“La mort de Guillem” filma estreinatu da, hilketa faxistaren biktima gogora ekarriko duena
1993an neonazi talde batek hil zuen 18 urteko gazte antifaxista Castellonen. Haren omenezko filma egin du Carlos Marques-Marcet zuzendari katalanak, eta Málagako zinema jaialdian estreinatu dute.
La mort de Guillem (Guillemen heriotza) izeneko filma estrainatu dute Málagako zinema jaialdian. Pelikula benetazko istorio batean oinarritzen da, Guillem Agulló antifaxistaren kasuan, hain zuzen ere. 1993ko apirilaren 11ko goizaldean, neonazi batek 18 urteko gaztea bularrean labankada bat emanda hil zuen, Castelloneko Montanejos udalerrian lagunekin kanpaldia egiten ari zela. Agulló Valentziako Burjassot herrikoa zen jaiotzez. Bere familiak hamaika buruhauste judizialez gain, eraso faxistak ere pairatu behar izan ditu geroztik: urtero, semearen heriotzaren urtemugan, mehatxuak, dei anonimoak eta sinbologia faxistako margoketak jasotzen ditu oraindik.
Prozesu judizialak "gazteen arteko borroka" batean kokatu zuen erasoa, galga politikoa ezabatuz. Epaileak Pedro Cuevas hiltzaileari 14 urteko kartzela-zigorra ezartzea ebatzi zuen arren, horietatik lau baino ez zituen bete espetxean. Hori gutxi balitz, Cuevas Valentziako Chiva herrian aurkeztu zen 2007ko udal hauteskundeetara, Aliantza Nazionala alderdi ultraeskuindarrarekin. Iaz berriro epaitu zuten Panzer operazioaren baitan, Fronte Antisistema (FAS) erakunde neonaziko kide izatea egotzita. Prozesua absoluzioarekin amaitu zen, Guardia Zibilaren entzuketak baliogabetzat jo baitziren.
Carlos Marques-Marcet zuzendari katalan gazteak, dagoeneko Malagako Zinemaldian Urrezko Biznaga bi aldiz irabazi duenak, Guillemen istorioa pantaila handira eramateko ardura hartu du, bere ekoizleek proposatuta. Filma berez ekainean aurkeztekoa zen Valentzian, baina COVID-19a dela eta bertan behera utzi behar izan zuten, eta astelehen honetan aurkeztu dute Malagako Zinemaldian.
Jazarpenak
Hori ez da oztopo bakarra izan ordea, Guillem Agulloren papera egin behar zuen aktoreak proiektua uztea pentsatu baitzuen entseguak hasi baino egun batzuk lehenago, gazte valentziarraren zori bera izateko beldurrez. Gainera, Burjassoten, hildakoaren jaioterrian, filmaketa taldeari errieta egin zion baten batek, eta Vox alderdiaren aldeko margoketa bat egin zuten Guillemen omenezko beste pintada baten gainean.
Ilunak argitzeko
Bortizkeria guzti hori islatzen duen istorio bat erakusten du La mort de Guillem-ek, eta familiaren ikuspuntutik doluaren eta borrokaren aurpegiak azaltzen ditu. Agulló hil zutenek Cara al sol ereserki faxista abesten egin zuten ospa krimenaren eszenatik, halaxe baieztatu zuten hildakoaren lagunek prozesu judizialean. "Uste dut oso interesgarria dela orduan zer gertatu zen ulertzea, orain gertatzen ari denarekin dauden antzekotasunak eta desberdintasunak ikusteko", Marques-Marceten arabera.
1993an Espainiako Estatua nazioartekotzen ari zen, harro zebilen Bartzelona 92 eta Sevillako Expoaren arrakastaren ondoren. Hala ere, "oraindik aurreko erregimeneko gauza askok ez dute alde egin", esan du 37 urteko zinemagileak, bere belaunaldia "trantsizioa kritikatu ezin zitekeela" bezalako ideia eztabaidagarriekin hazi dela azpimarratuz.
Horregatik, historia berrikusteko eta konpondu ez diren egoera batzuk nondik sortu ziren ulertzeko une egokia dela defendatzen du: "Oso sintomatikoa da Guillem hil zuten langile klaseko gazteek ultraeskuindarren alde egitea, goi klaseen alde. Gertatzen ari den zerbait da, nolabait". Ondoko galdera luzatu du zuzendariak: "Zer egiten ari gara gaizki?". La Mort de Guillem erantzunak ematen hasteko filmatu dute.
17. edizio honetan hamar proiekzio antolatu ditu Donostiako Zinemaldi Alternatiboak, beste horrenbeste eragilerekin elkarlanean. Helburua, urterokoa: "Zinemaren bidez hausnarketa kritikoa sustatzea, hainbat gizarte-gai eta -gatazkari buruzko lanak proiektatuta eta... [+]
Vicentek 76 urte ditu eta azken mende laurdena Kanaria uharteetan darama, Maspalomas herrian, 50 urteko bizialdian ezkutatu duen izatea haizatzen: homosexuala da. Ezbehar baten eraginez, Donostiara itzularaziko dute, eta zahar etxe batean sartuko. Atzera ere, armairuko ateak... [+]
Sail Ofizialean erakutsiko dira hiru: Maspalomas, Karmele eta Zeru ahoak. Lehia nagusitik kanpo, zuzendari onenaren saria irabazten ahaleginduko da Irati Gorostidi Aro berria pelikularekin. Beste zenbait lan ere aurkitu ahalko dira.
Zinemaldiaren atariko orokorra beste [+]
Euskarazko ekoizpenek presentzia nabaria izango dute aurtengo edizioan. Bestelakoen artean, espektatiba handiko lan eta gonbidatuak izango dira Donostian: George Clooney protagonista duen Jay Kelly pelikula; Angelina Jolie ere ikusiko dugu Couture-rekin; Julliete Binoche... [+]
Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.
Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]
Chantal Akerman zinegile eta lankidea hil eta hamar urtera, haren ondarea zabaltzen buru-belarri jarraitzen du Claire Atherton muntatzaileak. Gaurkoan, ordea, Athertoni bere ibilbideaz galdetu nahi izan diot bereziki. Gasteizen, Artium museoko areto batean hartu gaitu,... [+]
30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.
Bilboko LGTBIQ+ zinema eta arte eszenikoen Zinegoak jaialdiak 2025eko edizioko sariak iragarri ditu. Between Goodbyes eta Alma del desierto dokumentalak izan dira palmaresaren irabazle nagusiak.
Zinema eta arte eszenikoen LGTBIQ+ jaialdia Bilbon ospatuko dute ekainaren 23tik 30era,50 jarduera baino gehiagorekin.
'Ehun metro', Zergatik panpox', 'Hamaseigarrenean aidanez' eta 'Oraingoz izen gabe' dira zaharberritzen ari diren lanak. Zinemaldiko Klasikoak sailean ikusi ahalko dira.
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.