Zaldi haragiaren eskandaluarekin lotu zutenetik Lur Berri kooperatibaren eredua zalantzan jartzen duteniritziak areagotu dira. Asteartean nekazariek Aitziritzen protesta kontzentrazioa egin zuten eta Sauveur Bacho langileak rue89 webguneari 43 urtetako bizipenak kontatu dizkio, enpresaren hasierako filosofia eta urteekin etorri den gainbehera azalduz.
Bacho 1969an sartu zen Lur Berrin, guztira 60 langile zirenean. Orduan, “nekazarien mesedetan lan egiten zuen kooperatiba” zen bere ustez. Baserrietan denbora gehiago igarotzen zuten, aholku teknikoak ematen, eta langile ohiak dio haien arteko giroa gaurkoa baino "hobea" zela.
1977an gauzak okertzen hasi zirela gogoratzen du. Haragia mozteko labana gehiago eskatzeko greba egin zuten langileek. 300 nekazariren laguntzarekin lantegiaren korridoreak oztopatzea lortu zuten. Hala ere, langile bat kaleratu zuten, protesta besteak baino gehiago luzatu zuelako. Bachok azaltzen duenez, lankideei ez zitzaien erabakia gustatu.
Hiru urte beranduago aldaketak izan ziren enpresaren kudeaketa taldean eta Barthélémy Aguerre Lur Berriko zuzendariorde izendatu zuten. Artoa ereiten duen Pioneer multinazionalarekin elkartu zen Behe Nafarroako kooperatiba eta markaren 3.000 hektarea landu zituen Europa osora saldu ahal izateko. Haragia xehatzen duen Arcadie Sud-Ouest enpresaren akziodun ere egin ziren, eta gaur egun saltzen duten haragiaren %60a Alemania eta Poloniatik dator.
Azken urtotan, "bertako nekazariak pixkanaka ahaztu" dituztela salatzen du Bachok, ekoizpena hobetzeko hainbat itun sinatzean. Ondorioz, produktuen kalitatea jaitsi dela eta lan hainbat praktika salatu dituzte hainbat elkartek. Adibidez, 2006an haragi ustela aurkitu zuten Choleteko lantegian.
Amaitzeko, Bachok hala dio: “Teorian nekazariek maneiatzen dute Lur Berri. Hala ere, kooperatibaren hedapenak desjabetu egin ditu. Hiltegiak ixtea eta enpresa berriak eskuratzea ez da bidea, ekoizleen eta kontsumitzaileen artean lotura bilatu behar da egindakoa konpontzeko”.
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Intxaurrondoak ekainean emango du bere fruitua. Lan bikaina egin du, esfortzuak merezi izan du. Lehen beroaldiekin zirkulazioak eta bihotzak zaintza bereziak behar dituzte. Garrantzitsua da hidratazioa mantentzeko neurriak hartzea –ura, infusioa eta saldak– eta fruta... [+]
Uda da sasoirik oparoena baratzean. bai, behintzat, udaberrian ereintza eta landaketa lanak egin badira. iazko uda ez dadila errepikatu desio dute elikagaiak lurrean eta zeruari begira lantzen dituzten laborariek. Izan ere, batez beste %45 uzta txikiagoa jaso zuten. Datu hori... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta erlauntzarik ere.
Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]
Martxoaren 10etik 26ra izango da udaberriko kanpaina. 'Beste modura, denona de onura' lelopean arituko dira gertuko ekoizpena, banaketa eta kontsumoa babestu eta sustatzeko, ager zonaldean euskara hauspotzen duten bitartean. Apirila amaieratik aurrera jasoko dira... [+]
Euskal Herriko bi muturretatik datoz Itziar (Bilbo, 1982) eta Ekaitz (Erriberri, 2002), sortzen ari den Burujabetzaren Aldeko Mugimenduaren berri ematera. Euskal Herrian diren burujabetza prozesu ugariak arloz arlo bultzatu eta indartu nahi ditu BAMek. Lan horretan hasteko,... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]