Zabalzari egin ziotena ez dutela sekula azaldu aurpegiratu die Sortuk Intxaurrondon Guardia Zibilari eta PSOEri

  • Dozenaka lagun batu dira astearte arratsaldean, 35 urte atzera Mikel Zabalzaren gorpua agertu zen egunean, Donostiako Intxaurrondo auzoko Guardia Zibilaren koartelaren aurrean. "PSOE, Guardia Zibila: Egia zor diguzue" lelopean, aurpegiratu diete hainbeste urteren ostean, inork ez duela azalpenik eman. "Mikel Zabalzaren hilketaren inguruan egon den 35 urteko inpunitatea amaitu dadila eta egia, justizia eta erreparazioa exijitzen dugu, eta Guardia Zibilak Euskal Herria uzteko beharrezko urratsak lehenbailehen eman daitezela eskatzen dugu", adierazi dute deialdia egiteko baliatu duten idatzian.

Intxaurrondoko koartelaren aurrean kontzentrazioa egin du Sortuk. (Jon Urbe / Foku)

2020ko abenduaren 16an - 15:27
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Azaroaren 26an 35 urte bete dira Guardia Zibilak Mikel Zabalza orbaizetarra bere Altzako etxean atxilotu zuenetik. Polizia operazio berean, beste hiru pertsona gehiago ere atxilotu zituzten, artean Idoia Aierbe Donostiako Bidebieta auzoko bizilaguna. Baldintzarik gabe aske utzi zituzten eta salatu zuten torturatu egin zituztela. Mikel Zabalza ordea, ez zen sekula bizirik agertu. Ia handik hilabete batera, abenduaren 15ean bere gorpua Bidasoa ibaian agertu zen, tortura zantzu nabarmenekin. Bertsio ofizialaren arabera, guardia zibilaren eskuetatik ihes egin zuen eta ihesean bere burua bota zuen ibaira, nahiz eta ez jakin igeri egiten eta eskuak lotuta eduki.

Donostiako Sortuk garai hartan agintean zen PSOE alderdiari eta Guardia Zibilari azalpenak eskatu dizkie Intxaurrondon egindako kontzentrazioan bertan. Dozenaka lagun batu dira aldarrikapena egiteko, Ertzaintzaren furgoneta batek zaindu duen ekimenean.

Beren hitzetan, gaur egun gezurretan tematzera inor ausartzen ez bada ere, aitortza ofiziala ez da iristen. Gogorarazi dute 2010. urtean, Espainiako epaitegiek auzia ixtea erabaki zutela, eta Zabalzaren heriotza argitu gabe geratu zela. "Atzera begiratu eta euskal gatazka politikoaren testuinguruan gertatutakoaz kontakizunak egiten ari garen honetan, torturak zigorrik gabeko orbana izaten jarraitzen du. Euskal Memoria Fundazioak, besteak beste, 5.657 tortura kasu egiaztatu ahal izan ditu, eta errolda etengabe hazten ari da. Zenbaki horrek, torturak Euskal Herrian suposatu duen drama sozial eta humanoaren argazki osatu gabea eskaintzen digu, baina, aldi berean, agerian uzten du ez garela kasu isolatuez ari".

Alderdi independentista ezkertiarrak salatu du tortura "gertakari masiboa" izan dela Euska Herrian, "sistematikoa, bizitza zibil osoa hartu duena". Beren ustez, horrek erakusten du "herri hau jazartzeko Estatuek baliatu duten gerra-bitartekoa izan dela".

"Salaketa publikoa, torturatuaren gorputz ahitua eta ezerezte psikologikoa, edo Mikelen kasuan bezala heriotza bera, ez dira froga nahikoa izan basakeria horri sinesgarritasuna kentzen ziotenentzat. Duela 35 urte, begien bistakoa zena ukatzen saiatu zen Espainiako Gobernua. Eta asmatu nahiz defendatu zuten gezurra hain nabarmena izan zen, ezen guztiz agerian geratu baitzen estatua edozer egiteko prest zegoela torturaren erabilera ukatzeko", adierazi dute kontzentrazioa deitzeko zabaldu duten idatzian.

Torturak salatu dituen herritarrak, ukazioari eta kriminalizazioari ez ezik, "salatuaren zigorgabetasunari" ere aurre egin behar diola uste du Sortuk. "Ukazioa eta inpunitatea, horixe izan da tortura Euskal Herrian". Mikel Zabalzaren kustodiatzeko ardura izan zuen guardia zibileko teniente Gonzalo Perez Garcia, esaterako, komandante mailara igo zutela gogorarazi dute.

"Gaur, orain, ez da inondik ere nahikoa ahapeka onartzea 1985ean gauzak ez zirela gertatu Guardia Zibilak esan zuen moduan. Espainiako Estatuak egia zor du. Guardia Zibilaren eta Estatuko erakunde nagusien ardura zuen PSOEk ere egia zor du. Egia jakin behar dugu: nortzuk torturatu zuten Mikel, noren aginduz, nork antolatu zuen gezur hori guztia. Behingoz onartu behar dute tortura erabili duela euskal herritarren kontra, hori ez dela bidezkoa eta, batez ere, ez dela berriro gertatuko. Eta, jakina, Mikelen familiak justizia eta erreparazioa behar du".

Guardia Zibilaren historia Euskal Herrian, tortura, hilketa eta gezurraren bidez idatzitako historia dela adierazi dute, "beldurraren bidez iraunarazitako okupazio baten historia", borobildu dute. Horregatik, Zabalzaren kasuan egia guztia jakinarazteko eta Guardia Zibilari Euskal Herritik kanpora joateko dei egin diote.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Tortura
Beste bi torturatu aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.


Egoi Irisarri: “Grande Marlaskari torturak kontatzen nizkionean, primeran gogoratzen dut nola irribarre batekin entzuten zituen”

Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]


Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


2025-06-05 | ARGIA
Sorzabalen absoluzioari helegitea jarri dio fiskalak, eta bere kontrako epaiketa errepikatzea eskatu du

Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


Iratxe Sorzabalen aldeko epaiari helegitea aurkeztuko dio fiskalak

Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


Sorzabalen epaia oinarri hartuta tortura bidez eraikitako frogak indargabetzeko eskatu du Euskal Herriko Torturatuen Sareak

"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]


“Bi arnas” dokumentala emitituko du ETB1ek

Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.


Espainiako Estatuaren “isiltasuna” salatu eta hori egitea “tortura estaltzea” dela azaldu du EH Bilduk

Giza eskubideen urraketa horietan duten erantzukizuna aitortu gabe jarraitzen dutela seinalatu du koalizio subiranistak.


Sorzabalen epai “historikoaren” aurrean torturaren izaera “sistematikoa” azpimarratu eta ekinbide judizialak iragarri dituzte

Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]


2025-05-08 | ARGIA
Iratxe Sorzabal absolbitu du Espainiako Auzitegi Nazionalak, “tratu gizagabeak” pairatu izana aitortuta

Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.


Torturaren beste bost biktima aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Oraingoz Nafarroan, 53 izango dira estatuaren biktima aitortuak eta horietatik 27 torturaren biktimak. Floren Beraza, Txaro Buñuel, Cecilio Ruiz, Patricia Perales eta Izaskun Juarez dira aitortutako torturatu berriak.


Eguneraketa berriak daude