Emanuel Macron Frantziako V. Errepublikako zortzigarren presidentea atera da bigarren itzulitik. Haatik, ezustez beteriko ziklo elektorala ez da horretan bukatzen.
Alabaina, presidentea nor den segurua bada ere, irekitzen den fase politikoaren gainerateko parametroak ezezagunak dira erabat: zein gehiengo aterako den legebiltzarreko hauteskundeetatik, zer-nolako aliantzak eginen diren, zer politika eginen eta egiten ahalko duen presidente berriak, zer bilakatuko diren indar politiko handiak eta nola geldituko den panorama politiko berria Frantziako Estatuan? Azken asteetako giro pisua et frankotan bortitza ez da berehala baretuko eta egonkortasunik eza da ikerlari gehienek iragartzen digutena.
Macronen agerpen ustekabea (duela hiru urtez nehork ez baitzuen ezagutzen), bere jeinu politikoaren emaitza dela kontatzen hasi dira zenbait baina krisia eta noraezarik gabeko garai baten seinale da oroz gainetik. Kanpainan zehar, Fillon eta Le Penen kontrako akusazio larriak direla kausa, hautagaien zintzotasuna eztabaida erdian egon da luzaz, hautu sozio politikoen arteko konfrontazioa gaindituz. Lehen itzuliak argi erakutsi du klase politikoaren arbuioa. Are gehiago, azken hamarkadetan aldizka Frantziako Estatua kudeatu duten indar politiko nagusiak (Alderdi Sozialista eta Les Républicains alderdiak) jokoz kanpo gelditu dira. Lurrikara politikoa. Haserre, frustrazio edota esperantza berriak indar handiz agertu dira Le Pen eta Mélenchonen emaitzekin. Bigarren itzuliko alternatiba hanka motz gelditu zen eta bi astez eztabaida bizia eta bortitza izan da, ez soilik hedabideetan, jendartean ere, familietan, lankide eta lagunen artean. Alde batetik eskuin muturreko betiko herra, xenofobia, gezurrak eta demagogia hutsa. Parean aldaketa lasaia irudikatzen duen baina aurrekaririk gabeko gibel-kada soziala proposatzen duen Macron, hain zuzen FN elikatu duen politika neoliberalen jarraipen eta sakontzea.
Batzuek presidente gazte, dinamiko eta ausartaren garaipena laudatzen duten bitartean, beste batzuek zenbakien gordina azpimarratzen dute: hautesleen heren batek nola edo hala, abstenituz edo zuri bozkatuz, errefusatu du bigarren itzuliko hautua. Are gehiago Macronek bildutako 20 milioi bozen artean erdia baino gehiago Le Peni bidea mozteko emana izan da. Biharamun honetan, nehoiz ikusi gabeko egoera baten marka, presidentea interpelatzeko lehengo mobilizazio deitua da Parisen, langileen eskubideen defentsan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.
Komunikabideetan... [+]
Oporretan nengoela, gorputza eta burua gozatzera bideratu ditut. Turista bilakatu naiz, eremu digitalean zenbait trebezia dugunontzat, oso erraza. Motxila hartuta familiarekin handik hona ibili naiz, poltsikoan dibisa asko barik, mapa fisiko barik, plan asko barik…... [+]
Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Dena ongi doa. Nola izan liteke bestela opor garaian, gora eta behera, ase arte ibili ondoan? Zeregin zehatzik gabe alderrai ibili gara, gogoa ematen zigun leku eta jendeen artean. Gustukoa baizik ez dugu egin, ez-atsegina zena ahantzi eta baztertu, jainko tipiak bagina bezala,... [+]
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]