Osasun sailburuari gutun irekia
Irakurle maitea, pentsa ezazu: EAEko herritarra zara eta Osakidetza da zure osasun zerbitzu publikoa. Guztiona. Pentsa egunen batean bezeroen arreta gunera joaten zarela, zure historia klinikoa eskatzera, eta zure medikua ez den osasun langile baten oharrak topatzen dituzula, ofiziala ez den hizkuntza batean (ingelesez), zurekin inolako harremanik ez duen batek idatzita, euskaldunen aurka. Zur eta lur geratuko zinateke, ziurrenik. Beharbada, haserre.
Ba hori da, gutxi gorabehera, niri gertaturikoa. Arrasateko Ospitaleko anestesista bat paziente baten historia klinikoan sartu da, bere baimenik gabe, pazienteak jakin gabe, bere onespenik gabe. Ez behin bakarrik, baizik eta hiru aldiz. Eta zera dio: “Dear colleagues: If you hate spanish, please write your patients records in english because some of us do not”. Dokumentu publiko batean, Osakidetzaren logoarekin eta, aldi berean, pazientearen jabegoa den dokumentu batean. Hau da, hala gure lankideen nola pazientearen aurrean, euskaraz idaztea gaztelania eta espainiarrak gorrotatzea dela adierazi eta, hori gutxi ez balitz bezala, euskaraz ez idazteko agindu. Euskal Herrian euskara ez erabiltzeko eta, aldiz, bertakoa eta ofiziala ez den hizkuntza bat erabili behar dela adieraziz.
Aurrerantzean, Debagoieneko erabiltzaile euskaldunak ez dira lasai joango anestesiologia zerbitzura, jakinda euskaldunak izateagatik jasan ditzaketen tratua eta irainak
Atera kontuak. Zer nolako ondoeza, ezinegona, kezka, ardura txarra, gogo eskasa eta beldurra. Euskal Herrian euskaraz lan egiteagatik, mehatxatuta izatea. Seguru ez egotea. Zer izango da hurrengoa? Jipoituko gaituzte? Gure aurka etorriko dira? Bitartean, aipaturiko langileak ospitalean jarraitzen du, inpunitate osoz, euskaldunok beldur batean gaudenean. Debagoieneko ESIko zuzendaritzari eta Osakidetzako zuzendaritzari dagokie neurriak hartzea. Aurrerantzean, Debagoieneko erabiltzaile euskaldunak ez dira lasai joango anestesiologia zerbitzura, jakinda euskaldunak izateagatik jasan ditzaketen tratua eta irainak. Hori esan didate behintzat paziente batzuek. Osakidetzako mediku eta erizainak ez dira ausartuko, badaezpada, auzi hau ez bada konpontzen.
Hala eta guztiz ere, badago aukera aurrerapausoak emateko eta hobekuntzarako. Osakidetzaren irudi korporatiboa sustatzeko eta gizartearen kohesiorako tresna egiteko. Eta horregatik bidaltzen diot gutun ireki hau Euskal Autonomia Erkidegoko Osasun sailburuari. Kontuan hartuko duelakoan.
Osasun langileen kode etikoa aldatu behar da nahitaez, paziente euskaldunekiko jarrerak errespetuzkoak izan daitezen
Osasun langileen kode etikoa aldatu behar da nahitaez, paziente euskaldunekiko jarrerak errespetuzkoak izan daitezen. Osasun langileen lehentasunezko hizkuntza ere errespetatua izan dadin, bi hizkuntza ofizialetan lan egin dezagun inolako inposaketarik gabe. Mehatxurik gabe. Dokumentazio klinikoa euskaraz zein gaztelaniaz sortu dezagun, pazientearen lehentasunen eta beharren arabera. Erakunde osoan, ESI guztietan.
Bada garaia langileen harrera protokoloak eguneratzeko, etorriko diren langile berriek jakin dezaten nora eta zertara datozen. Paziente euskaldunak artatu beharko dituztela eta, noizean behin, gero eta gehiago, ohar klinikoak euskaraz idatzita topatuko dituztela kontuan har dezaten. Ez da asko eskatzea.
Osakidetzaren zuzendaritzak adierazpen publikoa zor digu, bai paziente euskaldunei bai langile euskaldunei
Horregatik zuzentzen naiz zuregana, Osasun sailburuarengana. Osakidetzaren zuzendaritzak adierazpen publikoa zor digu, bai paziente euskaldunei bai langile euskaldunei, zeren eta, oraindik orain, ezin dugu lasaitasunez euskaraz hitz egin ezta euskaraz idatzi ere. Zeren eta, oraindik ere, euskararen erabilera gorrotoarekin lotzen duten horiek, euskaraz lanik ez egiteko exijitzen diguten horiek, gure artean dabiltzalako, libre eta lasai, inpunitate osoz.
Kode etikoa aldatu, mesedez. Harrera protokoloak aldatu, mesedez. Paziente eta langile euskaldunen eskubideak kontuan izan, mesedez. Zure eta Osakidetzaren adierazpen publikoaren zain, eta itxaropen haundiz, idazten dizut gutun ireki hau.
Aitor Montes Lasarte, Osakidetzako medikua
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.
Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]
Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]
Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]
Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!
Prozesu heterokronikoa
Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]
A zer zortea gurea! Inork nahi ez duen edozein industria-proiekturentzako puntu bero gogokoena gara gu! Ezkerraldea eta Meatzaldea, beti prest beste leku batzuetan gogaitzen duen guztia beso zabalik hartzeko. Petronor? Ederto. Lindane-hobi bat? Aurrera. Dorre elektrikoak gure... [+]
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]
Euskarak urte luzeetan ezaguturiko zapalkuntzaren ondorio larriak, frankismoaren errepresio itogarriak, baita gure hizkuntzarekiko erakutsi zuen jarrera erasokorrak ere, piztu zituzten herri honen euskaldungoaren kontzientzia eta oldarra. Eguneroko esperientziaren egoera larriak... [+]
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]