“Torturen arduradun guztiek egin dutena onartzea nahi dut, besterik ez”
Joan den ostiralean bete egin zuten Emakumeen Etxeko aretoa Nik sinisten dizut: emakume torturatuen egia hitzaldia entzutera joan ziren ikusleek.
Foro Sozial Iraunkorrak eta Antxeta irratiak antolatutako mahai inguruan, torturatuak izan diren hiru emakumek jasandako torturen testigantzak egin zituzten: Miren Azkarate Badiolak, Kristina Gete Etxeberriak eta Leire Gallastegi Ormazabalek.
Laura Pego abokatua eta Kriminologiaren Euskal Institutuko ikertzailea izan zen testigantzak testuinguru teorikoan kokatzeko arduraduna, eta erakutsi zuen nola patroi bera jasan duten torturatuak izan diren emakume gehienek. Euskadin gertatutako tortura eta tratu txarrak ikertzeko proiektua (1960-2014) txostenaren egileetako bat da Pego, eta dokumentuaren ondorioetan oinarrituz, tortura kasuen genero interpretazioa egin zuen. Ikerketak generoaren arabera tortura motak desberdinak direla erakutsi duela azaldu zuen Pegok, eta Azkarate, Gete eta Gallastegiren testigantzek ere agerian utzi zuten hori.
Abokatuaren hitzetan emakumeek “bultzakada gehiago, iletik tira egite gehiago, indarkeria sexual gehiago eta umiliazio gehiago” jasaten dituzte. Era berean, tortura mota komunen artean “paroa” dago, eta ordu askotan horma baten aurrean zutik egotean datza. Ohikoa da baita ere, torturatuei senideei gauza txarren bat pasako zaielako mehatxua egitea. Pegok nabarmendu zuen giza eskubideen urraketan genero ikuspegia izatea ezinbestekoa dela; hala ez izanez gero, “biktimen parte bat alde batera uzteko arriskua” dagoelako.
Nekane Altzelai izan zen, Foro Sozialaren izenean, mahai inguruari amaiera emateko arduraduna. Baieztatu zuen Pegok aurkeztutako torturaren txostena “mugarri behar dela izan, biktimek merezi duten aitortza instituzionala gauzatu dadin”. Era berean, Eusko Jaurlaritzari eta Nafarroako Gobernuari eskatu zien torturaren aitortzarako lagungarri diren egitasmoak aurrera eramateko beharrezko baliabideak jartzen jarraitzeko. Gatazka politikoaren testuinguruan gertatu den emakumeen kontrako indarkeria “bereziki krudela” izan dela aitortu zuen, eta horren arrazoia jendartea gurutzatzen duen egiturazko indarkeria matxista dela gaineratu zuen. Gainera, biktimen testigantzak entzutea «aitortzarako potentzial izugarria duen tresna» dela esan zuen, eta beharrezkoa dela “torturaren drama sozializatzea”, bermatzeko horrelako beste ezer ez dela errepikatuko etorkizunean.
Hona hemen Miren Azkarateren hitzak jasotzen dituen bideoa:
Albiste hau Irutxuloko Hitzak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Egiari Zor elkarteak pozgarritzat hartu du Nazio Batuen Erakundeko Giza Eskubideen Batzordeak Espainiako Estatuaren indarkeriaz egin duen txostena. Elkarteak azpimarratu du txostenak Nafarroako Gobernuak eta Eusko Jaurlaritzak dokumentatutako 5.000 tortura salaketak balioan... [+]
Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]
Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.
Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.
1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]
Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.
Giza eskubideen urraketa horietan duten erantzukizuna aitortu gabe jarraitzen dutela seinalatu du koalizio subiranistak.
Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]
Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.