Emanuel Macron Frantziako V. Errepublikako zortzigarren presidentea atera da bigarren itzulitik. Haatik, ezustez beteriko ziklo elektorala ez da horretan bukatzen.
Alabaina, presidentea nor den segurua bada ere, irekitzen den fase politikoaren gainerateko parametroak ezezagunak dira erabat: zein gehiengo aterako den legebiltzarreko hauteskundeetatik, zer-nolako aliantzak eginen diren, zer politika eginen eta egiten ahalko duen presidente berriak, zer bilakatuko diren indar politiko handiak eta nola geldituko den panorama politiko berria Frantziako Estatuan? Azken asteetako giro pisua et frankotan bortitza ez da berehala baretuko eta egonkortasunik eza da ikerlari gehienek iragartzen digutena.
Macronen agerpen ustekabea (duela hiru urtez nehork ez baitzuen ezagutzen), bere jeinu politikoaren emaitza dela kontatzen hasi dira zenbait baina krisia eta noraezarik gabeko garai baten seinale da oroz gainetik. Kanpainan zehar, Fillon eta Le Penen kontrako akusazio larriak direla kausa, hautagaien zintzotasuna eztabaida erdian egon da luzaz, hautu sozio politikoen arteko konfrontazioa gaindituz. Lehen itzuliak argi erakutsi du klase politikoaren arbuioa. Are gehiago, azken hamarkadetan aldizka Frantziako Estatua kudeatu duten indar politiko nagusiak (Alderdi Sozialista eta Les Républicains alderdiak) jokoz kanpo gelditu dira. Lurrikara politikoa. Haserre, frustrazio edota esperantza berriak indar handiz agertu dira Le Pen eta Mélenchonen emaitzekin. Bigarren itzuliko alternatiba hanka motz gelditu zen eta bi astez eztabaida bizia eta bortitza izan da, ez soilik hedabideetan, jendartean ere, familietan, lankide eta lagunen artean. Alde batetik eskuin muturreko betiko herra, xenofobia, gezurrak eta demagogia hutsa. Parean aldaketa lasaia irudikatzen duen baina aurrekaririk gabeko gibel-kada soziala proposatzen duen Macron, hain zuzen FN elikatu duen politika neoliberalen jarraipen eta sakontzea.
Batzuek presidente gazte, dinamiko eta ausartaren garaipena laudatzen duten bitartean, beste batzuek zenbakien gordina azpimarratzen dute: hautesleen heren batek nola edo hala, abstenituz edo zuri bozkatuz, errefusatu du bigarren itzuliko hautua. Are gehiago Macronek bildutako 20 milioi bozen artean erdia baino gehiago Le Peni bidea mozteko emana izan da. Biharamun honetan, nehoiz ikusi gabeko egoera baten marka, presidentea interpelatzeko lehengo mobilizazio deitua da Parisen, langileen eskubideen defentsan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]