Lorde, Gonzalez eta Celanen itzulpenak aurkeztuz ospatu du Susak poesiaren nazioarteko eguna

  • Audre Lorde, Angel Gonzalez eta Paul Celan idazleen Munduko Poesia Kaierak aurkeztu ditu Susa argitaletxeak.


2016ko martxoaren 21ean - 13:05
Beñat Sarasola MPK bildumaren editorea, Lorde eta Gonzalez itzuli dituzten Sarriugarte eta Markuletarekin kaieren aurkezpenean (argazkia: Susa).

Danele Sarriugartek, Gerardo Markuletak eta Xabier Montoiak apailatu eta itzuli dituzte hurrenez hurren hiru poeton lanak eta martxoaren 21a Poesiaren Nazioarteko Eguna dela probestu dute aurkezpenerako.

15 dira dagoeneko nazioarteko poesia euskarara ekartzeko Susak martxan jarri zuen ekimenaren barruan itzuli dituzten egileak. Azken hiru poeten inguruko soslai hauek egin ditu argitaletxeak.

Feminismo beltzaren erreferente nagusienetakoa

Audre Lorde (1934-1992) Amerikako Estatu Batuetako idazlea izan zen Langston Hughes poeta handiak ezagutarazi zuen Poesia negro berria bilduman. Lorde ausart mintzatu zen emakume, lesbiana eta beltza izateagatik pairatutako azpiramenduari buruz, eta askorentzat onartezina izan zen hark idatzitakoen erradikaltasuna.

Feminismo beltzaren erreferente nagusienetakoa izan zen, Alice Walker edo berriki Euskal Herrian izan den Angela Davisekin batera.

Arnas zabaleko poeta soziala

Espainiako poesia sozialaren multzoan kokatu izan dute Angel Gonzalez (1925-2008). Baina, sozialtzat jo izan diren beste poeta zurrun batzuen aldean, arnasa zabalagoa sumatzen zaio haren poesiari, ironiak ematen dion distantziaz baliaturik.

Carlos Bousoñok adoretu zuen lehen poema liburua ontzera. Maitasuna, gerra ostearen garratza, eguneroko bizimodua, gauarekiko lilura, alkoholarekiko jaidura... Susa argitaletxeak jakitera eman duenez, askotarikoak dira Gonzalezen gaiak, eta gardena beti idazkera.

Letra alemanen figura ezinbestekoa

XX. mendeko bigarren erdian alemanez idatzi zuen poeta garrantzitsuena da Paul Celan (1920-1970). Naziek ghetto batean atxiki zuten lehenik, kontzentrazio esparru batean gero.

Heriofuga da bere poema ezagunena, holokaustoaren horrorea islatzen duena. Gruppe 47 literatur taldeko kidea izan zen eta lagun izan zuen Ingeborg Bachmann. Celanen poesian ugariak dira bortizkeriazko irudiak bezala esanahiaren hutsaltasunari eta ezerezari buruzko aipamenak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioarteko literatura
Eugene Pottier
‘Kanta iraultzaileak’: inoiz galduko ez den kantuaren gauza

Ereserkiek, kanta-modalitate zehatz, eder eta arriskutsu horiek, komunitate bati zuzentzea izan ohi dute helburu. “Ene aberri eta sasoiko lagunok”, hasten da Sarrionandiaren poema ezaguna. Ereserki bat da, jakina: horra nori zuzentzen zaion tonu solemnean, handitxo... [+]


2025-03-25 | Julen Azpitarte
Kresalezko amodio birtuala

Adolfo Bioy Casares (1914-1999) idazle argentinarrak 1940an idatzitako La invención de Morel (Morelen asmakizuna) eleberria mugarritzat jotzen da gaztelaniaz idatzitako literatura fantastikoaren esparruan. Nobela motza bezain sakona da, aparta bere bakantasunean, batez... [+]


2024-03-07 | Julen Azpitarte
Zorigaiztoko musikarien laztasunak

Alfonso Cardenalek Vidas Perras. Cuentos musicales del Sofá Sonoro (Bizitza Latzak. Soinu-sofako musika-ipuinak) izenburuko liburua argitaratu berri du. Bertan, herri-musikaren historiaren bazterretan abandonatutako kultuzko hogei musikariren zorigaiztoko biografia... [+]


Iraingarria da istorio bateko pertsonaia “lodia” dela esatea?

Roald Dahl idazle irakurriaren umeentzako hainbat lan berritu dituzte: “lodi” eta “itsusi” bezalako adjektiboak desagertu dira, baita esaldiren bat gehitu ere ileordea eramatea ez dela ezer txarra adierazteko, esaterako.


