Batzuek Eva eta Adan asmatu zituzten, eta, bakoitzak geure burua munduko ogendant, hobendun, faltaduri, baiatsu eta errudun handientzat har dezagun, sagarraren istorioaren gezurkeria etengabe berritzen digute prediku aulkietatik, inongo lotsarik gabe. Beraiek ere hain gustuko duten sexua eta sagarra lotu eta, itxuraz, madarikatuz eta nazka-bide batez emakumea eta sugea belztu, baztertu, gutxietsi eta zanpatzeko hagindu. Gauza on bakarra ikusten diot nik faltsukeria horri: paradisuan sagarrondoak baziren. Neroni ere istorioak sortzen hasita: paradisua sagastia zen. Sagastia da. Izan ere zer litzateke paradisua zuhaitzik edota arbolarik gabe? Eta tentazioak sagarrik gabe? Ni Oscar Wildek esan zuenarekin nago: edozeri buru egin diezaioket, tentazioari izan ezik. Betoz sagarrak. Tentazio batzuk eztarrian trabatzen zaizkigu maiz. Adani sagarra kontrako eztarritik joango zitzaiolakoan, “Adanen intxaurra” esaten zaio gaztelaniaz gure zintzur sagarrari. Ingelesek eta frantsesek “Adanen sagarra” diote.

Jainkosa eta jainkoen arteko sagar batek ekarri zuen Troiako guda. “Ederrenarentzako” idatzia zeraman urrezko igaliak eta Afroditak merezi zuela ebatzi zuen Parisek eta horrek ekarri zuen guda sonatua. Urrezko sagarra Europako kultura ugaritako mitologiako ipuin eta istorio ugaritan agertzen da.

Gaur teknologiazale ia denen ahotan dabil sagar izen ingeles bat, “McIntosh”. Maiz “Mak” laburduaz aipatua eta batez ere sagarra esateko ingelesezko “apple” bezala. Logoa ere halaxe da, hozkada eder bat falta duen sagarra.

Ezaguna da Newton buruan jo zuen sagarraren istorioa. Sagar hari zor omen zaio grabitatearen teoria ezaguna, lurrari lotzen gaituena, alegia. Gezurra omen da inongo sagar ausartek gure zientzialaria jo zuenik, berez sagarrak erortzen ikusteak lagundu omen zuen teoria horren garapena. Izurri bubonikoa zela-eta, unibertsitatea utzi eta amaren etxera bueltatu omen zen; agidanez hango sagarrondo (Malus domestica ‘Flower of Kent’) bat da istorio horren ama. Sagarrondo hura haizete handi batek eraitsi omen zuen XIX. mendearen lehen erdian. Mentu batzuk hartu eta Newtonen sagarra esaten zaion klona zabaltzen hasi zen East Mailing fruituen ikerketarako estazio sonatua. Haietako alaba ezagunenetako bat Cambridgeko Unibertsitateko Lorategi Botanikoan bizi zen, 1954an landatua. Beste ekaitz batek, Eunice ekaitzak, eraman du sagarrondo hori ere, joan den 2022ko otsailaren 19an. Haizeak lurra kendu eta Newtonen grabitateak buruz behera lurrera eraman du Newtonen sagarrondoa.

Uffa, zintzur sagarra sagar sagardoz sagardoztatzera noa, sagarrondopera.