Mundua azken hamarkadotan ohituta zegoen uztailetik urrira –tropikoko lehor sasoian– Amazonian urtero pizten dituzten sute handiei ezikusia egitera. Baina aurtengoan abuztu amaierarako iazko kopuruak %77an ugarituak ziren Brasilen eta Boliviak ikusi du bere 730.000 hektarea kiskaltzen. Planetak klimaren egonkortasunak eta bertako indigenek biziraupena dauzkate jokoan... baina gaitz dirudi herrialde aberatsek azpi-kontratatutako suntsiketa gelditzea.

Hamasei egunez Brasilgo Amazoniako zonalde batzuk sutan daude, eta hainbat elkartek Jair Bolsonaro Brasilgo presidentearen gobernua informazioa ezkutatzen ari dela salatu dute, “ingurumen-krimena” leporatuz.

Aurreko mendeko ziklo neoliberala atzean utzita, Abya Yalako edo Hego eta Ertamerikako politikaren grabitate zentroa ezkerrean egon da 2000. urtetik. Mugimendu eta protesta herritar eraginkorrak, kontinente mailako aliantza berriak, gobernu ezkertiar edo aurrerakoiak herrialde gehienetan. Azken urteetan, ordea, eskuinak hainbat gobernu eta posizio ideologiko berreskuratu ditu, gorabidean dago. Zer lorpen eta gabezia agertu ditu ziklo aurrerakoiak? Zergatik ari da aurretik irabazitako hegemonia... [+]

Legeak homofobia delitua jaso behar duela erabaki du Brasilgo Epaitegi Gorenak, arrazakeriaren antzeko trataera emanez. Legebiltzarraren jarrera “axolagabetzat” jo du, 30 urteetan ez duelako legedirik garatu arlo horretan. Gaurko, ekainak 14, greba orokorra dago antolatuta Brasilen pentsioen erreformaren aurka.

Bea Casado Baides jatorria Alacanten duen euskal herritarra da. Hegoa institutuaren kooperazio masterrak ekarri zuen Bizkaira 2007an. 2012 eta 2015 urte artean Brasilen bizi izan zen, Lurrik Gabekoen Mugimenduaren (MST) borroketan eta ekimen formatzaileetan murgilduta. Bizipen horietan oinarritzen da iragan urrian EHUn aurkeztu zuen tesi mamitsua. Tesia itxita egonik ere, ez zaizkio itzali Brasilen ikusi eta ikasitakoak zein formazioarekiko interes grinatsua.

Dilma Roussefek presidentea izateari utzi zionetik nabarmen hazi da Gobernuak onartutako agrotoxiko kopurua, lurjabe handiek bultzatuta. Brasil pestiziden kontsumitzaile nagusietakoa da mundu mailan.

Ikasleek deituta hezkuntza publikoaren aldeko greba egin zuten asteazkenean Brasilen. Milaka lagun atera ziren kalera gobernuak unibertsitateetan egingo dituen murrizketen aurka, eta Jair Bolsonaro Brasilgo presidentea kargutik kentzeko eskatu zuten.

Brasilgo iparraldean dagoen Pará estatuan hilketa bortitz bat gertatu zen joan den astean. Dilma Ferreira Silva, presek kaltetutako pertsonen mugimenduko koordinatzailea eta beste bi pertsona hil zituzten. Albisteak berriz ere lehen lerrora ekarri du Brasilen mota horretako azpiegiturek milaka herritarrei eragiten dizkieten kalteak.

Brasilek bizi duen faxismoaren aurrean herri mugimenduen lehenengo helburua bizirautea da, mugimendu bezala eta pertsona bezala. Koiuntura honetan, garaipenen berri ematea oso garrantzitsua da. Bahiako Ponto Novo herrian lau okupazio izan dira azken hamar urteetan.

2018ko martxoaren 14an Marielle Franco ekintzaile feminista eta bere autoaren gidari Anderson Gomes hil egin zituzten Brasilen. Milaka lagun kalera atera da Marielle Francoren borroka bizirik dagoela esatera.