‘Lehengo batean, Bentaundi erdian, Xabier anaia hil zuten’
50 urte beteko dira ostegunean Bentaundin guardia zibilek Txabi Etxebarrieta etakidea hil zutela. Larunbatean, ekainak 2, lore eskaintza egin diote bertan eta ondoren ekitaldi politikoa izan da Pizkundearen plazan. AVT elkartekoak ere azaldu dira ekitaldian, protesta egiteko.
Etxebarrieta memoria elkarteak antolatu ditu ekitaldiak eta ezker abertzaleko hainbat kide ezagunek hartu dute parte. Bentaundin, lore eskaintza egin eta Jokin Aranalde militante historikoak hitz batzuk egin ditu. Handik kalejiran etorri dira Pizkundearen plazara. Txalapartariak, dantzariak, musikariak eta bertsolariak izan dira.
Itziar Aizpuruak hartu du hitza ekitaldi politikoan: "Eskerrik asko militante izan zareten guztioi, herria honaino ekarri duzuenoi, baina eskerrik asko, batez ere, hemendik aurrera jarraituko duzuenoi". Txabi Etxebarrietaren irudiari begira, horrela bukatu du bere hitzartzea Aizpuruak: "Txabi gurea, ez zaitut une batean ere ahanzten eta Jokinek ere barru-barruan eduki zaitu beti. Orain, biak zaudete nire barnean". Ekitaldian, Txabi eta Joxean Etxebarrieta anaien ondorengoak egon dira, tartean, Aitziber Ibaibarriaga Bilboko EH Bilduko zinegotzia.
Haimar Altuna, Gipuzkoako Sortuko arduradunak hartu du hitza ondoren eta Etxebarrietaren heriotza "une esanguratsuan" etorri zela aipatu du, "Euskal Herrian, Frankismoaren aurkako erresistentziak, euskal kultura, hizkuntza eta langile borrokaren kontzientziek bat egin zuten unean". Belaunaldi horrek abiatu zuen borroka izan du gogoan Altunak eta aipatu du utopia izan zitekeen hori, errealitatea bihurtzera doazela orain. "Ekin beraz, aurrera, eta begirada bat askatasunari", aldarria eginez bukatu du.
Hain justu, Begirada bat askatasunari leloa aukeratu du sortu berri den Etxebarrieta memoria elkarteak egunotan egingo diren ekitaldiak izendatzeko. Gaur Tolosan egin denarekin batera, ostegunean, ekainak 7, Derioko hilerrian lore eskaintza egingo zaio Txabi Etxebarrietari eta iluntzean manifestazioa abiatuko da San Anton elizatik Etxebarrieta anaien plazara.
AVTren elkarretaratzea
Pizkundearen plazan AVT elkarteko kideak ere agertu dira protesta egitera. Egia, memoria, duintasuna eta justizia zioen pankarta zabaldu eta Jose Pardines guardia zibila gogoratu nahi izan dute. Azken egunetan, Espainiako Gobernuaren EAEko ordezkaritzak Auzitegi Nazionaleko fiskaltzan salatu ditu gaur Tolosan egitekoak ziren ekitaldiak. Hala ere, normaltasunez gauzatu ahal izan dira.
Une batean, telebista kamara baten laguntzaz, jende artean galderak egin eta oihuka aritu da pertsona bat, Pardines guardia zibilaren memoria ahotan hartuta. Ekitaldia zapuztu nahian zebilela ikusita, udaltzainek eraman dute Pizkundearen plazatik.
Albiste hau Tolosaldeko Atariak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.