europar Batasunaren Energia Berriztagarrien Zuzentarauak. Bestelako neurririk gabe, ordea, egurraren demandak basoak hustuko dituela eta karbono dioxidoaren isuria handitu dezakeela ohartarazi dute zientzialariek. “Hondamendiaren hasiera da”.

Berako Udalak, herriko bero sarea hornitzeko, herriko egurra erabiliko du. Joan den urtean pago egur lote batzuekin egin zuen proba eta emaitza ona izan zen. Ezpalaren hezetasuna %30 azpitik izatea lortu zen eta erretzerako orduan ez zen inolako arazorik izan.

2014ko urtean sortu zen, aitzin 10 bat pertsona bildu ziren gogoetatzeko nola sortu egitura bat hemen berean dugun energia berritzeko. Egituratu ziren herritar sozietate bezala, emeki-emeki abiatu ziren langile bat hartzen zutela. Joan den larunbatean biltzar nagusirat gomitatuak zituzten beren akziodunak. Solastatu gira Bixente Uhalde makearrarekin, puntu bat egin dauku biltzar nagusiaz eta I-Ener-en norabideetaz.

Eusko Jaurlaritzak eta Iberdrolak Errekaleorri argia moztu ziotenetik urtebete igaro denean, agerraldia egin dute auzokideek, bataila hura irabazi izanak ez dituela auzokideak lasaitu gogoratuz. Euskal Herriko irla energetiko handiena izateko jaso zuten babesa eskertzeko -100.000 eurotik gora-, 100 mila esker jaialdia egingo dute igandean.

Abandonaturik zegoen zentral hidro-elektrikoa berreskuratuz Gares herria energetikoki burujabe bihurtzea du helburua Garesko Ermineta proiektuak. Ekainaren 2an Iruñean izango den Alternatiben Herriko Burujabetza Auzoan Ermineta bezalako proiektu eraldatzaileak bilduko dira.

Mexikoko Oaxakan Tehuantepec istmoa bilakatu da munduko haize-errota parke handienetakoa, erregai fosilak kiskaltzea gutxitu gabe energia berriztagarrietan txapeldun agertu nahi duten korporazio handien erakusleiho. Ekonomia ustez berdeak hor erakusten du, ordea, itzalpeko aurpegi itsusia: natur baliabideen lapurretaz kexu diren herritarrei konpainiek, gobernuak eta militarrek intentsitate apaleko gerraz erantzuten die. Kontrainsurgentzia zaharraren aplikazio berriak.

Sinestezina dirudi, baina hala zen. Egun mendian ia nonahi topatzen dugun lore horiko landare arantzadun horrek dirua balio zuen iraganean; leku batzuetan bai behintzat. Izan ere, garai batean otea garrantzitsua zen. Aziendari azpiak egiteko edota jaten emateko mozten zen; sutarako ere erabiltzen zen, etxerako edota karobiak pizteko; baita arragoetarako ere. Eta bere ustiaketak sortu zituen bizilagunen haserrealdiak, herrien arteko ika-mikak, auziak eta arauak jarri beharra. Dokumentu zaharrak... [+]