Xavier Queipo. Galegoa berdin emigratzailea
“Galegoz hitz egiteko jarrera indartu besterik ez zen egin Bruselara joan nintzenean”

Galizian jaioa, Bruselan egin du kasik laneko aldi guztia. Biologia eta Medikuntza ikasketak eginagatik ere, gisako lanik ez herrialdean bertan, eta bakailao-ontzi batean itsasoratu zen, noizbait, biologo. Europako arrantza ikuskaritzan zen lanean laster. Idazle aipu eta sona... [+]


2022-10-06 | ARGIA
Annie Ernaux idazleak jasoko du Literaturaren Nobel saria

Annie Ernaux idazle frantsesa saritu du Suediako akademiak. Nobela autobiografikoak idatzi ditu batez ere, eta hainbat irakur daitezke euskaraz, 'Pasio hutsa' eta 'Gertakizuna' eleberriak, besteak beste. Bere obraren ausardia eta zehaztasun klinikoa saritu ditu... [+]


Pasazaite argitaletxeak agur esatea erabaki du 10 urteren ondoren

Ekain honetan hamar urte bete ditu Pasazaite argitaletxeak. Nazioarteko literatura euskarara ekartzen espezializatu den proiektuak urteurren hori baliatu du ateak itxiko dituela iragartzeko.


2022-06-08 | Julen Azpitarte
Voltairine de Cleyre
Anarkista, besterik ez

Voltairine de Cleyre (1866-1912) XX. mendeko mugimendu anarkista eta feministako emakume garrantzitsuenetariko bat izan zen, Emma Goldmanekin batera. Feminismoa boto-eskubidearen aldeko borrokara mugatzen zen garaian, Cleyrek bide berriak ireki zituen eta gaur eguneraino iraun... [+]


Idoia Santamaria, itzultzailea
‘Austerlitz’, memoriaren korronte ezkutuak

Anbereseko Central Staationen aurkituko du liburu honetako narratzaile izenik gabeak Jacques Austerlitz, bere iraganaz oroitu ezin den gizona. Hamarkadaz hamarkada eta hiriz hiri luzatuko dira bien arteko solasaldiak, lainoan bildutako memoria argitzeko ahaleginean. Idoia... [+]


Boris Pahor hil da, holokausto nazia gordintasunez kontatu zuen idazle esloveniarra

Esloveniako literaturak azken mendea begien aurretik pasatzen ikusi duen idazlea galdu du. Boris Pahor 108 urterekin zendu da astelehen honetan Triesten.


Ia 80 urtez desagertuta egon den Louis-Ferdinand Célineren nobela bat argitaratu dute

Mundua dardarka jarri duen gerra baten lekuko garen une honetan, joan den mendeko lehen gerra handian girotutako nobela bat publikatu da ostegun honetan Frantziako Estatuan. Eta ez edozein nobela: 78 urtez “desagertuta” egon ondoren iaz berreskuratu ziren... [+]


Emakume idazleak XX. mendeko Italian
Alda Merini: harriduraz begiratzeko ahalmena

Alda Merini (Milan, 1931-Milan, 2009) poeta italiarra izan zen. Lan asko argitaratu zituen, tartean hamarnaka poesia liburu eta bi-hiru autobiografia (L'altra verità. Diario di una diversa, La pazza de la porta accanto eta Reato di vita. Autobiografia e poesia).


Venezia baino zerbait gehiago, Joseph Brodskyren bitartez

Aste honetan aurkeztu da Joseph Brodskyk idatzitako Ur marka. Veneziari buruzko saiakera. Rikardo Arregi Diaz de Herediak itzuli eta Katakrak argitaletxeak publikatu du poeta errusiar atzerriratuari euskarara itzuli zaion lehen liburua.


2022-03-17 | Julen Azpitarte
Diane di Prima
Otsemearen haginkada

"Emakumeak egon ziren, han zeuden, nik ezagutu nituen, baina haien familiek eroetxeetan giltzaperatzen zituzten, elektroshock-ak ezartzen zizkieten. 50eko hamarkadan, gizona bazinen, errebelde izan zintezkeen, baina emakumea bazinen zure familiak giltzapetzen zintuen. Izan... [+]


Sebalden 'Austerlitz' euskaraz
Esanezina den hori nola konta daitekeen

Gauza garrantzitsua gertatu da astelehen honetan literatura euskaraz irakurtzea atsegin dutenentzat: W. G. Sebalden Austerlitz argitaratu du Igela argitaletxeak. Idoia Santamariak egindako itzulpenari esker, idazle alemaniarraren obrarik ezagunena nobedadeen artean aurkituko du... [+]


Eguneraketa berriak daude