2022ko ekainaren 28a
Orendaingo familia bat dago Izpiliku kosmetika naturalaren atzean. Jarduerarekin modu ofizialean berriki hasi badira ere, proiektuaren erroak duela zazpi bat urte kokatzen ditu Naiara Lizarribar Garmendia kideak: “Amak azaleko arazo asko izan ditu, eta dermatologo batetik bestera ibili arren, ez zuen horiek konpontzea lortzen. Horrela hasi zen beretzat xaboiak egiten, behar horretatik”. Amaren jarduera hurbiletik jarraitu du hasieratik Lizarribarrek, eta ikustetik eta ikastetik, kosmetikarena bien proiektu bihurtu dute denborarekin. “Familiako proiektu bat da hau, eta orain aurrean ni banago ere, ama eta ahizpa ere honetan daude”, gehitu du.
Garazi Zabaleta
@tirikitrann
Hasiera batean etxerako ekoizpena zena zabaltzen hasi eta jarduera garrantzitsu bihurtu dute urteotan. “Etxerako egin arren, gero eta jende gehiagok eskatzen zizkigun xaboiak, eta gero eta jende gehiago etortzen zen galdezka”, dio proiektuko kideak. Haien produktuak saltzeak zalantzak sortzen zizkien hasieran, ez baitzen hori asmoa, baina eskaria eta interesa bazeudela ikusita, pauso bat gehiago ematea erabaki dute duela gutxi: “Oraindik beste lan bat dudan arren, denborarekin honetatik bizitzea da gure asmoa; hori da amaren ametsa, baita nirea ere”.
Xaboiak eta xanpuak egiteko prozesua eskuz egiten dute, artisau moduan. Duela gutxi, ordea, obradore txiki bat eta produktuak lehortzeko tokia prestatu dituzte. “Xaboiak 40 egun behar ditu lehortzeko. Xanpuak, berriz, egun batetik bestera lehortzen dira, prozesu errazagoa da”.
Produktu naturalekin egiten dute lan Izpiliku kosmetikan, eta xaboi eta xanpuak egiteko darabiltzaten osagaiak hurbiletik eskuratzen saiatzen dira. “Lorategia daukagu etxean, eta amak aspalditik ezagutzen du belarren mundua: kalendula, izpilikua… ahal den neurrian etxeko landareak erabiltzen ditugu, oleatoak-eta eginez”, dio Lizarribarrek. Horrez gain, hurbileko denda txikiekin ere badute harremana; Abaltzisketako dendan erosten dituzte olioak, esaterako, eta trukean, haien xaboi eta xanpuak saltzen bertan. “Balerdipeko Erleak proiektukoekin ere harreman handia dugu; argizaria, eztia, polena eta horrelakoak haiei hartzen dizkiegu, eta haiek ere saltzen dituzte gure gauzak”.
Plastikoaren erabilera saihestu aldera, kosmetika produktu guztiak solidoan egiteko erabakia hartu zuten Izpilikuko kideek: “Badirudi pixkanaka gero eta gehiago dagoela, baina merkatu azterketa egin nuenean Donostian ibili nintzen xanpu solido baten bila, eta oso zaila zen aurkitzea”. Elikaduraren gaian ematen ari den kontzientziazioarekin alderatuta, pauso bat atzerago ikusten du Lizarribarrek kosmetikaren mundua, baina pixkanaka horretan ere aldaketak ematen ari direla sumatzen du: “Azaleko gero eta arazo gehiagorekin dabil jendea, eta esanen nuke hor ere badagoela behar bat eta kontzientziazioa”.
Mayi Lekuona Artola hondarribiarra duela urteak hasi zen permakulturaren munduan murgiltzen, Kanadan bizi zela. “Lursail txiki bat erosi genuen han, eta hor hasi ginen baratzearekin, oiloekin… bizitza sinplearekin”, dio. Biologia eta ozeanografia ikasketen... [+]
Urteak dira Euskal Herriko txoko askotan eskola-jantokien ereduaren eta bertako elikaduraren bueltan borrokak martxan direla, horren adibide da Gure Platera, Gure Aukera ekimen zabala eta horra batu diren hamaika elkarte. Bazkaria ez da, ordea, eskolan ikasleek egiten duten... [+]
“Mementuan laborari gutxi gelditzen gara Urruña inguruan, Iparraldean gehienak barnekaldean dira-eta”. Beñat Exposito ekoizle urruñarraren hitzak dira, Lapurdiko kostaldeko egoeraz hizketan. Etxalde geroz eta gutxiago eta urbanizatutako zonalde... [+]
Adriana Ojer Ruiz eta Alain Flores Mendia dira Artal proiektuaren atzean dauden pertsonak. Artilezko Hodeiak bezala ezagutuko du zenbaitek egitasmoa, duela gutxi arte izen horrekin sinatzen baitzituzten artilez egindako haien produktu artisauak. Orain, berriz, eskulanean jauzi... [+]
Elorrioko Zenita auzoko Zenitaldekoa baserrian bizi dira Markel Garaizabal Buldain eta Berenice Lopez Reyes. Baserrian, eta baserritik. “Duela hamar bat urte hasi ginen familiako baserrian lanean, hasieran batez ere ortuan. Gerora, bi urtez bidaiatzen egon ginen, baina... [+]
