Nekazari txikiak oztopatzeak gosea dakarrenean
Brasilgo nekazari txikiei haien ekoizpenak mantentzeko laguntzak emateko asmoz, 735/2020 Lege Proiektua onartu zuten udan Diputatuen Ganberak eta Senatu Federalak. Jair Bolsonaro presidenteak, ordea, betoa ezarri zien legearen xedapen ia guztiei, nekazari familiei laguntza guztiak ukatuz eta gosearen aurka egiteko aukera garrantzitsua baztertuz. Gobernuaren jarrera salatzeko eta herrialdeko egoera zein den ezagutarazteko, artikulua argitaratu du MMC Brasilgo Emakume Baserritarren mugimenduak. Michela Calaça ekintzaileak sinatu du idatzia, eta Bizilur elkarteak euskarara ekarri.
Brasilgo etxeetan kontsumitzen diren elikagaien %70 bertako nekazari txikiek ekoiztuak dira, Brasil de Fato egunkariak jaso duenez. Horrela dio MMCk zabaldutako oharrean: “Lege Proiektuak ez zituen nekazarien eskaera guztiak jaso, baina nekazaritzako politika publikoak alde batera uzteagatik sortutako elikagaien krisiari aurre egiteko proposamen garrantzitsuak biltzen zituen”. Diputatuen Ganberan eta Senatu Federalean onartutakoak elikagaien ekoizpena bultzatu eta tokiko merkatuetan eskasia saihestu nahi zuen. “Laguntza espezifikoak eta larrialdietarakoak ematen zitzaizkien nekazariei, beren dibertsitate osoan”, azaldu dute oharrean.
Goseak herrialdea aspaldian ez bezala kolpatzen duen garaiotan, Bolsonaroren gobernuak galarazi egiten die nekazariei haien produkzioa handitzea eta gosearen aurka egitea. “Gobernuak indigenak, quilombolak eta haien lurraldeak babestuak izatea eragozten du”, salatu dute. Bizi duten egoera munduan zabaltzeko eta salatzeko lanean ari dira emakume baserritarren mugimenduko kideak.
Gosea areagotzen duen heriotza-proiektua
“COVID-19 pandemia iritsi aurretik, Brasilgo Geografia eta Estatistika Institutuak gosearen hedapen-egoera kezkagarria zela adierazi zuen. 2019ko datuen arabera, 10,3 milioi pertsonek ez zuten oinarrizko elikadurarako sarbide erregularrik, eta Brasilgo familien %5 elikagaien segurtasun falta larrian zegoen. Horietatik erdiek baino gehiagok, emakumeak zituzten familia buru, eta herrialdeko ipar-ekialdean bizi ziren”.
Koronabirusak lehenagotik zetorren egoera okertu besterik egin ez badu, argia da zein izanen den herrialdeko elikaduran hain paper garrantzitsua duen nekazaritza eredua babesik gabe uztearen emaitza. Horrela amaitzen da MMCko kideen artikulua: “Elikadura burujabetzaren eraikuntzan etengabeko borrokan gabiltza, agroekologiaren eta emakumeon askatasunaren eta autonomiaren alde egiten. Jendarte osoari borroka honetara batzeko dei egiten diogu. Norbaitek gosea pasatzen badu, bere beste eskubide guztiak ukatuak izan zaizkiolako da, eta argi dago goserik pasatzen ez duenak ere mehatxatuta dituela bere eskubideak”.
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]