Nafarroa hegoaldeko nekazal lurrek bizi duten egoera aztertzeko bildu da hirugarrenez lehortearen mahaia. Gari eta garagar uzta ia galdutzat eman da, denera 40.000 hektarea izan litezke, eta nekazal sindikatuek laguntza fiskalak ez ezik, zerealen lastoa ganadutarako erabiltzea proposatu dute, biomasa bezala erre beharrean.
Nafarroako Gobernuko Landa Garapeneko Departamentuaren Iruñeko egoitzan, lehortaren mahaia bildu da astearte honetan, lehorteak eragindako egoera gero eta larriagoari nola aurre egin aztertzeko.
Erriberan eta Nafarroa Erdialdean sekain lurren –ureztatzen ez direnen– zati handi bat galdutzat jo dute eta jadanik 40.000 hektarea lirateke "oso kaltetuak", Nafarroako Gobernuak aditzera eman duenez. Batez ere garia eta garagarra hartzen dituzteb lurrak dira.
Ureztatzen diren 119.000 hektareak, berriz, egoera diferentean daude: Itoizko urak hartzen dituzten 30.000 hektareak "erabateko bermea" dute; baina ura Esatik hartzen dutenek zailtasun handiagoak izango dituzte, urtegia %55 baitago beteta soilik –azken hogei urteetako mailari baxuena–. Horrek eragin du Bardeako Kanalak iaz zeraman uraren erdia baino ez eramatea, Ebroko Konfederazio Hidrografikoak ezarritako murrizketen ondorioz.
Espainiako Gobernuko Nekazaritza ministerioa dekretu bat prestatzen ari da, lehorteak eragindako eremuak hondamendi naturala jasan dutenen pare jartzeko, baina maiatzaren 16ra arte ez dute zirriborrorik ere izango. Europako Batzordeari aldiz, eskatu diote ez ohiko krisietarako laguntzak aktibatu ditzala.
"Ari zaizkigu esaten Andaluzian animaliak jadanik gosez eta egarriz hiltzen ari direla. Ez dago ezer, eta dagoen apur hori oso garesti saltzen da"
(Fermin Gorraiz, EHNE)
Lastoa biomasarako ez, ganadua elikatzeko
Lehortearen mahaia bildu ostean, nekazal sindikatu nagusiek, euren kezka azaldu dute egoera dela-eta, eta laguntzak fiskalak eskatu dituzte, PFEZ zergan murrizketak edo salbuespenak egiteko, besteak beste.
Horrez gain, UAGN sindikatuko ordezkari Felix Bariainek proposatu du gaur egun biomasa bezala erretzeko erabiltzen den gari eta garagar lastoa ganadua elikatzeko erabiltzea.
Nafarroako EHNEko Fermin Gorraizek bat egin du eskaera horrekin: "Ari zaizkigu esaten Andaluzian animaliak jadanik gosez eta egarriz hiltzen ari direla. Ez dago ezer, eta dagoen apur hori oso garesti saltzen da", esan du, EiTBk jaso duenez.
Biomasa erabiltzen duten hainbat azpiegitura dago Nafarroan. Azken hamarkadan %26 egin du gora erregai mota horrek –bereziki 2021ean energia krisia gehiago nabaritzen hasi zenetik–. Azpiegitura horietako askotan, egurraz gain, zerealen lastoa ere erabiltzen dute. Accionak Zangontzan duen plantak, adibidez, urtean 160.000 tona zereal-lasto kontsumitzen du, bere webgunean irakurri daitekeenez.
Orain da unea eta ez dugu denbora askorik. Baina, zer egin? Nondik hasi? Nora jo? Badugu gaitasun teknikoa, bide-orri argi bat falta zaigu, adostasun zabal bat. Oinak lurrean eta lokatzari aurre egiteko prest, berandu baino lehen ekin beharreko bideaz aritu gara Marta... [+]
Azken urteotako uda bukaera guzietan bezala, Ipar hemisferioko suteen kalteak zenbatzen ari gara, eta zenbakiak ikusi arren, oraino zaila zaigu arazoaren munta eta horri loturiko arriskuaren ezaugarriak ulertzea. Halere premiazkoa da, horren arabera lurraldeak prestatu beharko... [+]
Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Paul Moal-Darrigade ozeanografoak "Itsas korronteak eta klima aldaketa" bere tesia aurkezten du Donapaleun Otsail Ostegunak hitzaldi zikloaren baitan, eta Kanaldudek jaso du solasaldia bideoz.
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bizi mugimendua, Nicolas Goñirekin. Bizi mugimendua 2009az geroztik ari da klima larrialdiaren aurka borrokan Ipar Euskal Herrian. Erradikal eta pragmatiko, herrikoi eta anbiziodun, garaiek eskatzen duten mugimendua izan nahi du Bizik. Nicolas Goñirekin aritu gara,... [+]
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]