“Erlezaintza modernoa landuz honetatik bizitzea da gure erronka”
Inaxio Arin eta Mattin Jauregi gazteak daude duela urtebete inguru jaio zen Balerdipeko Erleak proiektuaren atzean. “Duela lauzpabost urte nire kasa erlauntza pare bat jarri eta erlezaintzaren inguruko ikastaroetan izena eman nuen”, azaldu du Jauregik. Arin laguna du, duela bi urte hasi zitzaion laguntzen, eta iaz, berriz, Bedaioko txokoan erlauntza gehiago jartzeko eta bien artean proiektu serioago bat abiatzeko erabakia hartu zuten.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
“Eztiaz aparte, eztiarekin egindako bestelako produktuak ere egiten ditugu, kosmetika adibidez, eta baita ezti-ura ere”, azaldu du Arinek. Betikotik ateratzea eta erlezaintza modernoan sakontzea da kideen asmoa, eta eztiarekin lotutako bestelako bideak aztertzen ari dira horretarako. “Eztia, propolia eta oinarrizko beste gauzaren bat egin izan da tradizionalki gurean. Gu orain arte egon diren mugak nolabait hausten saiatzen ari gara”, gehitu du erlezainak.
Gure inguruan jasotzea hain ohikoa izan ez den erleen beste produktu bat ere egiten dute bi kideek. “Nektarra da gure produkturik esklusiboena. Orain arte inork gutxik ateratzen zuen hemen, interesik ez zuela pentsatzen zelako”, dio. Loretik erleek zuzenean hartzen dutena da nektarra, gerora lehortzen utzi eta ezti bihurtzen dena. Bada, lehortze prozesu hori baino lehen ateratzen dute nektarra proiektuko kideek, eta gainera, lore bakar batena atera dezakete; sagarrarena, adibidez. “Sagarrak loraldi oso motza duenez, ez du denborarik ematen horren eztia ateratzeko, baina aurreratu eta nektarra ateratzeko aukera badago”, dio Arinek.
Polinizazio zerbitzua
Proiektuaren beste adar garrantzitsuetako bat da polinizazio zerbitzua. Zoritxarrez, geroz eta erle eta intsektu polinizatzaile gutxiago dago munduan, eta hutsune hori betetzeko jarri dute zerbitzua. “Lehen erle asko zeuden, eta naturalki eta egoki egiten zen polinizazioa. Baina erle gutxiago dauden honetan, polinizazioak ez dira guztiz ongi ematen zenbait kasutan”, dio gazteak. Horregatik, inguruko ekoizleei, eta bereziki sagardogileei, polinizazio zerbitzua eskaintzen ari dira. Zertan datzan? Bada, polinizatu nahi den zonaldea bisitatzen dute balorazio bat egiteko, eta haien erleak tokira eramaten dituzte behar den denboran polinizazioa egin dezaten.
Eskutan dituzten egitasmoekin erlezaintzatik bizitzea da proiektuko bi kideen erronka, eta horretarako pausoak ematen ari dira: “Dena dela, argi dugu ez ditugula 600 erlauntza jarri nahi honetatik bizitzeko, gure zonaldean ez baitzaigu oso bideragarria iruditzen. Erleen garrantziaz jakitun gara, eta hori baloratuz, honetatik bizitzeko apustua egin nahi dugu, baina erlezaintza tradizionaletik harago joanez”.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]