Engenho da Ponte Brasilgo Bahia Estatuko Recôncavoan dagoen komunitate kilonbola da. Bertan bizi direnentzat, hasieratik erresistentzia lurraldea izan da hau, dela esklabotzari, nola pobreziari edo pandemia bati aurre egiteko eremua. Baina zer dira komunitate kilonbolak? Nondik datorkie erresistitzeko indarra?

Brasilgo jatorrizko herrien defentsarako erakunde batek egindako txostenaren arabera, “larritzeko moduko” heriotza kopurua izaten ari da Amazonia barrualdeko jendeen artean koronabirusagatik. “Urteetako utzikeria publikoaren” ondorioa dela nabarmendu dute.

Osasun ministroak esandakoaren eta presidenteak aholkatutakoaren artean alde handiak izan dira Brasilen. Lehenak konfinamendua gomendatu du, pandemiaren hedapena geldiarazteko neurri bakar gisa. Presidentea, ordea, jarduera ekonomikoari eustearen aldekoa izan da.

Ikerketa mediku baten testuinguruan gertatu da ezbeharra. 81 pazienteri eman diete klorokina; erdiei 450 miligramo eta beste erdiei 600. Azkeneko horien laurdena bihotzeko arazoak izaten hasi da, eta horietatik 11 hil dira. Jair Bolsonaro Brasilgo presidenteak hainbatetan medikamentu honen erabileraren alde egin du.

Brasil da Hego Amerikan koronabirusaren izurritea gehien pairatu duen herrialdea, 1.328 hildako eta 23.430 kutsaturekin. Biztanleen osasunari soilik ez, naturari ere egin dio kalte birusak; izan ere, iazko garai berarekin alderatuz %50 hazi da Amazoniaren deforestazioa, agintarien kontrol faltagatik.

Eskuin muturreko Brasilgo presidente Jair Bolsonarok koronabirusari garrantzia kentzen jarraitzen du eta herrialdeko zenbait agintarirekin enfrentatuta dago bere kriterioaren aurka konfinamenduak agindu dituztelako. Ostegunean herritarrek bere aurkako oihuak egin dizkiote, hiriburuko okindegi batera joan denean azpiegitura ministroarekin batera, donut bat jatera.

Mundu osoa hartua duen pandemiari Brasilgo eskuin muturreko presidenteak emandako erantzunak herritarrak haserrarazi ditu. “Hedabideen asmakuntza” dela adierazi du presidenteak. Berrogeialdiak kaleak hartzea eragozten die herritarrei, baina balkoietatik bada ere, beren ahotsa altxatu dute.

Bi urte dira Marielle Franco Rio De Janeiroko zinegotzi eta beltzen, LGTBI eskubideen eta feminismoaren aldeko ekintzailea hil zutela. Auto batetik buruan lau tiro eginda amaitu zuten bere bizitzarekin eta oraindik argitu gabe jarraitzen du auziak. Urte hauetan Marielle Brasilgo borroka feminista eta antiarrazistaren ikus bihurtu da eta bere omenez berreskuratu ditugu 2016an Midia Ninja hedabideak eginiko elkarrizketa batean esandakoak.

Lehen eskola “zibiko-militarra” sortuko duela iragarri zuen joan den astean Jair Bolsonarok Sao Paulon. Brasilgo presidentearen esanetan, herrialdeak hezkuntzaren arloan ezin du “atzerago” egon, eta horren irtenbide eskola militarrak lirateke. Politika neofaxista horrek arriskuan jarri ditu pedagogia askatzailean oinarrituriko eskolak, landa eremuko heziketakoak kasu. Kriminalizazioa, aurrekontu falta eta poliziaren erasoak jasaten ari dira.

Emakume beltzen eta LGTBI kolektiboaren aldeko ekintzaile eta PSOLeko zinegotzia (Partido Socialismo y Libertad) 2018an hil zuten. Hasieran susmagarriak Brasilgo polizia-indar berezietako bi gizonezko izan ziren, baina azkenerako azkeneko hau, Adriano Magalhães da Nóbrega, izan da susmagarri nagusia. Poliziak tirokatuta hil da pasa den igandean, otsailak 9an, Democracy Now hedabideak kaleratu duenez.